Κωστής Α. Μακρής  

…
«Καινούργιοι δρόμοι και καινούργιες ευκαιρίες ανοίγονται μπροστά μας:
ευκαιρίες επιχειρηματικές, δημιουργικές, οικονομικές, ευκαιρίες ευτυχίας που αφορούν όλους τους δημιουργικούς ανθρώπους, αυτούς που δεν ελπίζουν σε σκάνδαλα και ανθρωποφαγίες,
αλλά σε μια καλή, χρήσιμη, ευτυχισμένη ζωή, που θα τη φτιάξουν μόνοι τους
σε συνεργασία με την εποχή που τους έτυχε να ζήσουν.
Δεν θέλω να σας τρομάξω, περίπου το 75% των γνωστών θέσεων εργασίας
θα πάψουν να υπάρχουν για πάντα μέσα στα επόμενα είκοσι χρόνια.
Συγχρόνως βέβαια θα γεννηθούν από τις εξελίξεις πάρα πολλές καινούργιες δουλειές
και πάρα πολλές νέες θέσεις εργασίας, που ακόμα όμως δεν μπορούμε να τις καταγράψουμε
και να τις υπολογίσουμε επιστημονικά. Θα δούμε αν θα προλάβουν να καλύψουν τα μεγάλα εργασιακά κενά που δημιουργεί η ίδια η ιστορία που προχωρά.
Θα εξαρτηθεί από τη ροή του ποταμού, που είμαστε εμείς οι ίδιοι.
Στον τομέα της παιδείας και της μόρφωσης οι εξελίξεις είναι ήδη ραγδαίες.
Στην ιστορία της ανθρωπότητας δεν έχει ξανασυμβεί αυτό ποτέ.
Τα πιο φτηνά smarphones στην Αφρική και την Ασία πουλιούνται ήδη δέκα δολλάρια.
Μέχρι το 2020 το 70% των ανθρώπων στη Γη θα έχουν τουλάχιστον από ένα δικό τους smarphone. Που σημαίνει πως όλοι θα έχουμε την ίδια άμεση πρόσβαση στην ίδια μόρφωση όπου κι αν ζούμε. Θα μπορούσα να σας μιλάω για όλ’ αυτά που έρχονται για ώρες,
αλλά αν θέσετε από το κινητό σας στην Google όποια απορία έχετε,
θα πάρετε σε δευτερόλεπτα την απάντηση.
…
«Ο Πρωθυπουργός», του Άρη Δαβαράκη, σελ. 124, Εκδόσεις ΦΕΡΕΝΙΚΗ, 2016.

Η πρώτη παρουσίαση του «Πρωθυπουργού», του Άρη Δαβαράκη, έγινε την Τρίτη 18 Οκτωβρίου 2016, στο Zonars, στο κέντρο της Αθήνας. Ήμουν κι εγώ εκεί και αγόρασα το βιβλίο.

Δεν είμαι τακτικός θαμώνας του Zonars αλλά μου άρεσε, από παλιά, να απολαμβάνω εκεί έναν καφέ, όποτε με έφερνε ο δρόμος και οι δουλειές μου εκεί κοντά. Στο ένα από τα λίγα ιστορικά café της Αθήνας. Και όταν είχε την απόστροφο (Zonar’s, του Κάρολου Ζωναρά δηλαδή) και όταν έγινε Zonars.

Γιατί όμως, αντί να ξεκινήσω να μιλάω για το βιβλίο του Άρη Δαβαράκη, μιλάω για ένα καφε-ζυθεστιατοριο-ζαχαροπλαστείο;

Ίσως επειδή είμαι «ρομαντικός» και ρομαντικός. Το πρώτο «ρομαντικός» ―με τα εισαγωγικά― είναι για να σηματοδοτήσω κάποια νοσταλγικότητα που με κυριεύει μερικές φορές για χώρους και πράγματα που γνώρισα (όπως τα παλιά σινεμά, τα παλιά ουζερί, τα παλιά καφε-ζαχαροπλαστεία, τα πιροσκί από το Ρωσικόν, τις τρούφες του Παυλίδη, τους μεζέδες του Απότσου και άλλα) αλλά και κάποια που δεν γνώρισα αλλά που η μνήμη τους και η αναφορά των ονομάτων τους έφερνε συγκίνηση σε μερικά γερασμένα μάτια που αγαπούσα.
Το δεύτερο ρομαντικός ―χωρίς εισαγωγικά― αναφέρεται στην αγάπη μου για τα μυθιστορήματα, τη μυθιστορηματικότητα και τη μυθοπλασία που κυριαρχεί στην τέχνη του λόγου των ―κυρίως― τελευταίων τριών αιώνων. Εξαιρώ τον Δον Κιχώτη, που, αν και παλιότερος, έχει μπογιές του κρατάνε ακόμα ζωντανά τα χρώματά τους. Και δηλώνω και μυθιστορηματομανής.

Χωρίς να είμαι όμως νοσταλγός του παρελθόντος. Περισσότερο το μέλλον με ελκύει και με γοητεύει με αυτά που ελπίζω ότι μπορεί να φέρει. Και το μέλλον ―εγγύς αλλά και πιο μακρινό― είναι αυτό που με πολλούς τρόπους παρουσιάζεται στο βιβλίο «Ο Πρωθυπουργός» και δείχνει τους προβληματισμούς του συγγραφέα.

Ο Άρης Δαβαράκης ―όπως, κατά τη γνώμη μου, κάνουν οι περισσότεροι πεζογράφοι, λογοτέχνες και ποιητές― με το βιβλίο του «Ο Πρωθυπουργός» έγραψε μια επιστολή αρκετά μακροσκελή με παραλήπτη ―κατά κύριο λόγο― έναν επίδοξο πρωθυπουργό ή τον πολιτικό που ο συγγραφέας θα ήθελε να έχουμε ως πρωθυπουργό σήμερα.

Ταυτόχρονα όμως με τον ιδεατό παραλήπτη της μυθιστορηματικής επιστολής του, παραλήπτες είμαστε κι εμείς, οι αναγνώστριες και οι αναγνώστες του βιβλίου και πολίτες αυτού του τόπου, στον βαθμό που θα καταβάλουμε τα τέλη, το αντίτιμο δηλαδή του βιβλίου.

Οι ―ας πούμε― προνομιούχες «γλάστρες» που θα ποτιστούν χάριν του βασιλικού που θέλει να ποτίσει με τη μυθοπλασία του ο Άρης Δαβαράκης.

Κάποιοι θα το διαβάσουν για τη χαρά της ανάγνωσης, άλλοι από περιέργεια για το τι θέλει να πει ο συγγραφέας που δεν βρίσκεται μακριά από τα φώτα της διαδικτυακής δημοσιότητας. Φοβάμαι όμως ότι εκείνοι που θα έπρεπε ―πρώτοι― να το διαβάσουν μάλλον με άλλα θα ασχοληθούν.

Ανέφερα πιο πάνω τον «Δον Κιχώτη». Όχι τυχαία κι όχι συμπτωματικά.

Ο Άρης Δαβαράκης, πολυπράγμων κι έμπειρος πολίτης, επαινετός στιχουργός και οξύνους γραφιάς, είχε και έχει ακόμα, από τα συμφραζόμενα κρίνοντας, μια ιδιότυπη σχέση με τους «ανεμόμυλους». Εκείνους τους θερβαντικούς φανταστικούς γίγαντες που απειλούν να καταπιούν με το στριφογύρισμα των φτερωτών χεριών τους κάθε άνεμο αλλαγής, που τολμάει να αμφισβητήσει την εξουσία τους, και να τον καταντήσουν ―τον άνεμο της αλλαγής― κινητήρια δύναμη για κάποιες ανελέητες μυλόπετρες που εξίσου κι αδιάκριτα αλέθουν ιδέες, οράματα, όνειρα, καρπούς φαντασίας και ανθρώπους. Χωρίς να μας προμηθεύουν με καλό αλεύρι για όμορφα ψωμιά, γλυκίσματα, πίτες και ευτυχισμένα χρόνια.

Με το θάρρος κάποιων διαδικτυακών διασταυρώσεων, την ημέρα της παρουσίασης του βιβλίου του, υποσχέθηκα στον Άρη Δαβαράκη ότι θα του πω τη γνώμη μου.

Πέρασαν μήνες. Το έχω αυτό το ελάττωμα. Χρειάζομαι χρόνο για τη χώνεψη και συχνά μηρυκάζω για πολύ τα αναγνώσματά μου και άλλο τόσο τα γραφτά μου.

Διαβάζοντας και ξαναδιαβάζοντας όμως το μυθιστόρημα πολιτικής φαντασίας που έγραψε ο Άρης Δαβαράκης, διέκρινα, κάθε φορά και με μεγαλύτερη χαρά, την επινοητικότητα, το θάρρος και την τόλμη να στείλει μια τέτοιου είδους επιστολή στον (Σημερινό; Ιδανικό; Επιθυμητό;) πρωθυπουργό της χώρας.

Και μάλιστα ανοιχτή επιστολή. Ορθάνοιχτη και με μορφή μυθιστορήματος.

Ξεκίνησα αυτό το σημείωμά μου με ένα απόσπασμα από την ομιλία του μυθιστορηματικού «Πρωθυπουργού», επειδή πιστεύω ότι είναι και χαρακτηριστικό αυτό το τμήμα του βιβλίου αλλά και ικανό να κεντρίσει την περιέργεια και τη φαντασία ενός βιβλιόφιλου και υποψιασμένου πολίτη.

Δεν θα ασχοληθώ περισσότερο με την υπόθεση του βιβλίου επειδή έχει ήδη περάσει καιρός από την κυκλοφορία του και όποια κι όποιος θέλει, μπορεί να βρει αρκετά στοιχεία στο διαδίκτυο. Αντιγράφω μόνο αυτά που υπάρχουν στο οπισθόφυλλο:

«Αυτός ο μυθιστορηματικός πρωθυπουργός δεν μοιάζει με κανέναν απ’ όσους έχουμε γνωρίσει. Ακούει προσεκτικά την εσωτερική του φωνή και ακολουθεί το δικό του μονοπάτι, που το ανοίγει μόνος του. Ζει βέβαια μέσα στον ρεαλισμό, και το ιδιωτικό του περιβάλλον αποτελείται κυρίως από ανθρώπους που δεν τον πολυκαταλαβαίνουν. Θα χρειαστεί να συμβεί κάτι ιδιαίτερα εκρηκτικό, που επηρεάζει τελεσίδικα και την προσωπική ζωή και την πολιτική του διαδρομή, για να αντιδράσει δυναμικά, δημόσια και αυθόρμητα. Αυτή η αντίδρασή του θα μας βοηθήσει να καταλάβουμε και εμείς (αλλά και ο ίδιος) τα βαθύτερά του κίνητρα.
Αυτός ο Πρωθυπουργός δεν είναι (ο Θεός να φυλάει) πολιτικός καριέρας.»

Οι χαρακτήρες του βιβλίου είναι άρτια δουλεμένοι και πειστικοί. Οι οικογενειακές σχέσεις, τα προβλήματα των ηρώων και των ηρωίδων με συγγενείς και φίλους είναι δοσμένα με ακρίβεια και λιτότητα.

Ο τόπος και ο χρόνος είναι το τώρα και το σήμερα της Ελλάδας, της Ευρώπης και του κόσμου μας, επεξεργασμένοι με γνώση και ρεαλισμό που δεν καταφεύγει στην ηθογραφία. Η «διαπλοκή» της οικογένειας της συζύγου του Κώστα Γερακάρη, του μυθιστορηματικού πρωθυπουργού, αληθοφανής και εν πολλοίς στηριγμένη σε γνώριμες καταστάσεις.

Πριν από μερικούς μήνες διάβασα το βιβλίο τού Δημήτρη Νανόπουλου «Στον τρίτο βράχο από τον Ήλιο» (από τις Εκδόσεις ΠΑΤΑΚΗ). Σε εκείνο το βιβλίο απόλαυσα την καθαρότητα της σκέψης ενός σπουδαίου επιστήμονα που τολμάει να αντικρύζει το α(δι)όρατο μέλλον με ρεαλιστική αισιοδοξία και ονειροπόλα ρεαλιστικότητα. Αναφέρω εδώ το βιβλίο του Δημήτρη Νανόπουλου, επειδή ο Άρης Δαβαράκης βάζει τον ήρωά του, τον τριαντατριάχρονο Πρωθυπουργό της Ελλάδας, Κώστα Γερακάρη (τι διδακτικό επίθετο κι αυτό!), να εκφωνεί έναν βαρυσήμαντο λόγο στη Βουλή των Ελλήνων με σαφείς αναφορές στον ήδη τετελεσμένο (από άποψη πολιτική, επιστημονική και τεχνολογική) μέλλοντα.

Με στιβαρό πολιτικό αντίκρυσμα, ο Άρης Δαβαράκης «εκφωνεί» τον δικό του οραματικό λόγο.
Αυτόν που θα ήθελε να ακούσει από έναν νέο, σύγχρονο, οραματιστή, έντιμο, ρεαλιστή, μορφωμένο, τολμηρό (ίσως και σώφρονα τολμητία, όποτε χρειάζεται, με λελογισμένο «τσαμπουκά» δηλαδή), θαρραλέο πολιτικό ηγέτη.

Έναν ηγέτη και πολιτικό που ―ο Θεός να φυλάει!― δεν είναι πολιτικός καριέρας.
Τον ηγέτη και τον Πρωθυπουργό που ο Άρης Δαβαράκης θα ήθελε για την Ελλάδα.

Χάρηκα πολλαπλά το διάβασμα του «Πρωθυπουργού» του Άρη Δαβαράκη.

Για τον «μύθο», που όσο κι αν μοιάζει με αυτό που ζούμε άλλο τόσο διαφορετικός είναι, για τη γλώσσα την ανεπιτήδευτη και σημερινή, για τους χαρακτήρες, για την πλοκή και ―κυρίως― για το όραμα. Σημερινό, τεκμηριωμένο, αναγκαίο, επίκαιρο και σωτήριο.

Δεν είναι μεγάλο το βιβλίο (145 σελίδες είναι μόνο) αλλά είναι μεγαλύτερο απ’ τον αριθμό των σελίδων του. Αναζητείστε το. Κυκλοφορεί στα βιβλιοπωλεία από τις Εκδόσεις ΦΕΡΕΝΙΚΗ.

05 Φεβρουαρίου 2017

* Το άρθρο απηχεί τις απόψεις του συντάκτη του.

The article expresses the views of the author

iPorta.gr