Κωστής Α. Μακρής 

τῶν ἁμόθεν γε, θεά, θύγατερ Διός, εἰπὲ καὶ ἡμῖν.
Απ΄ όπου αν τα ΄χεις, πες μας τα, ω θεά, του Δία κόρη.
Ομήρου Οδύσσεια, Ραψωδία α, 10, (μετάφραση Αργύρη Εφταλιώτη)

Το 2017 ήταν (και θα είναι, ελπίζω, για μια εβδομάδα ακόμα) μια καλή χρονιά μένα.

Για πολλούς λόγους τους οποίους παραθέτω «αμόθεν» (τυχαία, με οποιαδήποτε σειρά):

Είμαι ζωντανός και γράφω ακόμα.

Δεν χρεοκοπήσαμε τελείως.

Δεν απολύθηκαν περισσότεροι συγγενείς και φίλοι απ’ ό,τι το 2015.

Δεν άκουσα περισσότερες βρισιές απ’ όσες άλλες χρονιές.

Άκουσα αρκετά Γλυκόλογα και είπα ακόμα περισσότερα.

Το καλοκαίρι έκανα περισσότερα μπάνια από πέρσι.

Διάβασα περισσότερα βιβλία από το 2015.

Η επικράτηση της βλακείας και της ανοησίας απέναντι στη σωφροσύνη και τη νουνέχεια συνεχίζεται αλλά αυτό δεν επιδεινώθηκε κραυγαλέα το 2016, κατά την ταπεινή υποκειμενική μου αντίληψη. Απόδειξη αυτού που λέω/γράφω είναι η προσπάθεια της Ελληνικής Κυβέρνησης να «κλείσει την αξιολόγηση με τον καλύτερο δυνατό τρόπο» με απότοκο αυτής της προσπάθειας τη διατήρηση των νταουλιών και του ζουρνά κυρίως για τα πανηγύρια.

Οι άνθρωποι που κατέχουν τη μία και μοναδική αλήθεια στον κόσμο δεν αυξήθηκαν υπέρμετρα και δεν κάνουν περισσότερη ζημιά απ’ όσο στις προηγούμενες χρονιές, αιώνες και χιλιετίες.

Η βία παραμένει μια σταθερή επιλογή για εκατομμύρια ανθρώπους αλλά αποτελεί μέρος της καθημερινότητας για μικρότερο αριθμό ανθρώπων σε σχέση με την πενταετία 1940-1945.

Το εύθραυστο κέλυφος που εμποδίζει τη φρικαλεότητα του ανθρώπινου είδους να εξαπλωθεί παντού και να κυριεύσει τον πλανήτη δεν έχει πλήρως διαρραγεί.

Σε όσες και όσους υποστηρίζουν ότι πάμε από το κακό στο χειρότερο θα θυμίσω ότι τα ίδια έλεγαν και οι παππούδες μας και οι γιαγιάδες μας αλλά παρόλα αυτά είχαν εγγόνια: Εμάς.
Η οικογένειά μου ―με τη στενή έννοια του όρου― έχει τα ίδια μέλη που είχε και πέρσι. Έναν χρόνο πιο μεγάλα και μερικά αρκετά πιο ψηλά από το 2015.

Η πατρίδα μου δεν έχασε κανένα νησί αλλά, αντιθέτως, η γλώσσα της εμπλουτίστηκε με νέες λέξεις, για μερικές από τις οποίες καμαρώνω επειδή είναι δικές μου όπως η άγρια λέξη «Εξαρχειώνω©» (συνώνυμη του «Εξαχρειώνω»), η βιβλιοφιλική «βιβλιοσαλίγκαρος©» και το «Ψυχοβιβλίο©» (Soulbook©).

Τα οικονομικά της πατρίδας μου δεν είμαι σε θέση να πω αν χειροτέρεψαν ή βελτιώθηκαν αλλά οδηγός μου σε τέτοιου είδους κρίσης αποτελεί η ρήση του Κολοκοτρώνη: «Αυτό το γκουβέρνο ούτε φτιάχνει ούτε χαλάει».

Για την ταινία της χρονιάς δεν έχω άποψη διότι δεν είδα καμιά νέα ταινία σε σινεμά. Μόνο παλιές σε κάτι καλοκαιρινά σινεμά που περισσότερο μ’ αρέσει η αίσθηση του προνομίου να είμαι με την καλή μου και να βλέπουμε σινεμά κι αστέρια παρά η οποιαδήποτε ταινία. Σε θερινό σινεμά μπορώ να πάω ακόμα κι αν παίζει Ξανθόπουλο. Αρκεί να έχει ξαστεριά και ποπκόρν. Αλλά ταινία της χρονιάς ―εδώ και πάνω από 50 χρόνια― θα μπορούσε να είναι η ταινία του 1965 «Υπάρχει και φιλότιμο» (Μαυρογιαλούρος ο Λάμπρος Κωνσταντάρας) που με χαρά τη βλέπω και την ξαναβλέπω ―σαν καινούρια― όποτε παίζεται στην τηλεόραση και δεν πετάω τίποτα. Και «το κουκούτσι μύγδαλο» που λένε.

Το τραγούδι της χρονιάς είναι τα κάλαντα των Χριστουγέννων που μας είπε σήμερα η μεγάλη μας εγγονή μαζί με έξι συμμαθήτριες και συμμαθητές της. Αυτό το λέω επειδή κάθε τραγούδι μετριέται με τη συγκίνηση που μπορεί να σου προσφέρει και κάθε φορά είναι καινούριο και το τραγούδι και η συγκίνηση και ο ακροατής ―εγώ στη συγκεκριμένη περίπτωση― που αλλάζω κάθε στιγμή σαν δευτερολεπτοδείκτης και όποτε βλέπω παιδάκια να μας λένε τα κάλαντα υποκρίνομαι ότι τρίβω κρεμμύδια στον τρίφτη.

Βιβλίο της χρονιάς δεν θα αναφέρω επειδή αρκετών φίλων νέα βιβλία κυκλοφόρησαν μέσα στο 2016 και δεν θέλω να ξεχωρίσω κάποιο ή να μην αναφέρω κανένα από αυτά. Θα πω όμως ότι χάρηκα την ανάγνωση του «Ζοφερού Οίκου» του Κάρολου Ντίκενς. Ένα δίτομο πολυσέλιδο βιβλίο που με γοήτευσε και μου έδειξε με πειστικότητα ότι οι πολλές σελίδες μπορεί να αποθαρρύνουν μερικούς εκδότες αλλά όταν είναι υψηλής αισθητικής μπορούν να προσφέρουν αναγνωστική απόλαυση μακράς διάρκειας.

Η παράσταση της χρονιάς για μένα (ακραία υποκειμενική κι αυτή η γνώμη) ήταν το «Μαύρο Χιόνι, το ημερολόγιο ενός μακαρίτη» στο Θέατρο Πόρτα. Όπου ο Σταλινισμός κι ο κάθε απολυταρχισμός αντιμετωπίζεται μ’ ένα κολοσσιαίο όσο και ταλαντούχο κράξιμο και το ανυπότακτο γέλιο ανακατεύεται δημιουργικά με έναν δημοκρατικό λυγμό.

Το πολιτικό και κοινωνικό γεγονός της χρονιάς ήταν η επιλογή των Αμερικανών ψηφοφόρων να ψηφίσουν κατά πλειονότητα τη Χίλαρι Κλίντον για την Προεδρία των ΗΠΑ και οι εκλέκτορες να εκλέξουν για την ίδια θέση τον Ντόναλντ Τραμπ.

Το προσωπικό γεγονός ήταν ότι οι θριαμβευτικές απορρίψεις συγγραφικών έργων μου από έγκριτους εκδοτικούς οίκους μου έχουν δώσει την ενθάρρυνση, τη χαρά και το πείσμα να γράφω, να διορθώνω και να ξαναγράφω ασταμάτητα και γι’ αυτό τους ευχαριστώ εγκάρδια.

Η φωτογραφία της χρονιάς είναι αυτή που έχω στη μνήμη μου και δεν χρειάζεται να την ξέρει κανένας άλλος.

Βίντεο της χρονιάς δεν έχω να προτείνω οπότε δείτε ένα παλιό δικό σας από βάπτιση, γάμο ή κάτι άλλο. Άλλωστε, για τον καθένα, αυτά είναι τα καλύτερα.

Το πρόσωπο της χρονιάς είναι το πρόσωπο κάθε παιδιού που καταφέρνουμε να το κάνουμε να γελάσει.

Απογοήτευση δεν είχα καμία επειδή σε κάθε ευχή που κάνω συμπληρώνω και το «ό,τι είναι για καλό να συμβεί». Οπότε, αν κάτι μου φάνηκε πρόσκαιρα απογοητευτικό, δεν ξέρω πόσο καλό ή λιγότερο καλό θα μου φέρει η τελική του έκβαση.

Προσωπικός στόχος για το 2017 είναι να ξαναγράψω παρόμοιες σκέψεις ―που δεν ξέρω πόσους και πόσο ενδιαφέρουν αλλά αυτό δεν με εμποδίζει να τις γράφω ― και του χρόνου την ίδια μέρα.

Εύχομαι στις αναγνώστριες και τους αναγνώστες της iPorta να είναι όσο καλά γίνεται και να μπορούν να εκτιμήσουν κάθε φορά το πόσο καλά είναι σε σχέση με το πόσο λιγότερο καλά θα ήταν αν δεν ήταν τόσο καλά.

24 Δεκεμβρίου 2016

Η εικόνα είναι από μια παλιά μου εικονογράφιση επειδή δεν θέλω να δημοσιεύονται φωτογραφίες παιδιών, γνωστών μου ή αγνώστων, χωρίς την έγκρισή τους.