Η Ιωσηφίνα Τσουμπή είναι απόφοιτος της Γαλλικής και Ελληνικής φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής Αθηνών. Εργάστηκε ως καθηγήτρια Γαλλικών και την τελευταία εικοσαετία εκτελεί φιλανθρωπική εργασία συμβάλλοντας στην σίτιση άπορων οικογενειών. Γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα. Το βιβλίο της “Η νύφη της απέναντι πολυκατοικίας” κυκλοφορεί από τις εκδόσεις ΔΙΑΝΟΙΑ. 

Πριν λίγες ημέρες είδα για δεύτερη  φορά το έργο ” Ευτυχία “., ένα έργο  που με έχει αγγίξει πολύ και κατά τη γνώμη μου σπαραχτικό ! Η ερμηνεία όλων των ηθοποιών εξαιρετική μα έχω την αίσθηση ότι επί πλέον επηρεάσθηκα από το ότι η στιχουργός Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου ήταν Μικρασιάτισσα (Μικρασιατικής καταγωγής κι εγώ)  και μάλλον ταυτίστηκα με τις σκηνές του μεγάλου ξεριζωμού.  Η ολοφάνερη  και γλυκύτατη  τρέλα της Ευτυχίας, το να ψάχνει  και να ψάχνεται και καταλάγιασμα να μην βρίσκει με γοήτευσε . Οι συμφορές της , τα πάθη της τα λάθη της μ έκαναν να την  συμπονέσω   , όπως συμπονώ κάθε άνθρωπο με πάθη, ίσως γιατί εγώ δεν είχα ποτέ κάποιο πάθος βλαβερό , ώσπου  τελικά  αναρωτήθηκα …ένα πάθος είναι αδυναμία ή μια   δύναμη του  ” κάνω αυτό που θέλω γνωρίζοντας ότι μπορεί να το πληρώσω ακριβά “; Σε κάθε περίπτωση δεν επιδοκιμάζω τα βλαβερά πάθη αλλά και  δεν τα κριτικάρω  προσποιούμενη την αγία  όπως παρουσιάζονται πολλοί και πολλές που άλλα υποστηρίζουν κι άλλα κρύβουν.

Έτσι , αποφάσισα να γράψω για την ” Ευτυχία ” όχι σαν όνομα , μα σαν ιδέα , σαν ανθρώπινη κατάσταση , σαν φιλοσοφία ζωής.

Θα μου πείτε…τώρα βρήκες κι εσύ να μιλήσεις για την ευτυχία ; Τώρα που μετά τις περιφερειακές και δημοτικές εκλογές γίνεται ο κακός χαμός στην Ελλάδα ;

Δεν γίνεται χαμός…ορυμαγδός γίνεται στην Ελλάδα  κι αυτό θέλησα να ξεχάσω γράφοντας για κάτι που δεν φαίνεται να απασχολεί κανέναν στην παρούσα χρονική στιγμή.

Να ξεχάσω τους καυγάδες ανάμεσα στις παρατάξεις, τις απίστευτες κατηγορίες που εξαπολύουν  οι υποψήφιοι  περιφερειάρχες και δήμαρχοι μεταξύ τους, τις βρισιές, τις βωμολοχίες, τα περιττώματα μπροστά στην πόρτα του αντιπάλου  και μάλιστα οι χειρότεροι να  εκλέγονται από την πρώτη κιόλας Κυριακή των εκλογών. Που πας βρε κατακαημένη Ελλάδα;  Πόσο πάτο θα πιάσεις; Πόσο πιο  χαμηλά θα βρεθούμε αδέρφια μου  ακόμη;

Όλα αυτά υποδαυλίζονται  και συντηρούνται (είναι σίγουρο αυτό ) από τα ίδια τα πολιτικά κόμματα της  Ελλάδας , που οι μεν θέλουν την απόλυτη κυριαρχία  ( αλλοίμονο μας ), οι άλλοι  παραπαίουν ανάμεσα σε φιλονικίες και φιλοδοξίες  έκπληκτοι από τις μεγάλες ήττες , οι τρίτοι που μόνο την Ελλάδα δεν αγαπούν και οι υπόλοιποι τόσο μα τόσο λίγοι…!

Θέλησα να ξεχαστώ από όλα αυτά κλείνοντας τηλεόραση, fb, ραδιόφωνο μ ένα θέμα αγαπημένο. Την ΕΥΤΥΧΙΑ !

Τι είναι  λοιπόν ευτυχία;

Μα υπάρχει ορισμός; Πολλοί προσπάθησαν να ορίσουν τη σημασία της, μα η ευτυχία δεν ορίζεται, δεν μπαίνει σε καλούπια, δεν φυλακίζεται. Η ευτυχία είναι ένα αερικό  που την ψάχνεις …την ψάχνεις , την καλοπιάνεις, της προσφέρεις ”  γη και ύδωρ”  για να σε αγγίξει κι όταν αυτό γίνει από όνειρο πραγματικότητα  θα σου ψιθυρίσει λίγα λόγια χαράς , ανακούφισης , αγάπης κι ευδαιμονίας για μικρό ή μεγαλύτερο διάστημα και μετά …φσσστ θα φύγει θα  απομακρυνθεί ! Πολλές φορές δεν καταλαβαίνεις τον ερχομό της  απορροφημένος στην αναζήτηση της , εκείνη όμως  σου έδωσε την πολύτιμη ευκαιρία !

Πολλοί φιλόσοφοι , σοφοί , διανοούμενοι ασχολήθηκαν με τον όρο ” ευτυχία ” και προσπάθησαν  να δώσουν μια εξήγηση μιας κι ο ορισμός της δεν υπάρχει.

Η ετυμολογία της λέξης ,  μας κατευθύνει στην αρχαία  ελληνική γλώσσα , όπου η λέξη είναι σύνθετη  από το  – ευ – και το -τύχη (ρίζα τυγχάνω ).

Ο Αριστοτέλης ονομάζει  ” ευτυχία ” την ευδαιμονία που εναρμονίζεται με τον  ” νου “. Πολλά άλλα ακόμη έχει υποστηρίξει για την λέξη-κατάσταση αυτή ο μέγας Αριστοτέλης , αλλά  πρόθεση μου εδώ δεν είναι να τα αναλύσω  διότι ποια είμαι εγώ που θα αγγίξω τις ρήσεις του;

Ο Επίκουρος ταυτίζει την ευτυχία με την σωματική και ψυχική υγεία.

Ο Επίκτητος έδωσε μια ρεαλιστική άποψη ” Μην ζητάς να γίνονται τα πράγματα όπως τα θέλεις εσύ , αλλά να τα δέχεσαι όπως έρχονται και τότε θα είσαι ευτυχισμένος ” είπε.

Ο Γιουβενάλης (Ρωμαίος σατυρικός ποιητής ) αποφάνθηκε  ότι  κανένας κακός δεν είναι ευτυχισμένος. Θα μου πεις  – συμπληρώνω εγώ …πως γνωρίζουμε τον κακό ? πολύ εύκολα ! Μετρήστε…ζηλόφθονος , αναίσθητος στον ψυχικό πόνο ,  διπρόσωπος , καιροσκόπος ,προσβολιάρης-αναιδής που δήθεν λέει την αλήθεια , χειριστικός, θρασύς δολοφόνος , βιαστής , παιδόφιλος.

Για τον Πλάτωνα η άσκηση της αρετής είναι το μονοπάτι  που μας οδηγεί στην ευτυχία.

Ο Νίτσε αναφέρεται στην ευτυχία λέγοντας ότι για να  γευθεί κάποιος την ευτυχία – άρα την ευχαρίστηση, πρέπει να είναι προετοιμασμένος να υπομείνει  αντίστοιχες ποσότητες δυσαρέσκειας – άρα δυστυχίας ! Κατά το λαϊκότερο δηλαδή  ” εδώ πληρώνονται όλα ” ή κατ άλλους  ” κάθε νόμισμα έχει δύο όψεις ”

Ο Ζαν-Ζακ Ρουσώ  είπε  ” ευτυχία δεν είναι να κάνεις ό,τι θέλεις  αλλά  να μην κάνεις αυτό που δεν θέλεις ”

Ο Βίκτωρ Ουγκώ – και κλείνω με τα άπειρα αποφθέγματα των σοφών για την ευτυχία –  είπε ‘ Αποφάσισα να είμαι ευτυχισμένος  επειδή κάνει καλό στην υγεία ” !!

Πιστεύω ότι η ευτυχία δεν είναι μόνο μια κατάσταση , μόνο μια σκέψη , μόνο μια αίσθηση , μια μόνο χρονική περίοδος.

Ευτυχία για κάποιους είναι η επαγγελματική καταξίωση η οποία όμως  κατά τη γνώμη μου δεν έχει τέλος διότι όσο πιο πολλά πετυχαίνεις , τόσο πιο πολλά επιδιώκεις , άρα……

Ευτυχία για πολλούς είναι  το να αποκτήσουν πολλά χρήματα , για  τα οποία όμως μια  ανεξέλεγκτη απληστία  τους ωθεί να τα κυνηγούν και να τα προσκυνούν  κι εγώ έχω καταλήξει ότι προσκυνάμε μόνο τα Άγια…

Για άλλους είναι ο έρωτας , ένα πολύ σημαντικό συναίσθημα , αρκεί να είναι αμοιβαίο – όχι  δεν είμαι από τα άτομα που υποστηρίζουν  ” αγάπα , ερωτεύσου  κι ας είναι μονομερές ” , όχι ο ανεκπλήρωτος και μονομερής  έρωτας είναι σκέτη δυστυχία !

Υπάρχουν πολλά δεδομένα που οδηγούν στην ευτυχία όπως η υγεία (τεράστια ευτυχία ) , η οικογένεια , η φιλία (σπάνια η αληθινή , αλλά  σίγουρα σημαντική)  κλπ , κλπ , κλπ

Για πολλούς ευτυχία είναι να ξυπνάς το πρωί και να βλέπεις τον ήλιο να λάμπει !Σωστό , αλλά για να είσαι στην ευχάριστη θέση να νιώσεις βαθιά αυτήν την υπέροχη αίσθηση του λαμπερού ήλιου , πρέπει να είναι υπαρκτά κι άλλα δεδομένα στη ζωή σου , όπως η υγεία , η υγεία των αγαπημένων σου , η ηρεμία , μια μίνιμουμ οικονομική επάρκεια. Και δεν θα ξεχάσω πόση εντύπωση μου έκανε πριν αρκετά χρόνια μια πρόταση στο βιβλίο ” Οσο  κρατάει μια ανάσα ” της Aν Φιλίπ  συζύγου του Ζεράρ Φιλίπ κορυφαίου Γάλλου ηθοποιού. Ο ηθοποιός μόλις είχε πεθάνει κι εκείνη συγκλονισμένη  έγραψε…

” Aνοιξα το παράθυρο , μια φύση υπέροχη , ένας ήλιος λαμπερός, χαρούμενος, που σε χάιδευε  ζεστά μπήκε στο δωμάτιο, μα εγώ ήθελα να ουρλιάξω από τον πόνο “.

Πολλοί επίσης υποστηρίζουν ότι η ευτυχία είναι στιγμές…

Όχι ,  κατά τη γνώμη μου η ευτυχία έχει χρονική διάρκεια είναι δηλαδή πολλές υπέροχες στιγμές  και είναι απολύτως προσωπική.. Είναι επιστέγασμα κάποιων προσδοκιών ίσως όχι όλων μα αρκετών.. Κι αυτό πρέπει να το εισπράττεις με  ευγνωμοσύνη , να την καλωσορίζεις ,  να λες ευχαριστώ , να της χαμογελάς της ευτυχίας  χωρίς μιζέριες του τύπου ” αχ!  γιατί να μην είμαι πλήρως ευτυχισμένος  ;”. Γιατί έτσι..! υπάρχουν άλλοι που  είναι πνιγμένοι  στη δυστυχία  !

Θυμάμαι κάποια φίλη  αρκετά νέα  , είχε μια αμοιβαία ικανοποιητική σχέση , μια  καλή δουλειά , τα παιδιά της είχαν υγεία όπως και η ίδια…ήταν ευτυχία αυτό , μα κατακουρασμένη από δουλειά και οικογενειακές υποχρεώσεις αφηνόταν στην αγκαλιά της μόνο τα σαββατοκύριακα που ήταν πιο χαλαρή ! Μα γίνεται να ορίζεις  συγκεκριμένες ημέρες στην ευτυχία για να   της αφεθείς και να την κανακέψεις ; Δεν γίνεται ! Ήταν δίπλα της , την ακουμπούσε …αλλά…tant pis pour elle*.

Τελειώνοντας , θα ήθελα να αναφέρω ένα απόσπασμα  από τα ” Άπαντα του Πλάτωνα ”

Απ όλους τους Θεούς , η Αγάπη είναι ο καλύτερος μας φίλος , αρωγός και γιατρευτής

στα βάσανα που μας κλείνουν το δρόμο για την ευτυχία.

Ο άνθρωπος που εξαρτά την ευτυχία του από τον εαυτό του και όχι από τους άλλους

έχει υιοθετήσει τον καλύτερο τρόπο για μια ευτυχισμένη ζωή.

είναι ένας άνθρωπος σώφρων , ένας άνθρωπος με σιδερένιο χαρακτήρα και σοφία.!!

Και όχι μην παρερμηνεύσετε δεν εννοεί και δεν ευνοεί την μοναξιά. Συμβουλεύει τον άνθρωπο να είναι αυτεξούσιος , να μην γίνεται βάρος σε κανέναν ή το χειρότερο να μην  αγκιστρώνεται

πάνω σε κάποιον από αγάπη -ανάγκη-οκνηρία.

Και βέβαια εξυψώνει την αγάπη, την θεωρεί υπέρτατο συναίσθημα !Αγάπη για τον εαυτό μας , για τον συνάνθρωπο , για τη ζωή.

Γιατί το να δίνεις και να παίρνεις  αγάπη , ευτυχία δεν είναι;

* τόσο το χειρότερο για εκείνη.