Κωστής Μακρής

«Έφη. Από το Ευτυχία»

Σκέψεις για την παράσταση που είδαμε στο θέατρο Αλκμήνη

Η σκηνή μέσα σε ένα μπαρ.
Ο Φώτης (Παύλος Ευαγγελόπουλος) πίνει και μιλάει στον επί σκηνής, αμίλητο, ακροατή του· έναν αρκετά νεότερό του μπάρμαν.

Ο Φώτης είναι φορτηγατζής, είναι σαρανταπεντάρης και μένει στο σπίτι τής μητέρας του στην Τούμπα, Θεσσαλονίκη.

Το «Έφη. Από το Ευτυχία», της ψυχοθεραπεύτριας Κατερίνας Μαγγανά, είναι ένας θεατρικός μονόλογος που αν δεν βρεθείς στο θέατρο ΑΛΚΜΗΝΗ να τον ακούσεις και να τον δεις, υπάρχει ο κίνδυνος να χάσεις κάτι πολύ σημαντικό: την ευκαιρία να ακούσεις έναν άντρα να μιλάει εκ βαθέων. Για την αγάπη, για τις σχέσεις, για τις γυναίκες, για τις ψευδαισθήσεις, για τα λάθη του και για πολλά άλλα.

Πριν από χρόνια είχα κάνει το εξώφυλλο για το πολύ ενδιαφέρον βιβλίο ψυχολογίας του Δρ. Άλον Γκρατς με τίτλο «Αν μιλούσαν οι άντρες», Εκδόσεις ΘΥΜΑΡΙ.

Η παλιά μου ανάγνωση εκείνου του βιβλίου με βοήθησε να δεχτώ και να κατανοήσω κάποια στοιχεία τού έργου «Έφη. Από το Ευτυχία». Και ένιωσα τυχερός που μπόρεσα να αποκωδικοποιήσω κάποιες φαινομενικές αντιφάσεις στο κείμενο, που πηγάζουν από το γεγονός ότι η αλήθεια δεν είναι ποτέ μία και δεν είναι ποτέ μόνο από τη μία πλευρά στη σχέση δύο ανθρώπων.

Ο εξαιρετικός «Φώτης» τού Παύλου Ευαγγελόπουλου είναι φυσικός, αυθεντικός, ευέλικτος, αποκαλυπτικός και συναρπαστικός.

Δεν τον βλέπουμε στο ντιβάνι (ή στην πολυθρόνα) της ψυχανάλυσης αλλά στον χώρο ενός μπαρ όπου, κάτω από ειδικές συνθήκες, συμβαίνει μερικοί άντρες να ανοίγουν την καρδιά τους, τη σκέψη τους και να εκθέτουν τα «σώψυχά» τους (αν υπάρχει τέτοιο πράγμα) απέναντι σ’ έναν άλλον άντρα που έχει τη «σοφία» (η συγγραφέας του έργου το έχει κάνει αυτό) να μη μιλάει, να μη διακόπτει, να μην κρίνει.

Ο «Φώτης» μιλάει επί ενενήντα λεπτά (μία και μισή ώρα), χωρίς διάλειμμα και χωρίς ούτε λεπτό κι ούτε μια λέξη ―όπως το ένιωσα εγώ τουλάχιστον― να χάνεται σ’ εκείνη την από βάθους καρδιάς αφήγηση-εξομολόγηση-μαρτυρία.

Η γλώσσα του έργου είναι πειστική, σύγχρονη και ανεπιτήδευτη· χωρίς να φοβάται «λαϊκισμούς» τού τύπου «Μα, καλά, έτσι μιλάνε οι φορτηγατζήδες;».
Ναι. Οι «φορτηγατζήδες» μπορούν να μιλάνε και έτσι. Μπορούν να μιλάνε για αγάπη, για κατανόηση, για τα προβλήματα μιας σχέσης χωρίς να υποκύπτουν στα στερεότυπα του «αντριλικιού» και χωρίς να καταφεύγουν σε απλοποιήσεις μιας πλαστής γλώσσας.

Οι αποκαλύψεις τού Φώτη για τη σχέση του με την «Έφη» (Από το «Ευτυχία»…) οδηγούν σε μια κορύφωση σχεδόν αστυνομικής υφής που δεν πρέπει να αποκαλυφθεί στον θεατή.

Η κλιμάκωση της έντασης γίνεται βήμα βήμα και τα ενενήντα λεπτά περνούν με το ενδιαφέρον τού θεατή να αυξάνεται ομαλά αλλά ασταμάτητα.

Η σκηνοθεσία του Μιχάλη Παναγιωτόπουλου έδωσε στο έργο τον απαιτούμενο ρυθμό, τη μουσικότητα και την κίνηση (τόσο, όσο…) που επιτρέπει στον πρωταγωνιστή να φτάσει στην κορύφωση του έργου ακολουθώντας μια διαδρομή που εμένα τουλάχιστον δεν μου επέτρεψε να τον χάσω ούτε στιγμή. Δεν υπήρχαν υπερβολές, δεν υπήρχε θεατρικός στόμφος και ―πάνω απ’ όλα― δεν υπήρχε χειραγώγηση ή κολακεία του κοινού. Αυτό ίσως να μην είναι κατανοητό για κάποιους και θα επιχειρήσω να το εξηγήσω περισσότερο: κολακεία τού κοινού ονομάζω τις προσπάθειες σκηνοθετών και ηθοποιών να δείξουν μ’ έναν φωτεινό δείκτη εκείνα τα σημεία του έργου που φοβούνται ότι θα περάσουν απαρατήρητα από το κοινό, υποτιμώντας τη νοημοσύνη του.

Ήταν μια συνολικά άρτια παράσταση και θα αναφερθώ ξεχωριστά στον Παύλο Ευαγγελόπουλο που απέδειξε ―για μια ακόμα φορά― ότι δεν υπάρχουν σπουδαίοι ρόλοι αλλά σπουδαίοι ηθοποιοί. Και αναφέρομαι στην μέχρι τώρα πορεία του στη μεγάλη αλλά και στη μικρή (κυρίως) οθόνη.

Θα είναι κρίμα οι πολλές θαυμάστριες και οι πολλοί θαυμαστές του να χάσουν αυτή την ξεχωριστή όσο και ώριμη δημιουργία του.

30 Ιανουαρίου 2019

Πληροφορίες για την παράσταση:

«Έφη. Από το Ευτυχία» , κάθε Πέμπτη στο Θέατρο Αλκμήνη

Συντελεστές

Συγγραφέας: Κατερίνα Μαγγανά

Σκηνοθεσία: Μιχάλης Παναγιωτόπουλος

Σκηνικά: Νίκος Κασαπάκης

Φωτισμοί: Μανώλης Μπράτσης

Ενδυματολόγοι: Άγις Παναγιώτου, Στεφανία Σιαφλιούκα

Χορογράφος: Μαρία Ρέτσα

Βοηθός σκηνοθέτη: Δήμητρα Βασιλειάδη

Το τραγούδι της παράστασης ερμηνεύει ο Γιάννης Πλούταρχος σε μουσική τού Χρήστου Νικολόπουλου

Διάρκεια παράστασης: 1 ώρα και 30 λεπτά (χωρίς διάλειμμα)

Θέατρο Αλκμήνη

Αλκμήνης 12, Πετράλωνα ( ΜΕΤΡΟ ΚΕΡΑΜΕΙΚΟΣ)

Κρατήσεις: 2103428650 – 6944618891

Γενική είσοδος: 10 ευρώ

Ώρα έναρξης: 21.15

* Το άρθρο απηχεί τις απόψεις του συντάκτη του.  

The article expresses the views of the author

iPorta.gr