Tuesday, Mar 19, 2024

Συνεντεύξεις

Κωνσταντίνος Τσουρέκης: “Με φοβίζει η άρνηση των συγγραφέων επιστημονικής φαντασίας να παρακολουθούν την επιστήμη”, του Κων/νου Καραγιαννόπουλου

Spread the love

Ο Κωνσταντίνος Καραγιαννόπουλος ασχολείται με την δημοσιογραφία, την κριτική λογοτεχνίας και την ποίηση

10392588_641221322646411_639374329633812692_n.jpg

Κωνσταντίνος Τσουρέκης: «Δε φοβάμαι την τεχνολογική εξέλιξη. Φοβάμαι όμως την άγνοια και την άρνηση των Ελλήνων συγγραφέων επιστημονικής φαντασίας να παρακολουθούν την επιστήμη»

Συνέντευξη στον Κωνσταντίνο Καραγιαννόπουλο

«Ο Μεσαίωνας της Κριταλίας είχε πολλές ομοιότητες με τον σύγχρονο Μεσαίωνα της Ιταλίας. Τα άκρα επικρατούσαν πάντα. Ίσως με διαφορετικές μορφές. Περίπτωση που είχε βαθύτερα αίτια και είναι δομικό στοιχείο όλων των οργανωμένων κοινωνιών. […] Αν η εξουσία είναι το κάτοπτρο της ποιότητας και της πνευματικής ικανότητας των ανθρώπων, ποια είναι άραγε η απάντηση στο ερώτημα Ντέστρα ή Σινίστρα;»*

Συναντήσαμε τον συγγραφέα Κωνσταντίνο Τσουρέκη και συζητήσαμε μαζί του εφ’ όλης της ύλης.

Κωνσταντίνε, πρόσφατα εξέδωσες το καινούριο σου βιβλίο. Στο επίμετρό του γράφεις τα εξής: «Η αποκρυστάλλωση της κλασικής παιδείας είναι ο κύριος σκοπός συγγραφής του παρόντος βιβλίου. Οι υπόλοιποι στόχοι μου είναι ο αναγνώστης να γελάσει ή να κλάψει με αυτά που θα διαβάσει, να νιώσει και να συναισθανθεί τα παθήματα των ηρώων». Θα ήθελες να μας μιλήσεις λίγο γι’ αυτό; Και πρώτα- πρώτα, πώς ξεκίνησε;

Η διαδικασία της συγγραφής είναι μια επίπονη διαδικασία για κάθε συγγραφέα. Η ιδέα και οι σκέψεις του προσπαθούν να ανιχνεύσουν τον καταλληλότερο δρόμο που να καταλήγει στο επιθυμητό αποτέλεσμα. Για μένα στο Destra aut Sinistra που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Rising Star ήταν πορεία μονόδρομου. Έστρεψα όλες τις αισθήσεις μου, γράφοντας, διαβάζοντας, σβήνοντας, και ξανά γράφοντας πέντε χρόνια το κείμενο έτσι ώστε να δώσω ένα αποτέλεσμα που να προσπαθεί να προσεγγίσει το τέλος που σβούριζε λυσσαλέα στο μυαλό μου τα τελευταία χρόνια, δηλαδή την αποκρυστάλλωση της κλασικής παιδείας. Ζούμε σε εποχή πρωτόγνωρης αποδόμησης εννοιών που έχουν γαλουχήσει όχι μόνο γενιές αλλά το μεγαλύτερο κομμάτι της ανθρώπινης ύπαρξης. Γίνεται διαστρέβλωση σημασιών από συγκεκριμένα κέντρα εξουσίας που προσπαθούν να γκρεμίσουν έννοιες τόσο αναγκαίες για την κοινωνία μας που οι ίδιοι οι άνθρωποι στην αγωνία τους να βρουν μία λύση στα καθημερινά προβλήματά τους παραμελούν και ξεχνάνε. Δέχονται ακρίτως αυτή την αποδόμηση. Οι πνευματικοί άνθρωποι σιωπούν για να αποφύγουν τα πυρά από τον πόλεμο που κρατά σε αυτή τη χώρα αιώνες. Αριστερά ή Δεξιά. Destra aut Sinistra.

Η κατάσταση αυτή προφανώς είναι για γέλια ή για κλάματα. Και το γέλιο και το κλάμα είναι δίδυμα αδέλφια. «Δακρυόεν γελάσασα» που είπε και ο Όμηρος στην Ιλιάδα. Αδελφές είναι και η Destra με τη Sinistra στο βιβλίο.

Το συγκεκριμένο βιβλίο είναι ένα φιλοσοφικό μυθιστόρημα μεσαιωνικής φαντασίας. Διαδραματίζεται στη Ρώμη και φυσικά έχει ως θεματική την εξουσία και τον ανθρωπισμό. Πρωταγωνιστές δύο θεές και ένας θνητός. Σκληρός μεσαίωνας όπου οι ανθρώπινες σχέσεις φτάνουν στα όρια.

Εσύ τι επιλέγεις; Destra ή Sinistra;

Επιλέγω τον άνθρωπο, τις αρετές του, τη διάθεση να γκρεμιστούν οι στήλες πάνω στις οποίες στέκουν αγέρωχες αυτές οι δύο θεές τροφοδοτούμενες από αισχρές πράξεις που συμβαίνουν κάθε μέρα σε αυτή τη χώρα, στις γειτονικές χώρες, στην Ευρώπη, όπου ζουν άνθρωποι. Homo με βεβαιότητα. Θα έλεγα ότι η ζωή μου με έχει φέρει σε αυτή τη διαπίστωση. Και τον δρόμο που σου δείχνει η ζωή δεν μπορείς να τον παρακάμψεις. Είναι εκεί για να μην πατάς στο κενό. Όσοι βαδίζουν τυφλοί σε αυτό τον δρόμο πέφτουν στις αβύσσους. Το ίδιο και αυτοί που δεν ακούνε, που δεν συναισθάνονται. Που σηκώνουν ψηλά τη μύτη, που σκάβουν λάκκους στους δρόμους των άλλων και δεν πορεύονται στον δρόμο της ζωής τους.

Στο επίμετρο, επίσης, εξηγείς και τον λόγο που επέλεξες ως χώρο δράσης την Ιταλία. Ουσιαστικά, αναφέρεις πως στη σύγχρονη ιστορία της πέρασαν από την εξουσία ισάξια και οι δύο τάσεις. Τι άφησαν πίσω; Η χώρα μας που δεν βίωσε κάτι ανάλογο, για ποιο λόγο ακολουθεί την ίδια πορεία παρακμής;

H Ιταλία μετά το Risorgimento, δηλαδή την ιταλική ενοποίηση ή αναβίωση όπως είναι γνωστή η οποία είχε διάρκεια σχεδόν μισό αιώνα, πήρε αν θέλεις τον χρόνο της, ώστε ο λαός να δει και τα δύο προσωπεία των θεών. Η Ντέστρα με τον Καβούρ και τη δυναστεία των Σαβόι και η Σινίστρα με τον Ραττάτσι αλλά και αργότερα αν κοιτάξει κανείς την πολιτική ιστορία της χώρας θα δει την εναλλαγή της εξουσίας από την Ντέστρα στη Σινίστρα καθ’ όλη τη διάρκεια του 19ου και του 20ου αιώνα. Οι θεές ανεβοκατέβαιναν στον θρόνο της εξουσίας ρουφώντας την ενέργεια των ανδρείκελων. Την ίδια περίοδο στην Ελλάδα ας πούμε ότι δεν κυβέρνησε τα ίδια χρόνια η Σινίστρα με τη Ντέστρα αυτό όμως δεν αποκλείει σε καμία περίπτωση την παρακμή που βλέπουμε σε όλη την Ευρώπη. Ήταν αναπόφευκτη εξέλιξη. Βλέπεις πίσω από κάθε πολιτικό σύστημα οποιοδήποτε και αν είναι αυτό εξετάζονται καθημερινά οι αρετές του ανθρώπου. Αν αυτές βρίσκονται ελλιπείς τότε κάθε σύστημα είναι καταδικασμένο στην αποτυχία. Η χώρα μας κουβαλά τον εμφύλιο στο πετσί της. Τις συνέπειες του οποίου δεν απέβαλε ποτέ. Και μάλιστα πια τώρα μιλάμε και για τατουάζ ανεξίτηλο αυτών των συνεπειών. Μια ματιά στην επικαιρότητα φτάνει για να αντιληφθεί κανείς το μελάνι στα ποτισμένα σώματα. Τα ποτισμένα μυαλά που στην αγωνία για εξουσία δημιουργούν τέρατα δίχως προηγούμενο. Με όπλο τα social media και την αποδόμηση της ανθρωπιστικής παιδείας ζούμε σε έναν μαζικό πόλεμο για επικράτηση.

Και αυτό, όπως και τα προηγούμενα λογοτεχνικά σου βιβλία, ανήκει στο μεσαιωνικής φαντασίας μυθιστόρημα. Τι σου προσφέρει, ως συγγραφέα, αυτό το είδος;

Το μυθιστόρημα είναι η φόρμα που αγαπώ. Ενώ έχω γράψει και έχω εκδώσει διηγήματα. Δεν μπορώ να πω ότι μιλάνε το ίδιο στην καρδιά μου. Είναι δύσκολο το μυθιστόρημα. Θέλει κότσια. Απαιτεί θέληση και υπέρβαση εαυτού. Είναι αναγκαία η αυτοπειθαρχία. Να γράψεις και να διορθώσεις για χρόνια. Να περιμένεις να ωριμάσει το συρτάρι να διαβάσεις ξανά. Δεν μπορούν όλοι. Πόσες φορές διαβάζουμε μυθιστορήματα που δεν διαβάζονται γιατί ο δημιουργός αποφάσισε να τα μπουκώσει τόσο που ο αναγνώστης να αγκομαχάει να τελειώσει, να μετράει τις σελίδες. Να ψάχνει να δει πότε τελειώνει το κεφάλαιο αν τελειώνει κάπου. Αυτό έχω ορκιστεί στον εαυτό μου να μην το κάνω ποτέ στους αναγνώστες μου. Η ροή είναι το παν για μένα και αυτό καταφέρνει να μου το βγάζει αυτό το είδος. Ο μεσαίωνας είτε είναι ο ευρωπαϊκός είτε ο ελληνικός (τον οποίο σπούδασα) ανέκαθεν με εξίταρε για την ωμότητα. Η ωμότητα ήταν το απαραίτητο όχημα για να περιγράψω την τωρινή αποδόμηση. Μερικές φορές σκέφτεσαι μήπως ο μεσαίωνας του 12ου του 13ου ή του 14ου αιώνα είναι απλώς μια καλύτερη εποχή από την τωρινή. Άλλοτε πάλι σκέφτεσαι ότι χρειάζεσαι έναν κυριολεκτικό μεσαίωνα για να περιγράψεις έναν μεταφορικό μεσαίωνα του παρόντος.

Σίγουρα το medieval fantasy είναι το αγαπημένο μου είδος. Όχι όμως μόνο για την ωμότητα αλλά για την ελευθερία που σου προσφέρει. Σου παρέχει τα απέραντα όρια να χρησιμοποιήσεις θεματικές, πρόσωπα, τη φύση, που τόσο περιφρονούμε. Δύσκολα θα άλλαζα το είδος ακόμα και αν δεν βρίσκει απήχηση στο ελληνικό αναγνωστικό κοινό. Ίσως στο μέλλον περισσότεροι αναγνώστες να επιλέγουν τη φαντασία. Ίσως στο μέλλον να αγαπήσουμε ξανά τη φύση. Να αγαπήσουμε την ωμότητα ως αμεσότητα και ειλικρίνεια. Η λογοτεχνία δεν έχει είδος. Αν ένα βιβλίο είναι πράγματι καλό οι αναγνώστες θα το αναδείξουν.

Πιστεύεις πως η λογοτεχνία του φανταστικού είναι εγκλωβισμένη στα παραδοσιακά δομικά και μη χαρακτηριστικά της και περιορίζει από ένα σημείο κι έπειτα τους δημιουργούς; Στο μέλλον, με όλη αυτή την τρομακτική τεχνολογική εξέλιξη που συντελείται, θα μπορέσει να αναπτυχθεί περαιτέρω αυτό το είδος;

Πιστεύω ότι όσο οι Έλληνες συγγραφείς του φανταστικού γράφουν για δράκους, ξωτικά και μάγους χωρίς θεματικό υπόβαθρο δεν θα υπάρχει εξέλιξη. Πιστεύω ότι αν συνεχίσουν να είναι κολλημένοι με την Ελλάδα και πώς να αναδείξουν την Ελλάδα δεν θα υπάρχει εξέλιξη. Πιστεύω πως αν κοιτάξουν βαθιά μέσα τους, αναλύσουν τη ζωή τους και γράψουν για τους φόβους τους, τις ανησυχίες τους, τα συναισθήματά τους, γράψουν ιστορίες από τον δρόμο της ζωής τους, τον δικό τους δρόμο, όχι τον δρόμο του King, του Poe, του Herbert ή του Tolkien, τότε και μόνο τότε θα υπάρξει εξέλιξη.

Δε φοβάμαι την τεχνολογική εξέλιξη. Φοβάμαι όμως την άγνοια και την άρνηση των Ελλήνων συγγραφέων επιστημονικής φαντασίας να παρακολουθούν την επιστήμη. Τους συγγραφείς που δεν παρακολουθούν τις εξελίξεις. Τους συγγραφείς που έχουν κολλήσει στη δεκαετία του 60 και του 70 πλασάροντας το έργο τους ως κάτι καινοτόμο.

Η λογοτεχνία εν γένει μας δίνει τη δυνατότητα μέσω της ανοικείωσης όπως έχει διατυπωθεί από τους Ρώσους φορμαλιστές να προσδίδει στον καθημερινό λόγο ανοίκεια χαρακτηριστικά, εξού και η μέγιστη διαφορά λογοτεχνίας και καθημερινού λόγου. Και ενώ τα υπόλοιπα είδη λογοτεχνίας δίνουν την ανοικείωση σε έναν ικανοποιητικό βαθμό, στη λογοτεχνία του φανταστικού βρισκόμαστε από την άλλη πλευρά του καθρέπτη. Ίσως ακούγεται τρομακτικό ως εικόνα. Δηλαδή να βλέπεις την πραγματική ζωή πίσω από τον καθρέπτη. Η οποία όμως δεν μένει εγκλωβισμένη στο κάτοπτρο.  Η πετυχημένη λογοτεχνία του φανταστικού ξεκινά από κάτι τελείως άγνωστο για να στο κάνει οικείο. Θα εμφανίσει την Ντέστρα και τη Σινίστρα ως δύο υπερφυσικά πλάσματα και στο πρόσωπό τους θα σε βάλει να σκεφτείς τη ζωή σου. Αν κοιτάξεις προσεκτικά ίσως σου δώσει λύσεις. Ίσως απλώς σε κάνει να ψυχαγωγηθείς. Αν περάσει αδιάφορα μπροστά σου τότε ίσως είσαι στον δρόμο σου και απλώς ψάχνεις να διαβάσεις κάτι διαφορετικό.

Για ποιο λόγο, η φανταστική λογοτεχνία, είναι τόσο παραμελημένη στην χώρα μας; Διαβάζεις άλλα λογοτεχνικά είδη;

Διαβάζω βιβλία ιστορίας οποιασδήποτε περιόδου, χώρας, φυλής ή πολιτικής απόχρωσης. Τη θεωρώ ως το κατάλληλο ερέθισμα για να σκέφτομαι τον άνθρωπο. Να αναλύω μέσω αυτής την κοσμοθεωρία μου. Μου αρέσει να διαβάζω βιβλία ψυχολογίας και φιλοσοφίας. Καθώς και κλασική ελληνική λογοτεχνία. Σπάνια ίσως κάποιο αρχαιολογικό βιβλίο. Κυρίως όμως φανταστική λογοτεχνία.

Για το άλλο σκέλος της ερώτησης, είναι πολλοί οι λόγοι που είναι παραμελημένη η λογοτεχνία του φανταστικού. Θα σταθώ μόνο στο εξής. Σε όλα τα έτη που σπούδασα στην Ελλάδα η αναφορά στη φανταστική λογοτεχνία ήταν μηδενική. Ίσως μια φωτεινή εξαίρεση ήταν η καθηγήτρια Μαρία Βουτσίνου – Κικίλια την οποία την μνημονεύω στις ευχαριστίες του βιβλίου γιατί δίδασκε στους φοιτητές φιλολογίας του ΕΚΠΑ τον Χάρι Πότερ στα λατινικά. Όχι γιατί ήθελε να τους μάθει να αγαπάνε τη φανταστική λογοτεχνία αλλά γιατί ήταν τέτοια η έλλειψη των φοιτητών στη συγκεκριμένη γλώσσα που το είχε βρει ως λύση να καλυτερέψουν το λεξιλόγιό τους αφού το σχολείο δεν τους είχε προετοιμάσει κατάλληλα. Πολλοί φοιτητές πήγαιναν γυμνοί και άοπλοι να τα βάλουν με τα έργα του Κικέρωνα. Ήταν άγνωστη γλώσσα για αυτούς.

Γιατί τον Χάρι Πότερ; Ίσως γιατί τότε ήταν στη μόδα οι κινηματογραφικές ταινίες με τον μικρό μάγο. Πότε δεν είχα ρωτήσει την κυρία Βουτσίνου γιατί πραγματικά μας εισήγαγε στον κόσμο του Χούγκουαρτς.

Όταν λοιπόν η φανταστική λογοτεχνία δεν έχει θέση στα πανεπιστημιακά ιδρύματα της χώρας αμέσως ανακαλύπτουμε έναν από τους κύριους λόγους που είναι παραμελημένη. Μπορώ να αναφέρω και άλλους αλλά δεν θέλω να επεκταθώ σε θλιβερές περιγραφές της κατάστασης του παρελθόντος. Θέλω να είμαι αισιόδοξος.

Ενώ στο εξωτερικό ανθεί. Εδώ ακόμα είμαστε σε παιδική ηλικία. Δεν θα πω βρεφική γιατί έχουν γίνει κάποια μικρά βήματα στο παρελθόν. Όχι πάντα αξιόλογα αλλά πέτυχαν τη θεμελίωση του νέου δρόμου στο άγονο έδαφος.

Θα ήθελες να μας εισαγάγεις στο συγγραφικό σου εργαστήριο;

Είναι ένα απλό εργαστήριο. Έχει πάντα ένα calendar, συνήθεια γερμανική που δεν κόβεται με τίποτα. Θέλω όλα να είναι σε πρόγραμμα. 1000 λέξεις την ημέρα ο στόχος. (Δύσκολος πολλές φορές). Δύο τρία βιβλία αφηγηματολογίας στα οποία ρίχνω κλεφτές ματιές κατά τη διάρκεια της προσωπογράφησης ηρώων κυρίως. Αποτελείται επίσης από το Laptop μου και το συγγραφικό πρόγραμμα Scrivener 3 το οποίο είναι ένα από τα καταλληλότερα εργαλεία για τη συγγραφή μυθιστορημάτων. Έναν εκτυπωτή και ένα συρτάρι όπου βάζω τα τυπωμένα πρωτόλεια. Ως προς τη διαδικασία τώρα κάνω ό, τι κάνουν οι επαγγελματίες. Γράφω, σβήνω, γράφω, σβήνω και ξαναγράφω. Στόχος πάντα είναι να μου αρέσει αυτό που διαβάζω. Να ρέει να δημιουργεί τα είδη του σασπένς. Πριν από κάθε έργο έχω φροντίσει να κάνω την έρευνά μου. Αυτή μπορεί να κρατήσει από μήνες έως και χρόνια εξαρτάται το βιβλίο. Σε όλα τα βιβλία πάντα κάνω έρευνα πριν ξεκινήσω. Σχεδιάγραμμα στη συνέχεια. Προσωπογράφηση ηρώων, δημιουργία των πυρηνικών γεγονότων και πάει λέγοντας.

Ποιες είναι οι βασικές σου επιρροές;

Με έχει επηρεάσει πολύ ο Στρατής Τσίρκας. Η εναλλαγή των αφηγηματικών επιπέδων στις Ακυβέρνητες πολιτείες με εντυπωσίασε από την πρώτη ανάγνωση όταν ήμουν φοιτητής. Από τότε ως σήμερα τον μελετώ. Είναι ίσως ένας από τους καλύτερους Έλληνες πεζογράφους του προηγούμενου αιώνα. Τεχνικά για εμένα είναι ο άριστος συγγραφέας. Μου αρέσει πολύ επίσης ο Παπαδιαμάντης γιατί ήταν ειλικρινής με την εποχή του. Θέλεις να μάθεις να γράφεις διήγημα διάβασε τον Σκιαθίτη όλοι οι άλλοι υστερούνε. Πέραν από τα διηγήματά του μην ξεχνάμε ότι η καλύτερη νουβέλα τρόμου (Η φόνισσα) είναι γραμμένη από αυτόν.

Θαυμάζω και τον Καζαντζάκη για την έκφραση. Ξεχωριστός στο λόγο. Τολμηρός και ευφυής.

Στη φανταστική λογοτεχνία σημαντική επιρροή για το έργο μου ήταν τα πρώτα μου διαβάσματα. Ο πατέρας του είδους μου J.R.R. Tolkien, ο Michael Moorcock με τον Έλρικ αλλά κυρίως το έργο του Robert Jordan, ο τροχός του χρόνου. Τον οποίο λατρεύω για την προσωπογράφηση ηρώων, το συναίσθημα των διαλόγων και την περιγραφή.

Σίγουρα έχω επηρεαστεί από τη βυζαντινή γραμματεία και τα μεσαιωνικά κείμενα. Καθώς πολλές φορές πιάνω τον εαυτό μου να σκέφτεται πώς έγραφαν στον μεσαίωνα οι ιστορικοί.

Το ξέρω πως σε ρωτούν πάρα πολλοί το ίδιο πράγμα, όμως, δεν μπορώ να αποφύγω τον πειρασμό. Θα υπάρξει επόμενο βιβλίο από τις Ιστορίες της Μέκτας; Γιατί και σε αυτό το βιβλίο κάνει την εμφάνισή του ο Ρόζενκροουζ Αλφέρε…

Οι ιστορίες της Μέκτας είναι μια σειρά βιβλίων επικής φαντασίας. Ναι θα υπάρξει συνέχεια. Καταλαβαίνω γιατί γίνεται συνεχώς η ερώτηση από τους αναγνώστες. Το πρώτο βιβλίο της σειράς τελείωσε σε κλιμάκωση και δημιουργήθηκαν τα σασπένς του πως του πότε και του τι. Με αποτέλεσμα οι αναγνώστες να περιμένουν το δεύτερο για να δουν τη συνέχεια της ιστορίας. Όπως ανακοίνωσα πρόσφατα στα κοινωνικά δίκτυα το δεύτερο μέρος είναι ολοκληρωμένο και βρίσκεται στο συρτάρι της ωρίμανσης και πια γράφω κομμάτια από το τρίτο και το τέταρτο βιβλίο. Είναι πέντε βιβλία στο σύνολο. Για τα οποία υπάρχει ήδη σχεδιάγραμμα με ενιαία θεματική.

Όσο για τον Ρόζενκροουζ όσοι αναγνώστες έχουν γνωρίσει τον κόσμο της Μέκτας καταλαβαίνουν ότι κάτι δεν πάει καθόλου καλά με αυτόν. Όπως επίσης κατανοούν τη δύναμή του. Για μένα ο  Ρόζενκροουζ Αλφέρε αντιπροσωπεύει τον εαυτό μου. Τη συνείδησή μου. Την εσωτερική φωνή που θα σου μιλήσει για τις επιλογές της ζωής. Τη συγγραφική φωνή που λένε κάποιοι. Όλοι οι άνθρωποι έχουν μια τέτοια φωνή. Άλλοι την αγνοούν και πορεύονται. Άλλοι γίνονται σκλάβοι αυτής της φωνής. Άλλοι απλώς συνυπάρχουν. Θα έλεγα πως συνυπάρχω μαζί της. Αρμονικά ή όχι δεν ξέρω να απαντήσω με σιγουριά.

Υπάρχουν σήμερα άνθρωποι όπως ο Τζιούστο Βετούστο;

Σε καμία περίπτωση. Αν ξέρεις εσύ κάποιον τέτοιο χαρακτήρα κερνάω τον καφέ γνωριμίας. Είναι τέτοια η δομή της κοινωνίας μας που ο Τζιούστο Βετούστο μοιάζει με ήρωα από άλλον γαλαξία. Τελείως αναληθοφανής αν κάποιος μπει στη διαδικασία να εξετάσει ρεαλιστικά τη φαντασία. Ακόμα και αυτός όμως δείχνει αδυναμία σε σημεία που οι καταστάσεις φτάνουν στα άκρα. Χρειάζεσαι όμως έστω έναν εξιδανικευμένο ήρωα στη φανταστική λογοτεχνία. Είναι μοτίβο, αν όχι κανόνας, αυτού του είδους. Αν σταχυολογήσουμε τα γνωστότερα έργα θα βρούμε αντίστοιχους ήρωες. Όλοι παίζουν τον ίδιο ακριβώς ρόλο μόλις αναλύσουμε και αποδημήσουμε τα κείμενα αυτά για να βρούμε τα συστατικά τους.

Να πω ότι με τους Ιταλούς beta-readers αποφασίσαμε να ελληνοποιήσουμε δύο ιταλικούς όρους για το όνομα. Την giustizia(=δικαιοσύνη) και την vetustà(=αρχαιότητα) ώστε να καταλήξουμε στον Τζιούστο Βετούστο. Έψαχνα τον ήρωα που να αντιπροσωπεύει την παλαιά δικαιοσύνη να μην τον αγγίζουν τα λόγια και τα παρακάλια. Να είναι ανέραστος, όπως ο θάνατος. Να κυνηγά την αλήθεια χωρίς να πληγώνεται. Σκέφτεσαι αυτόν τον ήρωα και νιώθεις σαν να ψάχνεις υπερήρωα στον κόσμο μας. Αλλά αυτή είναι η ομορφιά του κόσμου μας. Η ατέλεια, η έλλειψη της εξιδανίκευσης.

Σε προηγούμενη μη εκδομένη μορφή του έργου το όνομα για τον ήρωα ήταν Τζουστίσιο Αντέκαστο. Ήθελα πράγματι έναν αδέκαστο ήρωα που να μπορεί να προχωρήσει την αφήγηση. Ο λεγόμενος χαρακτήρας βοηθός κατά τους ρόλους που έδωσε στη θεωρία του ο Vladimir Propp για το παραμύθι. Ίσως για μένα αυτός ο ήρωας να αντιπροσωπεύει επίσης τον ιδανικό πνευματικό άνθρωπο. Τον αναγκαίο πνευματικό άνθρωπο για την κοινωνία μας ή καλύτερα τους αναγκαίους πνευματικούς ανθρώπους. Εκείνους που θα συνδράμουν να ξεκολλήσουμε από την παρακμή της εποχής μας. Όχι στο ρόλο μεσσία. Στο ρόλο βοηθού που θα προχωρήσει την αφήγηση του κόσμου μας πάντα προς το καλύτερο. Σκεφτείτε ότι αν ο Γκάνταλφ έπαιρνε το δαχτυλίδι από τον Φρόντο και γινόταν μεσσίας θα μιλάγαμε για μια τελείως διαφορετική ιστορία. Φαντάζομαι πολύ πιο άσχημη…

Είσαι φιλόλογος και εργάζεσαι στην ιδιωτική εκπαίδευση. Ο ρόλος του καθηγητή σε πλουτίζει ως συγγραφέα ή είναι ένα αναπόφευκτο άχθος; 

Οι καθηγητές στην ιδιωτική εκπαίδευση είναι στην πρώτη γραμμή. Περνάνε αξιολόγηση συνέχεια. Είναι ενεργοί καθηγητές και χαίρομαι που είμαι μέρος αυτού του συνόλου. Είναι λαϊκοί ήρωες, όπως θα έλεγε και ο Τζιάκομο Γκαλιμπέρτι ο πρωταγωνιστής μας. Δεν θέλω να υποβαθμίσω τον ρόλο των δημόσιων καθηγητών. Αλλά η αλήθεια πρέπει να λέγεται. Δεν επιβιώνεις στον ιδιωτικό τομέα αν δεν είσαι ενεργός, δεν ενημερώνεσαι και δεν ετοιμάζεις καινούργιο υλικό διδασκαλίας. Στόχος πάντα είναι να βοηθήσεις τους μαθητές. Ναι έχει αναπόφευκτο άχθος και μόνιμο άγχος. Αλλά το βρίσκω εποικοδομητικό αν σκεφτεί κανείς ότι είναι λειτούργημα η εκπαίδευση.

Είσαι, επίσης, διοικητικό μέλος της Hellenic Fantasy Legion και διοργανωτής του Fantasy Festival. Θα ήθελες να μας μιλήσεις λίγο γι’ αυτούς τους δύο θεσμούς; 

Η Hellenic Fantasy Legion είναι ένας από τους διοργανωτικούς πυλώνες του Fantasy Festival. Για εμένα είναι το όχημα για να κάνω ένα από τα όνειρά μου πραγματικότητα. Το Fantasy Festival είναι ένα νέο φεστιβάλ που πραγματοποιείται στην Ελληνοαμερικανική Ένωση κάθε έτος και φέτος θα διεξαχθεί διαδικτυακά στις 3 Οκτωβρίου μέσω του καναλιού του Fantasy Festival στο you tube, καθώς οι εξελίξεις με την πανδημία μας οδηγούν να προστατεύσουμε το κοινό μας. Να μην το εκθέσουμε σε κινδύνους και να διαφυλάξουμε ότι έστω και διαδικτυακά θα μπορέσουμε να προσφέρουμε μια θέαση του φανταστικού στην Ελλάδα.

Η νεολαία ανταποκρίνεται; Τι έχουν να αποκομίσουν από την ενασχόλησή τους με το Φανταστικό;

Το κοινό του φανταστικού είναι κυρίως νεανικό κοινό. Παρατηρώ με θαυμασμό ότι το Fantasy Festival αγκαλιάστηκε από την πρώτη στιγμή της ανακοίνωσής του. Αυτή τη στιγμή με μεγάλη χαρά το φεστιβάλ μπορεί να περηφανεύεται ότι διεξάγει τον μεγαλύτερο διαγωνισμό διηγήματος φανταστικής λογοτεχνίας στη χώρα. Και χαίρομαι ιδιαίτερα που πασίγνωστοι συγγραφείς, νεότεροι αλλά και εν δυνάμει συγγραφείς στέλνουν διηγήματα σε αυτόν τον διαγωνισμό. Το να γράψεις ένα διήγημα απαιτεί χρόνο, διάθεση και σκέψη. Τι άλλο να ζητήσεις από νέους ανθρώπους που προσπαθούν για το καλύτερο; Η δουλειά που γίνεται είναι φανταστική και στη διοργάνωση και στην κριτική των έργων.

Τα βραβεία του φανταστικού – Everlies αποτελούν επίσης έναν θεσμό που αγάπησε ο κόσμος. Χαίρομαι ιδιαίτερα που ακούγεται η φωνή του κόσμου. Η φωνή του αναγνώστη. Δεν αρκεί να είσαι συγγραφέας και να διατυμπανίζεις ότι το έργο σου  είναι καλό. Ούτε αρκεί να έχεις πολλούς φίλους που θα τους πεις να σε ψηφίσουν για να κερδίσεις το βραβείο. Είναι τόσο μεγάλος ο ανταγωνισμός που οι πραγματικοί αναγνώστες πράγματι έχουν γνώμη και άποψη που ακούγεται.

Η ενασχόληση με το Φανταστικό μπορεί να κάνει την καθημερινότητά μας πιο υποφερτή. Να διώξει τους δαίμονες της πραγματικότητας και να δημιουργήσει τις κατάλληλες συνθήκες ώστε να βρεις λύσεις στα προβλήματά σου. Αρκεί πραγματικά να φανταστείς  πέρα από την πραγματικότητα. Imagine Beyond Reality είναι το motto του φεστιβάλ. Για μένα δεν είναι απλό motto είναι τρόπος ζωής. Η φαντασία γεννά την καινοτομία. Η φαντασία ανακαλύπτει λύσεις στα προβλήματα. Το να μένεις κολλημένος στην πραγματικότητα είναι σεβαστή επιλογή. Το να ανέβεις όμως στο άρμα που θα σε ταξιδέψει ο νους σου, η ελεύθερη σκέψη, οι αρετές που καταπιέζεις είναι η πεμπτουσία της φαντασίας. Το ταξίδι του νου. Η ανακάλυψη της απεραντοσύνης.

Η πανδημία επηρέασε την δημιουργικότητά σου;

Καθόλου. Ήταν από τις πιο δημιουργικές περιόδους της ζωής μου. Έγραψα πολύ, διόρθωσα πολύ, χάρηκα την οικογένειά μου. Μου έλλειψε η ζωή εκτός σπιτιού βεβαίως και η φύση. Αλλά για κάποιο λόγο η φωνούλα της δημιουργίας ξύπνησε. Κάποιοι λένε ότι σε σκοτεινές εποχές υπάρχει άνθηση των γραμμάτων. Δεν ξέρω αν το πιστεύω ή όχι, μου πέρασε όμως από το μυαλό αυτή η ρήση για να εξηγήσω την ακατάπαυστη ανάγκη μου να γράψω.

Ποιος είναι ο μεγαλύτερός σου φόβος;

Να γράφω καταναγκαστικά, δηλαδή ο φόβος απώλειας της ελευθερίας στη γραφή. Θεωρώ ότι είναι χειραγώγηση του εαυτού σου αν γράφεις καταναγκαστικά. Ακόμα και για τον ημερήσιο στόχο που θέτει κάθε συγγραφέας. Γενικότερα υπάρχει απώλεια ελευθερίας στη ζωή μας σε καθημερινό επίπεδο. Τα τελευταία χρόνια απλώς γίνεται ολοφάνερα μπροστά μας. Για να ξεπεράσεις τον φόβο σου πρέπει να τον καταπολεμήσεις. Άρα το ζήτημα είναι τι κάνουμε ή τι θα κάνουμε εμείς για αυτό.

Τι μήνυμα θα ήθελες να στείλεις στους αναγνώστες μας;

Να μιλάνε ανοικτά για τα βιβλία που τους αρέσουν. Τα βιβλία που τους έκαναν να περάσουν καλά. Να μιλάνε επίσης ανοικτά και για τα βιβλία που δεν τους αρέσουν. Χαίρομαι αναγνώστες που δεν μασάνε τα λόγια τους στις κριτικές τους. Που ξεγυμνώνουν συγγραφείς για να τους δείξουν πόσο κακή δουλειά έχουν κάνει. Οι αναγνώστες φτιάχνουν τα δεδομένα στη λογοτεχνία. Δεν ζούμε πια στον Ρομαντισμό. Ας είμαστε ειλικρινείς. Ειλικρινείς όχι κακεντρεχείς.

 

SHARE
RELATED POSTS
Κατερίνα Διδασκάλου: “Πιστεύω σε μια ανώτερη ευφυΐα που μας δημιούργησε” 30 λεπτά συζήτησης, της Ωραιοζήλης Τζίνας Δαβιλά
Γρηγόρης Βαλτινός: “Ο δικός μου Θεός λέει “κάνε ό,τι θέλεις να σου κάνουν”- 23 λεπτά με τον άνθρωπο-χάδι στο βλέμμα και στη φωνή
Γρηγόρης Βαλτινός: «Το μέλλον ανήκει στις μειοψηφίες», της Βασιλείας Μαξακούλη

Leave Your Reply

*
This site is protected by reCAPTCHA and the Google Privacy Policy and Terms of Service apply.