Δήμητρα Παπαναστασοπούλου

Τον Οκτώβριο του 1863 εγκαταστάθηκε στα ανάκτορα ο βασιλιάς Γεώργιος Α’ , ο οποίος έκανε διάφορες αλλαγές, προκειμένου να μείνει εκεί με την πολυπληθή του οικογένεια. Στις αλλαγές περιλαμβάνεται και η δημιουργία ενός ορθόδοξου παρεκκλησιού, αφιερωμένου στον Άγιο Γεώργιο, στον δεύτερο όροφο της ανατολικής πτέρυγας του κτηρίου. Για πρώτη φορά, οι πολίτες μπορούσαν να επισκεφθούν τα ανάκτορα όταν έλειπε η βασιλική οικογένεια, με ειδική άδεια από τον Αυλάρχη.

Τον Ιούλιο του 1884 μια μεγάλη πυρκαγιά κατέστρεψε 32 διαμερίσματα της βόρειας πτέρυγας, καθώς και τη στέγη. Πολλά κειμήλια σώθηκαν χάρη στις προσπάθειες του προσωπικού, ενώ η αντιπολίτευση κατηγόρησε τον πρωθυπουργό Χαρίλαο Τρικούπη, επειδή δεν είχε εκσυγχρονίσει την πυροσβεστική.

Ακολούθησαν οι επισκευές και το 1889, με την ευκαιρία των γάμων του διαδόχου Κωνσταντίνου και της Σοφίας τα ανάκτορα απέκτησαν ηλεκτρικό φως.

Παραμονή Χριστουγέννων του 1909 μια άλλη πυρκαγιά ξέσπασε στα ανάκτορα, πιο καταστροφική από την προηγούμενη. Σχεδόν όλο το κεντρικό κτήριο, μαζί με τη στέγη αποτεφρώθηκαν. Αυτή τη φορά καταστράφηκαν οι ζωγραφικές και γλυπτές διακοσμήσεις, ενώ έγιναν θρύψαλλα οι βαρύτατοι κρυστάλλινοι πολυέλαιοι.

Η εποχή μύριζε μπαρούτι, με την Επανάσταση στο Γουδί και οι αντιβασιλικοί κύκλοι δεν άργησαν να κατηγορηθούν σαν υπεύθυνοι εμπρησμού- κάτι που δεν αποδείχτηκε ποτέ.

Η πυρκαγιά προξένησε τόσο πολλές ζημιές που δεν ήταν πλέον δυνατόν να αποτελεί βασιλική κατοικία. Ωστόσο, για κάποιο διάστημα (μέχρι το 1913- δολοφονία Γεωργίου Α΄και στέψη του Κωνσταντίνου) εξακολούθησαν να μένουν εκεί, μέχρι που μετακόμισαν στο Ανάκτορο επί της Ηρώδου του Αττικού, το οποίο έμεινε γνωστό σαν Νέα Ανάκτορα.
Η βασίλισσα Όλγα ήταν η μόνη που έμεινε στα παλιά ανάκτορα μέχρι το 1917- όταν η βασιλική οικογένεια εξορίστηκε- και μετά την επιστροφή της το 1920 μέχρι το 1922, όταν έφυγε για πάντα από την Ελλάδα(πέθανε στη Ρώμη το 1926).
Το 1918, στις μη πληγείσες από τη φωτιά πτέρυγες των ανακτόρων εγκαταστάθηκε νοσοκομείο για τις ανάγκες του πολέμου.

Το 1922, στο μισοερειπωμένο πλέον ανάκτορο, στεγάστηκαν προσωρινά πρόσφυγες, ενώ λειτουργούσε παράλληλα και ένα ορφανοτροφείο θηλέων. Επειδή το κτήριο ήταν καμένο σε μεγάλη έκταση, οι πρόσφυγες για να ζεσταθούν κατασκεύασαν πρόχειρες σόμπες, με αποτέλεσμα να υποστούν μεγάλες ζημιές οι τοιχογραφίες της Αίθουσας των Τροπαίων, που είχαν γλυτώσει από την πυρκαγιά.

Εκείνα τα χρόνια οι τοίχοι των ανακτόρων ήταν γεμάτοι με τοιχοκολλημένους καταλόγους, με τα ονόματα των αγνοουμένων.

Μέχρι το 1930 στέγασε υπηρεσίες σχετικές με τους πρόσφυγες, ενώ συγχρόνως, στον πρώτο όροφο λειτουργούσε ένα μικρό μουσείο με έπιπλα, πολύτιμα αντικείμενα και κειμήλια, στο διαμέρισμα του Γεωργίου Α΄. Επιμελητής αυτού του μουσείου ήταν ο Αντώνης Μπενάκης.

Στην φωτογραφία φαίνεται η Αίθουσα του Θρόνου όπως διαμορφώθηκε επί Γεωργίου Α΄.

Την επόμενη εβδομάδα, θα αναφερθούμε στην μετατροπή του κτηρίου σε κοινοβούλιο. Να είστε όλοι καλά!