Στάθης Παναγιωτόπουλος 

Παρά το γεγονός ότι είμαι γνωστός ανά το πανελλήνιο (όχι το εστιατόριο στη Θεσσαλονίκη!), αλλά να μη σας πω και ανά το παγκόσμιο, ως μέγας χιουμορίστας, αστειάτωρ κα γελωτοποιός, προσωπικά γελάω δύσκολα. Λίγα πράγματα μου φαίνονται αστεία, και σίγουρα όχι τα προφανή. Δε γελάω με τις χοντράδες, ούτε με τα ανέκδοτα “κλασικού τύπου”, ούτε με τις κινηματογραφικές κωμωδίες μαζικής παραγωγής. Γελάω, διαχρονικά, με το ανατρεπτικό, παράλογο χιούμορ των Monty Python, με την χαμηλών τόνων αλλά ιδιαίτερα διαβρωτική κωμωδία του Steven Wright, με το λεπτό, υποχθόνιο χιούμορ της τηλεοπτικης σειράς “Veep”, με τα σουρεαλιστικά αστεία τύπου one liners, λογοπαίγνια και δήθεν ανέκδοτα.

Τον τελευταίο καιρό ανακάλυψα ξανά τον Μποστ. Δε γνωρίζω πόσοι ξέρουν το Μέντη Μποσταντζόγλου, που υπήρξε ζωγράφος, χρονικογράφος, ποιητής, συγγραφέας κι ένας από τους σπουδαιότερους πνευματικούς ανθρώπους που ανέδειξε η χώρα μας τον 20ο αιώνα.

Βρήκα τυχαία σ’ ενα βιβλιοπωλείο (πού αλλού;) μια συλλογή με πεζά του κείμενα και τίτλο “Πεζά Κείμενα 1960-1965” (εκδόσεις Ερμής), την αγόρασα και πέρασα πολλές ωρες χαχανίζοντας δυνατά σε αίθουσες αναμονής, αεροπλάνο, καράβι κλπ. Σπάνιο πράγμα.

Η φαινομενικά απλοϊκή (αλλά στην πραγματικότητα πολύ καλλιεργημένη και δουλεμένη) γραφή του και η υπέροχη ανορθογραφία του (θέλει να ξέρεις πολύ καλά ελληνικά για να καταφέρεις να είσαι τόσο ιδιαίτερα ανορθόγραφος) στολίζουν μια σειρά από χρονογραφήματα που δημοσιεύτηκαν σε διάφορα περιοδικά στις αρχές της δεκαετίας του 60.Πέραν της αστειότητάς τους, τα κείμενα αυτά περιγράφουν με τον καλύτερο σατιρικό τρόπο μια Ελλάδα που χρονικά απέχει από εμάς μισόν αιώνα, αλλά είναι ανατριχιαστικά ίδια με τη σημερινή. Διαβάστε, για παράδειγμα, το κείμενο “8 χρόνια εβημερίας” που αναφέρεται στον καραμανλισμό του 1955-1963, και θα καταλάβετε πολλά.

320 σελίδες, 47 κείμενα που διαβάζονται απνευστί, και πολύ, πολύ γέλιο, τουλάχιστον για όσους δεν αρκούνται στο εντελώς προφανές και προβλέψιμο.
Και όλα αυτά (όχι μέσα σ’ ένα υπέροχο βαλιντζάκι!) χωρίς καν να αναφέρω τα σπαρταριστά θεατρικά του…