Μανώλης Δημελλάς 

Μέχρι και τις πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα οι γάμοι στην Κάρπαθο ακολουθούσαν τον πατροπαράδοτο δρόμο του συνοικεσίου με τα γαμπρίκια και τα νυφίκια δεδομένα. Λίγες φορές ο παθιασμένος έρωτας γεννούσε τότε τα ζευγάρια, μόνο οι ματιές και τα κοιτάγματα ήταν επιτρεπτά και αυτά με μέτρο και σύνεση. Κι όμως για τους θαρραλέους υπήρχε μια άλλη αλάνθαστη μέθοδος.

Η απαγωγή! Δεν μου τι δίνεις, ε τότε και εγώ θα την κλέψω!

Είναι χαρακτηριστικές δυο ιστορίες γιατρών, του ψαριανού Κωνσταντίνου Κοντού, αλλά και του βωλαδιώτη Φραγκίσκου Σακελλαρίδη. Και για τους δυο μια απαγωγή συμμάδεψε το μέλλον και τους οδήγησε σε γάμο με την αγαπημένη τους. Όμως μην βιάζεστε, τίποτε δεν είναι τόσο απλό όσο αρχικά φαίνεται!

Ο Κων. Κοντός μπορεί να παντρεύτηκε και να έζησε όλα τα χρόνια της ζωής του με την αγαπημένη του Χαζηνούλα Χαζηλία, αλλά δεν την έκλεψε αυτός! Η ιστορία του είναι μοναδική και θα μπορούσε εύκολα να γίνει κινηματογραφική ταινία.

Ο απαγωγέας ήταν ένας πυλιάτης, ο Τσιραγάκης, που ερωτεύτηκε, μάλλον καλύτερα καψουρεύτηκε με πάθος, την έφηβη Χαζηνούλα. Όπως αναφέρει ο Μιχάλης Χιώτης στο εξαιρετικό βιβλίο του για το χωριό Απέρι, “ο Τσιραγάκης ήταν γόνος παλαιάς και καλής οικογενείας”, τι να το κάμεις, που είδε ετούτη την καμαρωτή πετροπέρδικα, τη Χαζηνούλα, και έχασε τα εμυαλά του!

Το κορίτσι ήταν πανέμορφο, μα τι μάτια, τι συμμετρία και τι κορμί ήταν αυτό. Ίσως, λέμε τώρα, αν την έλεγαν Αφροδίτη να περνούσε για καμμιά μικρα-ανηψιά της γνωστής Θεάς. Και μέσα σε όλα ήταν σοβαρή και μετρημένη, με τα μάτια χαμηλά, αυτό ήταν που τρέλαινε ακόμη περισσότερο τον Τσιραγάκη και δεν έκανε μια στάλα μακριά της.

Το είχε αποφασίσει, θα την έκλεβε! Έτσι και μαζί με λίγους φίλους είχε στήσει καραούλι έξω από το σπίτι της. Η δράση τους ξεκίνησε μόλις το κορίτσι βγήκε αμέριμνο με ένα σταμνί στα χέρια.

Η ανυποψίαστη μάνα έστελνε το κορούλι να φέρει νερό από τη Βλύα και εκεί, στην πηγή, έγινε η ζημιά!

Για τους πιο δύσπιστους ας χασομερίσουν λίγο στο πασίγνωστο βουκολικό δράμα του Φίνου τη “Γκόλφω”, την πρώτη γνωστή μεγάλου μήκους (βουβή) ταινία του Ελληνικού κινηματογράφου αν και είναι γυρισμένο στα βουνά έχει όλο το άρωμα της εποχής.

Δεν μάθαμε αν έσπασε η στάμνα, όπως γίνεται στα σενάρια, αλλά η Χαζηνούλα δέθηκε με μια τριχιά πάνω σε ένα μουλάρι και ξεκίνησαν βιαστικά για τις Πυλές. Στο δρόμο η Χαζηνούλα παραπονιόταν, μια ήταν τα σκοινιά σφιχτά και μια ήταν το μουλάρι τζαναπέτικο και νευρικό. Τέλος πάντων έδινε στα φωναχτά υπόσχεση, πως αν την ελευθέρωνε θα έπειθε τον πατέρα της και θα γινόταν δική του. Όμως δεν είχε τύχη ο Τσιραγάκης, που έκαμε ένα μοιραίο λάθος, δεν έπρεπε να πάρει ένα γνωστό μονοπάτι για της Πυλές, θα έπρεπε να τραβήξει μέσα από τα κατσάβραχα, μέσα από τα βουνά και τις πλαγιές που τρέχουν οι κατσίκες για το χωριό του. Γιατί σε μια στροφή, έξω από το Όθος, μια άγνωστη παρέα που κατέβαινε αμέριμνη προς τα κάτω έπεσε πάνω στην απαγωγή, και έγινε το έλα να δεις. Η Χαζηνούλα άρχισε τις φωνές και η υπόθεση κατέληξε στο τούρκικο δικαστήριο με τον ερωτευμένο Τσιραγάκη κατηγορούμενο για τον τυφλό και παράλογο πάθος του.

Τώρα δίκαια θα αναρωτηθείτε τι δουλειά έχει ένας ξένος γιατρός από τα Ψαρά και μπλέκεται στην υπόθεση;

Ο Κωνσταντίνος Κοντός ήταν περαστικός από την Κάρπαθο και η μοίρα τον έριξε θεατή αυτής της δίκης. Εκείνος ο στραβός μικρός Θεός με το τόξο και τα βέλη, ο Έρωτας, πλάκωσε τον Κοντό στις σαϊτιές.

Μόλις αντίκρυσε την Χαζηνούλα θαμπώθηκε και τα ξέχασε όλα, έτρεξε γραμμή στον πατέρα της και την ζήτησε σε…γάμο!

Παντρεύτηκαν το 1903, όταν αυτός ήταν στα 41 και η Χαζηνούλα ακόμη έφηβη! Ο γιατρός μεγάλωσε στη Σύρο και ήταν συμμαθητής του Ελευθέριου Βενιζέλου, στο γνωστό Γυμνάσιο Ερμουπόλεως, τελικά έγινε καρπάθιος και με τη Χαζηνούλα του έκαμαν τέσσερα παιδιά. Και έζησε όλα τα υπόλοιπα χρόνια στο νησί προσφέροντας της ιατρικές του γνώσεις στους καρπάθιους. Η υστεροφημία του κρατά μέχρι σήμερα το άρωμα της. Το ήθος, η τιμιότητα, η εργατικότητα, αλλά και ένα σταθερό πρόγραμμα ζωής έμειναν.

Ένας άλλος γιατρός, αυτή τη φορά καθαρόαιμος καρπάθιος, είκοσι χρόνια αργότερα, γύρω στα 1925, θα κάνει μια απαγωγή και έτσι θα κερδίσει τη γυναίκα της ζωής του.

Πρωταγωνιστές της ιστορίας ήταν ο βωλαδιώτης Φραγκίσκος Σακελλαρίδης και μια κούκλα της εποχής, η Απερίτισσα Φανίτσα Μιχαηλίδου.

Το ζευγάρι παντρεύτηκε την Τετάρτη 9 Ιανουαρίου 1929 στις 10:00 το πρωί! Στο σπίτι της νύφης, που αλλού; στο Απέρι!

Πως όμως φτάνουμε στα στέφανα; όταν ο πεθερός δεν σε θέλει για γαμπρό; και έχει βάλει στο μάτι κάποιον άλλον νεαρό, που θα ήθελε να τον καμαρώσει στο πλάι της κορούλας του;

Ο Φραγκίσκος Σακελλαρίδης μόλις είχε γυρίσει από το Παρίσι, εκεί είχε μετεκπαιδευτεί στη χειρουργική, λίγο νωρίτερα είχε περάσει από το πανεπιστήμιο της Πίζας στην Ιταλία, ενώ το πρώτο πτυχίο ιατρικής το είχε πάρει από την Αθήνα. Πολλές σπουδές και ατέλειωτα διαβάσματα για το παληκάρι που είχε ακόμη και πτυχίο στο ωδείο και στο βιολί, στο μουσικό όργανο που λάτρευε. Ο Φραγκίσκος ήταν 27 χρονών όταν επέστρεψε στη Κάρπαθο και τότε αντίκρυσε τη Φανίτσα.

Την είδε και με μιας ξέχασε βιβλία, επιστήμες και χειρουργικές. Μοναδική γιατρεία, το φάρμακο, ήταν μια ματιά, έστω λοξή, από την πεντάμορφη απερίτισσα. Κι όμως ο πατέρας της ,γιατρός και ο ίδιος, δεν τον ήθελε για γαμπρό.

Και εκείνος δεν έχασε καιρό και την άρπαξε!

Η ιστορία εκτυλίσσεται μπροστά στα μάτια του πατέρα και της μάνας, έξω από την εκκλησία της Ζωοδόχου πηγής, κάτω στα Πηγάδια. Μια παρέα φίλων με τον Σακελλαρίδη μπροστά βούτηξαν με τη βία τη Φανίτσα και την πήγαν, μέσα από τα βουνά, στο σπίτι ένος άλλου γνωστού γιατρού, του Χαλκιά, στο χωριό Πυλές.

Η διαδρομή για το χωριό ήταν επεισοδιακή, το κορίτσι αντιστάθηκε στην απαγωγή και πάνω στην αναμπουμπούλα και τα σπρωξίματα έχασε τα γοβάκια της και έμεινε να περπατά ξυπόλυτη πάνω στους ασπάλαθους. Αλλά το σπουδαιότερο, κάπου στον κατσικόδρομο έπεσε και χάθηκε το ένα διαμαντένιο σκουλαρίκι της, που περιμένει κοντά 100 χρόνια κάποιον τυχερό!

Η υπόθεση έγινε το πρώτο θέμα της Καρπάθου και σίγουρα θα κατέληγε στα ιταλικά δικαστήρια. Η ποινή για τον απαγωγέα δεν θα ήταν χάϊδεμα, όμως η γλυκιά Φανίτσα λυπήθηκε τον ονειροπαρμένο και σφόδρα ερωτευμένο Φραγκίσκο, που δεν ακούμπησε ούτε το χεράκι της κατά την ομηρεία της! Και είπε ένα σωτήριο ψέμα στους ιταλούς αστυνομικούς, ότι δήθεν η απαγωγή πραγματοποιήθηκε με δική της συναίνεση. Τελικά δεν ήταν μόνο από λύπηση, ο Σακελλαρίδης είχε τσαγανό, ψυχή και ήταν και λεβέντης, μάλλον γυάλισε στην πιτσιρίκα, όμως κράτησε γερά τη θέση της.

Έτσι έληξε το επεισόδιο που αναστάτωσε την Κάρπαθο και λίγο καιρό αργότερα ο πεθερός αναγνώρισε το τσαγανό και την αληθινή αγάπη του Σακελλαρίδη και επιτέλους συμφώνησε και έδωσε την ευχή του για το γάμο!

Δυο ιστορίες παλιές, από κείνες που χωρούν στις απογεματινές αποσπερίες και ταιριάζουν με το πιο γλυκό ξαπόστεμα που χαρίζει η μάνα Κάρπαθος. Ιστορίες που ακόμη αναπνέουν, ικανές να μας χαρίσουν αισιοδοξία και χαμόγελο ακόμη και σήμερα!

Και εσύ περαστικέ ταξιδιώτη, πρόσεχε, γιατί μπορεί να συναντήσεις νεραϊδες, αναράες στο πέρασμα σου από το νησί. Να ξέρεις πως είναι ψυχές και έχουν τόσο δυνατά και παθιασμένα συναισθήματα που δε λένε να σβήσουν…