Η ανθρωπότητα μέσα από την αέναη περιπλάνηση της πάντα δοκίμαζε και αναζητούσε τρόπους κοινωνικής και πολιτικής οργάνωσης. Και η δημοκρατία είναι το πιο αξιόπιστο σύστημα συνύπαρξης που έχουν βρει μέχρι τώρα οι πολυπληθείς κοινωνίες. Η επικράτηση της άνοιξε ένα καινούριο δίαυλο εκπολιτισμού. Ανεκτική στην ελευθερία της σκέψης, έδωσε την ευκαιρία να διακινηθούν στοχασμοί, αναζητήσεις, απόψεις, προτάσεις, μανιφέστα και κάθε λογής διερευνήσεις, που συνεχώς την αναδιαμόρφωναν, κερδίζοντας κάθε τόσο – όχι χωρίς κόπο – νέα δικαιώματα για τους πολλούς. Σε όλους τους τομείς της ανθρώπινης έκφρασης και δραστηριότητας. Ταυτόχρονα όμως αυτό το σύστημα συμβίωσης παρεξηγήθηκε απ’ τους ανθρώπους, ειδικά όταν οι ελευθερίες που παρείχε θεωρήθηκαν δεδομένες. Κι έτσι είναι πολλοί γύρω μας που απαιτούν απ’ τη δημοκρατία πράγματα που εκείνη δε μπορεί να μας δώσει. Της αλλάζουν περιεχόμενο και χωρίς δεύτερη σκέψη την μεταφέρουν στον εξωτικό και εξιδανικευμένο κόσμο της φαντασίας. Εκεί η δημοκρατία φροντίζει για όλα. Όλες οι ανάγκες, του καθενός ξεχωριστά, εξυπηρετούνται αυτόματα και χωρίς καμιάν αντίρρηση, η αδικία έχει διαγραφεί απ’ το λεξιλόγιο των ανθρώπων και όλοι ζουν και προοδεύουν ειρηνικά, χωρίς αντιθέσεις και εμπόδια. Σ’ αυτή τη δημοκρατία της φαντασίας δεν υπάρχει και το χρήμα. Αυτό το γέννημα του διαβόλου, που κάνει τους ανθρώπους άπληστους. Κανένας δεν διεκδικεί τον πλούτο, γιατί η δημοκρατία του παραδείσου δεν τον έχει ανάγκη. Εκεί δεν υπάρχει και εξουσία. Γιατί όλοι οι άνθρωποι συνεργάζονται και συνδιοικούν, χωρίς κανένας να έχει το πάνω χέρι.

Όμως όλοι ξέρουμε ότι αυτός ο κόσμος, προς το παρόν, δεν υπάρχει και αδικούμε τη δημοκρατία όταν της προσδίδουμε χαρακτηριστικά που δεν μπορεί να έχει, όσο κι αν θα το θέλαμε. Έτσι λοιπόν, ξαναγυρνώντας στο δικό μας κόσμο, τον πραγματικό, μπορούμε να συνεχίσουμε τις προσπάθειες μας για το καλύτερο, συνδέοντας κάθε φορά τις επιδιώξεις μας με το εφικτό. Κι απ’ ότι φαίνεται η ανθρωπότητα μια χαρά τα έχει καταφέρει, αν σκεφτούμε ότι πριν έναν αιώνα, ένας τρομοκράτης θα εκτελούνταν με συνοπτικές διαδικασίες, ενώ σήμερα δικάζεται, έχει δικαιώματα, μπορεί να απολογείται και να εκφράζει τον αποτροπιασμό του για τη κοινωνία που τον δικάζει και στο τέλος να παίρνει και άδεια από τη φυλακή, για να μη νιώθει στενάχωρα.

Η δημοκρατία σε όλη τη διαδρομή τής διαμόρφωσης της, πάντα είχε στους κόλπους της κι εκείνους, που ανάλογα με τις περιστάσεις, προσδοκούσαν έναν άλλον κόσμο, μερικά κλικ ή έτη φωτός μακριά απ’ τη πραγματικότητα. Ο Μπακούνιν, ο Κροπότκιν και οι αναρχικοί εκείνης της εποχής αμφισβητούσαν τον σοσιαλισμό που αναδύονταν, προσπαθώντας να διακρίνουν άλλους ορίζοντες, αθέατους στο ανθρώπινο μάτι. Χάθηκαν στη δίνη της Ιστορίας, έχοντας όμως προσφέρει σκέψεις και διάλογο. Όμως ποτέ δε σταμάτησαν να εμφανίζονται εκείνοι οι ανώνυμοι, που απέρριπταν τον κοινωνικό σχηματισμό μέσα στον οποίον ζούσαν και σαν εκ Θεού προερχόμενοι, μας εξηγούσαν ότι η αποστολή τους είναι να μας σώσουν. Η ύπαρξη τους δεν είναι έξω απ’ τη πραγματικότητα. Κρυφοκοιτάζουν μέσα απ’ τα σκοτεινά σοκάκια που δεν έχουν ακόμα φωτίσει οι αδυναμίες και οι αναπόφευκτες ατέλειες της δημοκρατίας. Από τα σοκάκια που κρύβονται η αδικία, η διαφθορά, η απληστία, οι ανισότητες, η πενία. Από εκεί ξεπροβάλλουν και δίνουν στον εαυτό τους το χρίσμα μιας αποστολής ανέφικτης, να γκρεμίσουν δηλαδή ότι υπάρχει, για να τα φτιάξουν όλα τέλεια απ’ την αρχή. Και για το σκοπό αυτό παίρνουν δύναμη και κουράγιο από σημαντικές παρουσίες της Ιστορίας, έχοντας την ψευδαίσθηση ότι συνεχίζουν το έργο τους. Μόνο που ο Καραϊσκάκης, ο Τσε κι ο Άρης πήραν στα χέρια τους το πεπρωμένο κι ακολούθησαν το δικό τους μοναχικό δρόμο, σε εποχές που οι μάχες μαίνονταν κι είχαν αληθινό νόημα για τους ανθρώπους. Ήταν στιγμές που ο καθένας διάλεγε με ποιους θα πάει και ποιους θ’ αφήσει.

Τώρα κι ενώ πολλές σελίδες έχουν γυρίσει, εμφανίζονται πάλι κάποιοι ανώνυμοι και προσπαθούν να πείσουν πρώτα τον εαυτό τους και μετά εμάς – το κοινό – ότι είναι οι συνεχιστές. Επιλέγουν να βάλουν το πρόσωπο τους δίπλα στα πρόσωπα εκείνων, μήπως και ξεγελάσουν κανέναν ότι τάχα έχουν το ίδιο ανάστημα. Τουλάχιστον οι νεαροί κουκουλοφόροι που σπάνε βιτρίνες και συγκρούονται με τα ΜΑΤ έχουν μια καθάρια άποψη: Γκρεμίστε τα όλα και δε μας νοιάζει τι έρθει μετά. Ενώ ο Ξηρός στο διάγγελμα του, εξηγεί στον λαό ότι πρόθεση του είναι να τον σώσει. Έχει πάρει τη μεγάλη απόφαση να ξεσηκώσει τη κοινωνία και τους κατατρεγμένους, οι οποίοι θα απελευθερωθούν αν ακολουθήσουν τη ποιμαντορική του ράβδο. Ένας ωκεανός εγωισμού και μια ταραγμένη ψευδαίσθηση ότι, εκπροσωπώντας το λαό, είναι σε θέση να αλλάξει τη κοινωνία, για να ζούμε όλοι καλύτερα. Θα ζωθεί, λέει, τα φυσεκλίκια και θα σηκώσει τ’ άρματα για τη λευτεριά. Μόνο ας προσέξει, μήπως με καμιά αδέσποτη σκοτώσει – αντί να απελευθερώσει – κάποιον ανύποπτο περαστικό, όπως του ξέφυγε σε κείνη την αποφράδα απόπειρα του ΄92.

Σαν υστερόγραφο, πάντα θα ήθελα να μάθω το όνομα εκείνου που υπέγραψε την άδεια του τρομοκράτη-απελευθερωτή μας. Αλλά ξέχασα… Η δημοκρατία απαγορεύει να υπεισέλθουμε σε προσωπικά δεδομένα.