Δήμητρα Παπαναστασοπούλου

Στο σημερινό αφιέρωμα, το τελευταίο αυτής της σειράς, θα δούμε την μετατροπή των ανακτόρων σε Κοινοβούλιο.

Ήταν στα 1925 όταν ο αρχιτέκτονας Β. Κουρεμένος υπέβαλε στον πρωθυπουργό Αλέξανδρο Παπαναστασίου την σχετική μελέτη με την πρόταση μετατροπής των Παλαιών Ανακτόρων- ερημωμένων πλέον- σε Κοινοβούλιο.

Τρία χρόνια αργότερα ο Ελ. Βενιζέλος την υιοθέτησε και τον Απρίλιο του 1929 έλαβε χώρα μια τεράστια δημόσια συζήτηση στην Αρχαιολογική Εταιρία με πρωτοβουλία των Ελλήνων Αρχιτεκτόνων. Πολλά ακούστηκαν, όπως ήταν φυσικό, χωρίς να ληφθούν υπ’ όψιν τελικά. Η κυβέρνηση του Βελιζέλου αποφάσισε ξαφνικά, μέσα στον ίδιο χρόνο, να μεταφέρει την Βουλή και την Γερουσία στο κτήριο των Παλαιών Ανακτόρων, αναθέτοντας τα σχέδια των μετατροπών στον Ανδρέα Κριεζή. Τα έργα άρχισαν το 1930 και τελείωσαν το 1935.

Πρώτα κατεδαφίστηκε το κεντρικό τμήμα του μεγάρου για να κατασκευαστούν οι αίθουσες της Βουλής και της Γερουσίας, ενώ εξωτερικά δεν έγιναν αλλαγές. Στην βορεινή πλευρά, προς την λεωφόρο Βας. Σοφίας διαμορφώθηκαν τότε μικροί χώροι στους οποίους στεγάστηκαν τα γνωστά μας ανθοπωλεία.
Αυτή την περίοδο διαμορφώθηκε επίσης ο χώρος μπροστά από το κτήριο, προκειμένου να τοποθετηθεί το Μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτου.

Η Γερουσία εγκαταστάθηκε στους καινούριους χώρους τον Αύγουστο του 1934 και η Βουλή τον Ιούλιο του 1935.

Στη διάρκεια της δικτατορίας του Ι.Μεταξά, η Βουλή έκλεισε.

Όταν τα γερμανικά στρατεύματα μπήκαν στην Αθήνα, ο επικεφαλής στρατηγός Φον Στούμπε εγκαταστάθηκε στο κτήριο και η γερμανική σημαία υψώθηκε στη θέση της ελληνικής. Η αίθουσα της Γερουσίας χρησίμεψε για γερμανικό δικαστήριο.

Η Βουλή λειτούργησε πάλι τον Ιανουάριο του 1946 για να σταματήσει την εποχή της δικτατορίας των Συνταγματαρχών (1967-1974).

Η Βουλή διαθέτει μια πλούσια βιβλιοθήκη, καθώς και συλλογές από εφημερίδες και περιοδικά. Η βιβλιοθήκη δημιουργήθηκε το 1844-45. Το 1846 σαν πρώτος διευθυντής-αρχειοφύλακας τοποθετήθηκε ο γνωστός για την εντιμότητα που έδειξε στην δίκη του Κολοκοτρώνη, δικαστής και λόγιος Γεώργιος Τερτσέτης, ο οποίος διατήρησε τη θέση του για 28 χρόνια.

Η βιβλιοθήκη στεγάστηκε σε διάφορα ιδιωτικά κτήρια μέχρι το 1875, οπότε μεταφέρθηκε στο έτοιμο πλέον κτήριο του τότε Κοινοβουλίου- το σημερινό Εθνικό Ιστορικό Μουσείο.

Το 1875 διορίστηκε σαν έφορος( η θέση του αρχειοφύλακα είχε καταργηθεί) ο Τιμολέων Φιλήμων, βουλευτής και εκδότης της εφημερίδας Αιών. Ήταν εκείνος που ανέθεσε την οργάνωση της βιβλιοθήκης στον Νικόλαο Πολίτη.

Το 1911 αποφασίστηκε η ανέγερση καινούριας πτέρυγας, δίπλα στο κτήριο της Παλιάς Βουλής, και έτσι, δόθηκε η δυνατότητα στη βιβλιοθήκη να αποκτήσει τον δικό της χώρο( Ανθίμου Γαζή και Κολοκοτρώνη γωνία). Πολλές προσωπικότητες της εποχής δώρισαν τα δικά τους βιβλία (Εμ. Μπενάκης, Γιάννης Ψυχάρης, Ι. Καφαντάρης, Ι. Μεταξάς, Α. Ζυγομαλάς).

Όταν, τελικά, το 1934-35-όπως προείπαμε- η Βουλή εγκαταστάθηκε στο κτήριο των Παλιών Ανακτόρων, μεταφέρθηκε εκεί και η βιβλιοθήκη, ανοικτή πια στο κοινό.

Στις φωτογραφίες φαίνεται το κτήριο της Παλιάς Βουλής, όπως το σχεδίασε ο Μπουλανζέ το 1858 και όπως πραγματοποιήθηκε.