Τις “Ελληνικές” του ρίζες…

… θυμήθηκε και θα επικαλεστεί εκ νέου κατά την αυριανή επίσκεψή του ο 70ετής διάδοχος του βρετανικού θρόνου. Αναφέρεται προφανώς στον παππού του πρίγκιπα Ανδρέα, αδελφό του μοιραίου Κωνσταντίνου Α΄. Ο περί ου ο λόγος πρίγκιψ, με μηδαμινή πολεμική εμπειρία, τοποθετήθηκε το 1921 από το αντιβενιζελικό καθεστώς (που εκκαθάρισε το στράτευμα απ’ όλη την δοξασμένη ηγεσία του) διοικητής μεραρχίας και στη συνέχεια Σώματος Στρατού. Υπ’ αυτή την τελευταία ιδιότητα στιγμάτισε την προς Άγκυρα εκστρατεία ως πρωταγωνιστής μιας θλιβερής απειθαρχίας. Η Στρατιά έχοντας ασφαλείς πληροφορίες ότι οι τουρκικές δυνάμεις θα αντεπιτίθεντο κατά του Γ΄ Σώματος για να διασπάσουν τις ελληνικές δυνάμεις, διέταξε το Α΄ και το Β΄ Σώμα να αντεπιτεθούν μόλις εκδηλωνόταν αυτή η εχθρική ενέργεια. Ο αιφνιδιασμός του εχθρού θα μπορούσε να επιφέρει το πολυπόθητο ρήγμα στην αμυντική γραμμή της Άγκυρας. Ο βασιλόπαις Ανδρέας όμως είχε «άλλη άποψη». Αρνήθηκε να εκτελέσει τη διαταγή της Στρατιάς ως «αδύνατον» και «ανωφελή» και απάντησε ότι είχε ήδη διατάξει (αυτοβούλως!) υποχώρηση και μετακίνηση πίσω από το Γ΄ Σώμα. Στην ανταρσία αυτή μάλιστα, προσπάθησε, με σύνδεσμο τον επιτελάρχη του, να παρασύρει και το Α΄ Σώμα. Η επίθεση στην Άγκυρα -ως γνωστόν- απέτυχε και ο αρχιστράτηγος Παπούλας οργισμένος θα αντικαταστήσει τον Ανδρέα.

Μετά τις επιχειρήσεις, ιδιώτης πια ο πρίγκιψ, θα επιδοθεί σε άλλες δραστηριότητες όπως με το να υβρίζει σε επιστολές του τον μικρασιατικό ελληνισμό και να εύχεται την παράδοση της Σμύρνης στους Κεμαλικούς για να «τιμωρηθούν» οι βενιζελικοί κάτοικοί της. Ιδού σχετική επιστολή του, από την Σμύρνη προς τον Ι. Μεταξά, με ημερομηνία 19-12-1921, ευρισκόμενη στο Ημερολόγιο Μεταξά (τ. Δ΄, σ. 757): «Απαίσιοι πραγματικώς είναι οι εδώ Έλληνες, θα ήξιζε πράγματι να παραδώσωμεν την Σμύρνην εις τον Κεμάλ για να τους πετσοκόψη όλους αυτούς τους αχρείους…».

Όταν έλθει η ώρα της Νέμεσης, ο Ανδρέας θα διασωθεί από το απόσπασμα χάρη στη δυναμική παρέμβαση της Αγγλίας, όπου θα καταφύγει, προσφέροντας αργότερα τον γιο του Φίλιππο στο θρόνο της Βρετανίας, ως σύζυγο της Ελισάβετ. Αύριο, λοιπόν, που θα είναι στην Αθήνα ο Κάρολος, ας θυμηθεί αυτές τις ρίζες. Και ας θυμηθεί και κάτι άλλο, μια και η μητέρα του ουδέποτε αποτόλμησε τέτοια επίσκεψη κατά την σχεδόν εβδομηκονταετή βασιλεία της. Πως η Μεγάλη Βρετανία χρωστά μια συγγνώμη για την αγχόνη του Καραολή, του Δημητρίου και του Παλληκαρίδη. Μια συγνώμη για αυτό που ζει η Κύπρος εδώ και δεκαετίες. Δεν έχουμε ξεχάσει Υψηλότατε.

Κώστας Χατζηαντωνίου