Daniel Barenboim: “Η Μουσική κινεί το χρόνο” – Να τα εκατοστήσεις, Ντάνιελ!

Πρόκειται για παιδί-θαύμα, αφού πρωτόπαιξε πιάνο στα πέντε του χρόνια , στα επτά έδωσε την πρώτη του συναυλία και στα έντεκα έλαβε μέρος σε μαθήματα διεύθυνσης ορχήστρας! Ο λόγος για τον  πολυαγαπημένο μας Ντάνιελ Μπαρενμπόιμ, που σήμερα, 15 Νοέμβρη γίνεται 75 χρονών!

Ένα παιδί προικισμένο, που εξελίχτηκε σε έναν από τους διασημότερους πιανίστες και διευθυντές ορχήστρας της γενιάς του.

Το 1950 και μόλις οχτώ χρονών πραγματοποίησε την πρώτη συναυλία του στο Μπουένος Άιρες.

Το 1952 ο μικρός Ντάνιελ Μπαρενμπόϊμ ταξίδεψε στο Σάλτσμπουργκ, τη γενέτειρα του Μότσαρτ και σε επίσκεψή του στο σπίτι του μεγάλου συνθέτη, έκατσε και έπαιξε στο τσέμπαλό του :

Δυο χρόνια αργότερα και σε ηλικία 12 χρονών ξανάρχεται στο Σάλτσμπουργκ ,αυτή τη φορά για να παρακολουθήσει  μαθήματα διεύθυνσης ορχήστρας με τον  Igor Markevich.

Με τον  Igor Markevich

Στο Σάλτσμπουργκ πρωτογνωρίζεται και με τον Furtwangler, ο οποίος όταν τον ακούει στο πιάνο, τον αποκαλεί :

                                                                    “ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ” !

και τον προσκαλεί στο Βερολίνο να συμπράξει με την περίφημη Φιλαρμονική Ορχήστρα, κάτι που δεν επιτρέπουν  οι γονείς του Μπαρενμπόιμ καθώς πίστευαν πως, ήταν ακόμη πολύ νωρίς για μια εβραϊκή οικογένεια να ταξιδέψει από το Ισραήλ στη Γερμανία.

Με τον Φουρτβάνγκλερ και τους γονείς του στο Σάλτσμπουργκ.

Η πρώτη ηχογράφηση γίνεται το 1954.

Στο βίντεο του 1955, ο Μπαρενμπόιμ εκτελεί το Capriccio Op.5 του MENDELSSOHN.

Το 1955 παίρνει μαθήματα αρμονίας και σύνθεσης με τη Νάντια Boulanger στο Παρίσι, ενώ το 1957 δίνει ρεσιτάλ στη  Νέα Υόρκη υπό τη διεύθυνση του Leopold Stokowski.

Στο Carnegie Hall με τον Stokowski.

Έχει ερμηνεύσει έργα όλων των μεγάλων συνθετών.

Στο βίντεο εκτελεί την Παθητική Σονάτα του Μπετόβεν :

“Αν είχα την ευκαιρία να επιλέξω έναν  μεγάλο συνθέτη από το παρελθόν, με τον οποίο θα μπορούσα να περάσω 24  ώρες, τότε θα επέλεγα φυσικά τον Μότσαρτ. Εικοσιτέσσερις ώρες με τον Μότσαρτ  ισοδυναμεί με μια ολόκληρη εβδομάδα ζωής. Εκείνο που ανέκαθεν με  ενθουσίαζε στη μουσική του Μότσαρτ είναι αυτό το μείγμα βάθους και  ελαφρότητας. Και αυτό είναι που τον κάνει τόσο δύσκολο, είτε παίζεις  κάποιο όργανο, είτε διευθύνεις, είτε τραγουδάς. Επειδή ακριβώς εκείνη  την στιγμή κατά την οποία συγκεντρώνομαι για να αναδείξω την μια ή την  άλλη πτυχή, η στιγμή έχει κιόλας τελειώσει…”

(από το βιβλίο του “Η μουσική κινεί τον χρόνο”)

Υπήρξε ο πρώτος αρχιμουσικός που τόλμησε να παίξει Βάγκνερ στο Ισραήλ!

Σε συνεργασία με τον  διανοητή Έντουαρντ Σαΐντ, το 1999 ιδρύει την Ορχήστρα του Δυτικοανατολικού Διβανίου (West-Eastern Divan) με τη συμμετοχή νέων μουσικών από το Ισραήλ, την Παλαιστίνη, τη Συρία, τον Λίβανο, την Ιορδανία και την Αίγυπτο σε μια παραδειγματική εφαρμογή της δημιουργικής συμβίωσης λαών και πολιτισμών.

Το όνομα της Ορχήστρας προέρχεται από συλλογή λυρικών ποιημάτων του Γκαίτε (West-οstlicher Diwan, από ποιήματα του πέρση ποιητή του 14ου αι., Χάφιζ ,που έχουν θέμα την διαφορετικότητα).

[Στα αραβικά diwan είναι μη μaκροσκελείς ποιητικές συλλογές, γνωστές για την ικανότητά τους να εμπνέουν.

Το West-Eastern Divan γράφτηκε το 1814 και εκδόθηκε το  1819.

Εκτός από μεταφρασμένα ποιήματα του Χάφιζ, είναι εμπνευσμένο και από την αλληλογραφία του Γκαίτε με τη Marianne von Willemer].

Η πρώτη έκδοση του West-οstlicher Diwan του Γκαίτε το 1819

Beethoven Symphony No. 9 – Mvt. 4 – D.Barenboim / West-Eastern Divan Orchestra

Στο  βιβλίο του “Η μουσική κινεί τον χρόνο”, ένα βιβλίο-συλλογή κειμένων του  Μπαρενμπόιμ για τη μουσική, την καλλιτεχνική του πορεία, το Ισραήλ, αλλά και συναδέλφους του μουσικούς, γράφει:

“Είναι αδύνατο να μιλήσει κάποιος για τη μουσική. Έχουν διατυπωθεί πολλοί ορισμοί, οι οποίοι στην πραγματικότητα περιγράφουν απλώς κάποια υποκειμενική αντίδραση απέναντι σ’ αυτή.

Ο μοναδικός πραγματικά ακριβής και αντικειμενικός ορισμός, κατά τη γνώμη μου, είναι εκείνος του Φερούτσιο Μπουζόνι, του μεγάλου Ιταλού πιανίστα και συνθέτη, ο οποίος είπε ότι η μουσική είναι αέρας με ήχο. Είναι ένας ορισμός που λέει τα πάντα και ταυτόχρονα δεν λέει τίποτα”.

Ελπίδα Νούσα