Λέμε ότι σαν χώρα αντιμετωπίζουμε οικονομικό πρόβλημα.
Έχω πολλούς προσωπικούς λόγους που ενισχύουν αυτή την πραγματικότητα.Πιστεύω όπως και οι περισσότεροι.
Τα τελευταία πέντε χρόνια,έγιναν τέσσερις φορές εκλογές και είχαμε πέντε διαφορετικές κυβερνήσεις.
Πράγμα πρωτόγνωρο στην μεταπολιτευτική μας ιστορία,που φανερώνει ότι η κατάσταση είναι δύσκολα διαχειρίσιμη.
Τι είναι όμως αυτό που θα μπορούσε να χαρακτηρίσει ως “διαφορετική” μια κυβέρνηση;
Αρκεί μόνο η αλλαγή προσώπων ή αν γίνεται σωστά ή όχι μια διαπραγμάτευση;
Διαφορετική κυβέρνηση είναι αυτή που καλλιεργεί και εφαρμόζει διαφορετική πολιτική.
Το μείζον ερώτημα που προκύπτει κατά την ταπεινή μου άποψη, είναι αν μπορεί να εφαρμοστεί διαφορετική πολιτική, χωρίς διαφορετικούς πολίτες.
Αν δεν αλλάξουν κάποιες χρόνιες παθογένειες της κοινωνίας, κάθε απόπειρα εφαρμογής καινούριων πολιτικών, θα αποτύχει.
Κάτι επίσης πρωτόγνωρο είναι αυτό που καταγράφεται στις δημοσκοπήσεις.
Είναι η στήριξη και η αποδοχή αυτής της κυβέρνησης που είναι θεαματικά υψηλότερη από το εκλογικό της ποσοστό.
Αυτό που δεν καταγράφουν όμως οι δημοσκοπήσεις, είναι αν όλοι όσοι στηρίζουν ή αποδέχονται την συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, έχουν τους ίδιους λόγους.
Σε αυτήν την λεπτομέρεια βασίζεται ο χαρακτηρισμός μου ως “δύσκολα διαχειρίσιμης” της κατάστασης.
Τι σχέση μπορεί να έχει ο άνεργος που το μόνο που του έχει απομείνει είναι η ελπίδα για καλύτερες μέρες, με τον-ας μην τον χαρακτηρίσω διαφορετικά-επενδυτή που έχει επενδύσει στο ενδεχόμενο του grexit προσδοκώντας κέρδη, συνεπικουρούμενος από εγχώρια και διεθνή παπαγαλάκια;
Και οι δύο στηρίζουν την κυβέρνηση. Ο πρώτος για την ελπίδα ο δεύτερος για να κερδίσει από την κατάρρευση λόγω “ατυχήματος”.
Τι σχέση μπορεί να έχει ο εργαζόμενος στον ιδιωτικό τομέα που περιμένει την αόριστη και ακοστολόγητη υπόσχεση ότι θα επανέλθει ο κατώτατος μισθός στα προ κρίσης επίπεδα, με τον εργαζόμενο στον δημόσιο τομέα που περιμένει ότι δεν θα θιγούν τα “κεκτημένα”, ο σχεδόν άθικτος μισθός του και ότι θα καθυστερήσει ο εκσυγχρονισμός της εργασίας του,με ό,τι αυτό συνεπάγεται αρκεί να μην ξεβολευτεί;
Και οι δύο στηρίζουν την κυβέρνηση, άσχετα ότι αν συμβεί το δεύτερο απομακρύνεται η πιθανότητα να συμβεί το πρώτο.
Αν ψάξουμε θα βρούμε αρκετά ακόμη αντικρουόμενα στην ουσία συμφέροντα,που όμως φαίνονται-αν δεχθούμε τα δημοσκοπικά ευρήματα- ότι συμπορεύονται.
Ο λόγος αυτής της συμπόρευσης, είναι ότι κυρίαρχη νοοτροπία είναι μια μικροαστική μιζέρια που διακατέχει μεγάλο ποσοστό πολιτών.
Εξακολουθεί να παραμένει συνειδησιακά η ταύτιση πολίτη/πελάτη με κύριο χαρακτηριστικό αυτό που γαλούχησε για δεκαετίες τους πολίτες.
Την νοοτροπία της ήσσονος προσπάθειας, του “πέσε πίτα να σε φάω”, του “σφάξε με Αγά μ’ ν’ αγιάσω”, του “ο θάνατός σου η ζωή μου”, με κερασάκι το “έξω ντέρτια και καημοί” γλεντώντας όμως με την “κατσίκα του γείτονα”.
Και με το εγκληματικότερο από όλα, πολλούς από τους πολιτικούς όλων των παρατάξεων να σιγοντάρουν αυτή τη νοοτροπία των πολιτών, που κρέμονται πρωί μεσημέρι και βράδυ από τα τηλεπαράθυρα, για να πάρουν εξαρτημένοι τη δόση τους ή αναζητώντας δια στόματος πολιτικών το άλλοθι που τους λείπει. (1)
Όλο αυτό το σκηνικό δεν είναι τίποτε λιγότερο από μια υποβόσκουσα συγκρουσιακή αμηχανία. Μια πρόσκαιρη συνοχή μπροστά στον φόβο για ρήξη που οι δημοσκοπήσεις το αντιλαμβάνονται σαν στήριξη.
Μια εσωτερική ένταση του πολίτη που συνειδητοποίησε αλλά δεν μπορεί ή δεν θέλει να απαγκιστρωθεί από τον ρόλο του πελάτη.
Μια διαπάλη ενσυνείδητου/ασυνείδητου. Μια παραδοχή ότι ο καθένας μας είναι μέρος του προβλήματος. (2)
Η ανατροπή αυτής της σχέσης θα σηματοδοτούσε την ζητούμενη διαφορετική πολιτική.
Πώς όμως μπορούμε να προσδοκούμε σε μια τέτοια ανατροπή όταν η κρίση έφερε στην επιφάνεια το μετέωρο εδώ και δεκαετίες ερώτημα αν είμαστε Ευρώπη ή Οθωμανική επαρχία;
Πώς μπορούμε να προσδοκούμε σε μια τέτοια ανατροπή όταν πολιτική/οί και πελάτες είναι σφιχταγκαλιασμένοι σε ένα αυτοκτονικό ντέρτι dancing; (1)
Ένα ντέρτι dancing που δεν έχει αιτίες οικονομικές, αλλά ρίζες πολιτισμικές από έλλειμμα πολιτικής αγωγής,που υπονομεύουν κάθε σενάριο εξόδου από την κρίση.
(1) Εσκεμμένα χρησιμοποίησα αυτές τις εκφράσεις,με την ελπίδα ότι θα αντιληφθεί την παθογένεια κάποιος από τους συμπολίτες μας που αναφέρομαι, διαβάζοντας αυτό το κείμενο.
(2) Μακριά από μένα ο ενστερνισμός του δια στόματος Πάγκαλου, χυδαιολογήματος “μαζί τα φάγαμε”.