• Η πολιτική μελλοντολογία, με την επιστημονική της μορφή, δηλαδή η μελέτη και η προβολή των τάσεων και όχι η ενατένιση των άστρων, έχει ένα εγγενές πρόβλημα. Το απρόβλεπτο. Αυτό που ο Αμερικανολιβανέζος γκουρού μου Ταλεμπ ονόμασε «μαύρο κύκνο». Τι είναι το απρόβλεπτο; Αυτό που κανείς δεν μπορεί να προβλέψει. Που έχει καταλυτική σημασία στην ιστορική εξέλιξη. Τέλος αυτό που εκ των υστέρων όλοι λένε ότι θα μπορούσε να είχε προβλεφθεί. Γι’ αυτό και η πολιτική μελλοντολογία συχνά διαψεύδεται. Αν όμως το απρόβλεπτο δεν υπάρξει επιβεβαιώνεται πανηγυρικά. Εμείς ζήσαμε δύο απρόβλεπτα. Δυο μαύρους κύκνους. Την κρίση και την πανδημία. Αν κοιτάξει κανείς τις αναλύσεις του μέλλοντος , πριν συμβούν, θα τον πιάσουν τα γέλια. Σκεφτείτε αν τον Οκτώβριο του 2009 όταν το ΠΑΣΟΚ είχε 44% κάποιος να μου προέβλεπε. Σε δυο χρόνια το 44 θα γίνει 6.Θα κυβερνά ο ΣΥΡΙΖΑ με ένα ακροδεξιό κόμμα να τον στηρίζει και η Χρυσή Αυγή θα είναι τρίτη δύναμη. Αν κάποιος «μάγος» μου το έλεγε ,τότε ,θα του έκλεινα κατευθείαν σουίτα στο Δαφνί.
• Αυτός είναι ο λόγος που πρέπει να κρατάμε πολύ μικρό καλάθι με τις αναλύσεις. Να τις σεβόμαστε μέσα στα όρια της ανθρώπινης δυνατότητας προβλέψεως.
• Η προβολή των τάσεων σήμερα δείχνει πως η ΝΔ θα κυβερνά για πάρα πολλά χρόνια. Τρεις τετραετίες για πλάκα. Έχει αδιατάρακτη διψήφια δημοσκοπική υπεροχή, δυναμική περαιτέρω ανόδου, αν λήξει η πανδημία, ευρύτερη δυνατότητα πολιτικών συμμαχιών και συμπράξεων. Ξέρει να προβάλλει τα θετικά της. Αλλά και όταν αποτυγχάνει, άπληστα, καλύπτει κάθε αδυναμία και ανικανότητα αντιπολιτευόμενη, κατα καιρούς, το ΣΥΡΙΖΑ. Στο χώρο της αντιπολίτευσης το διακύβευμα είναι άλλο. Αν το ΠΑΣΟΚ, με νέα ηγεσία, θα κατορθώσει να ανακατανείμει το ποσοστό του ΣΥΡΙΖΑ υπέρ του ή αν ο ΣΥΡΙΖΑ θα αντέξει παγιώνοντας τον «καχεκτικό» δικομματισμό , όπως τον αποκαλεί ο έγκριτος αναλυτής Μαραντζιδης. Μάλλον ο ΣΥΡΙΖΑ θα αντέξει αν προβάλλω σωστά τις τάσεις. Η ΝΔ πλεονεκτεί και σε κάτι ακόμα. Έχει πάντα ιστορικά το «ρόστερ» που την καθιστά βιώσιμη. Κάνει και πανέξυπνες μεταγραφές. Ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ πάσχει δραματικά σε ανθρώπινο δυναμικό.Ως κόμμα όχι ως παράταξη. Προφανώς στο χώρο της κοινωνικής αριστεράς υπάρχει άφθονο ανθρώπινο κεφάλαιο. Ιδιαίτερα έχει πρόβλημα πειθούς η ηγεσία του. Ενώ ο Τσίπρας δείχνει να κλείνει τον ιστορικό του κύκλο και στις άλλες εκλογές αυτό θα φανεί , το ιερατείο αδυνατεί να βρει εναλλακτική λύση. Αν υπάρχει εναλλακτική λύση. Η Εφη; ο Ευκλείδης; ο άγνωστος;
• Και το απρόβλεπτο; ο μαύρος κύκνος; Αν υπάρξει δεν θα προκύψει από τις παραδοσιακές πολιτικές δυνάμεις. Θα υπάρξει είτε από κάτι εντελώς νέο , από νέους και άγνωστους δημιουργικούς και ενεργούς πολίτες, που θα συνειδητοποιήσουν αυτή την αναγκαιότητα είτε από κάποιο λαϊκιστή τύπου Μπερλουσκονι που θα φέρει τα πάνω κάτω σε άγνωστη κατεύθυνση. Το απεύχομαι αλλά δεν το θεωρώ απρόβλεπτο στο μεσοπρόθεσμο ορίζοντα αν ο χώρος της αντιπολίτευσης παραμείνει στεγνός, άχρωμος, άοσμος και φθαρμένος σε πρακτικές που έχουν εκμετρήσει το πολιτικό ζην.