PANE DI CAPO – AT RHODES – ΣΤΗ ΡΟΔΟ

Τζίνα Δαβιλά

Ηχητικό αρχείο (τέλος κειμένου): συνέντευξη Δημήτρης Μπρούχος-Ωραιοζήλη Τζίνα Δαβιλά

Υπάρχουν ακόμη ευαισθησίες πνευματικές;

Έχουν θέση στη ζωή μας συναισθήματα αγνά, πατριωτικά, με λόγο επαναστατικά, πνευματικά και λυτρωτικά;

Όταν το ζύγι ανάμεσα στην Πίστη και την Εκκλησία, στο δάκρυ του πιστού και στον Κλήρο προβληματίζει ίσως και δημιουργεί έναν αδιόρατο φόβο, την ανασφάλεια του ποιος υπάρχει, πού υπάρχει, αφού τίποτα δεν βλέπω, τίποτα δεν αγγίζω, έρχεται το άκουσμα ενός ορατορίου που επανατοποθετεί λογική και συναίσθημα στη ζυγαριά με ένα και μόνο ερώτημα: πώς γίνεται η ψυχή να λυτρώνεται και να γεμίζει θαλπωρή όταν συμμετέχεις ακουστικά σ’ένα ορατόριο και όταν κάτι χειροπιαστό δεν υπάρχει;

Ένας χρόνος πέρασε από την συγκλονιστική παρουσίαση του ορατορίου για τον Άγιο Κωνσταντίνο τον Υδραίο, τον Πολιούχο Άγιο της πόλεως Ρόδου. Ο Δημήτρης Μπρούχος, ποιητής, συνεργάτης του iPοrta.gr μα κυρίως φίλος μάς παρουσίασε την έξοχο πόνημά του στις 14 Νοέμβριου του 2017 ανήμερα της  μνήμης του Αγίου που έμεινε στο συρτάρι για τρεισήμισι χρόνια. Τόσο χρειάστηκε να περιμένει ο Άγιος και εμείς για να δούμε μέσα από το βλέμμα του ποιητή την ζωή του, τις δυσκολίες του, την αγάπη του για τον Χριστό, το πάθος του για την Αλήθεια, την επιμονή και την θεία πορεία του. Το έργο ταλαιπωρήθηκε από την αναμονή, αλλά δικαιώθηκε από την αποδοχή μας, αφού ο κος Φώτης Χατζηδιάκος, ο Δήμαρχος της Ρόδου με ευαισθησία, ενσυναίσθηση της αποστολής του και σεβασμό στο πολυσχιδές έργο του προς τους πολίτες του νησιού και στην Ιερά Μητρόπολη Ρόδου, μα κυρίως στον Άγιο Νεομάρτυρα και Προστάτη της πόλεως Ρόδου, δεν έχασε την μοναδική ευκαιρία απονομής σεβασμού και τιμής προς τον πολιούχο Άγιο Κωνσταντίνο τον Υδραίο, όπως ελάχιστοι άλλοι ομόλογοί του έχουν κάνει στην Ελλάδα για τους πολιούχους Αγίους τους. Για την ιστορία το 2014 ο Μητροπολίτης Ρόδου κκ Κύριλλος ζήτησε από τον ποιητή την συγγραφή του ορατορίου για τον Άγιο της Πόλης που ομολογουμένως ελάχιστα γνωρίζουν τη ζωή του, ο ποιητής με χαρά αποδέχτηκε την πρόταση και το έργο δημιουργήθηκε σχεδόν πάραυτα. Σχεδόν ιερή προίκα για το νησί, για τους χριστιανούς.

Η εποχή μας  έχει παραγκωνίσει  λέξεις όπως αρχές, αξίες, ήθος, ιστορία, παράδοση, πίστη. Η φωνή του Δημήτρη Μπρούχου έρχεται μέσα στο βουητό της χλαλοής, να μας μιλήσει για πράγματα καθημερινά και συνάμα διαχρονικά, που  ξεχνάμε.

«Για μια φλεγόμενη ψυχή…». Στις 14 Νοεμβρίου 2017 το λυτρωτικό δάκρυ απετέλεσε το κυρίαρχο συναίσθημα όσων παρακολουθήσαμε το ορατόριο του ποιητή Μπρούχου  στον Ιερό Καθεδρικό Ναό του Ευαγγελισμού, όπου μας «σύστησε» τον Άγιό μας, τον πολιούχο μας Άγιο Κωνσταντίνο τον Νεομάρτυρα το Υδραίο.

Υπογράφοντας ο ίδιος το λιμπρέττο (τα μέρη της αφήγησης), τους συγκλονιστικούς στίχους των μονωδιών  και χορωδιακών μερών αλλά και τη μουσική σύνθεση, φέροντας περήφανα την ανώτατη διάκριση τον «Χρυσούν Σταυρόν τη Αγίας του Χριστού Μεγάλης Εκκλησίας του Οικουμενικού Θρόνου», που του απονεμήθηκε το 2009 από τη Δωδεκανησιακή Εκκλησία για την πνευματική προσφορά του στα Ελληνικά Γράμματα και για την εν γένει στήριξή του στο έργο της Εκκλησίας, πλαισιωμένος από τους εκλεκτούς συνεργάτες του, μας ταξίδεψε στις ρίζες μας, στον τόπο μας, στην καταγωγή μας.

Αποκαλυπτικά εκφραστικός και μεγαλειώδης στην αφήγηση ο Γρηγόρης Βαλτινός,  μοιράστηκε το λιμπρέτο με τον ίδιο τον ποιητή, με τις μοναδικές ερμηνείες τους οι σολίστες Μαίρη Δούτση και Φωκίων Μπαρμπόκας, καθήλωσαν κυριολεκτικά το ακροατήριο ενός ασφυκτικά γεμάτου «Ευαγγελισμού» ενώ ο πιανίστας Γιώργος Ξανθόπουλος, διευθυντής του «Ροδίων Ωδείον» του «Ροδίων Παιδεία», που έκανε και τις εναρμονίσεις, κεντούσε κυριολεκτικά με το δεξιοτεχνικό του παίξιμο, τις μελωδίες που εμπνεύστηκε ο Δημήτρης Ι. Μπρούχος για να ντύσει μουσικά το έργο.

Χρησιμοποίησα το ψυχρό, μα χρήσιμο δημοσιογραφικό κασετοφωνάκι, ξεχασμένο προ δεκαετίας σε μια θήκη της τσάντας μου και αφέθηκα στο χωροχρόνο της δράσης του Αγίου αφήνοντας την ψυχή μου να αγκαλιάσει και να νοιώσει την θαλπωρή που χρειαζόταν:

«Δεκαοχτώ χρονώ παιδί κάθεται στην ακρογιαλιά

 τη θάλασσα αγναντεύει να δει τι θα του φέρει

 στ’ ανύποπτά του μάτια πύργοι τρανοί οι πόθοι…».

«Η Ρόδος ανθός και νησί

 εικόνα επί γης παραδείσου

 να μοιάζει η ζωή μου μισή

 κι εγώ ένα ξένο παιδί σου…

Τ’ όνειρο αφύλαχτο και μου το κλέψαν

 κι έγιναν θάλασσες οι ουρανοί

 ό,τι αγάπησα το σημαδέψαν

 και το κουρσέψαν Σαρακηνοί…».

«Αδειάστε δρόμοι, σήμαντρα ολότελα σιγήστε

 ήλιε κι εσύ παράμερα στάσου να μην τον δεις

 κλείστε κι εσείς παράθυρα και ξώθυρες σφαλίστε

 Μαρίνα, μάνα, πλάγιασε, δεν είναι ο Κωνσταντής…».

«Είναι βαρύ κι ασήκωτο το στίγμα του προδότη

κι η ρετσινιά αβάσταχτη αυτή του εξωμότη

άργησα μα κατάλαβα του πλούτου την ορφάνια

 πόσο μετράει του Έλληνα στ’ αλήθεια η περηφάνια…».

«Ταξιδεύει η ψυχή μου προς τον Κύριο

 στην Ανάστασή του ο Άδης επικράνθη

 το στερνό ταξίδι μου διπλά σωτήριο

 και στρωμένο με ευχές πιστών για άνθη…».

Το έργο μέσα από τούτο το φτωχό κείμενο αδικείται. Η μουσική που έγραψε ο ποιητής ήταν σαν από άνωθεν δοσμένη, δημιουργούσε αγαλλίαση, συγκλόνισε και μου είναι αδύνατο να την μεταφέρω. Τουλάχιστον οι αναγνώστες του iPorta.gr θα έχουν την χαρά και την τιμή να το διαβάσουν το έργο στην Πόρτα μας μετά από την ευγενή παραχώρηση του Δημήτρη Μπρούχου . Τον ευχαριστώ από ψυχής για την εμπιστοσύνη.

«Εγώ ζήτησα από τον Δημήτρη πριν από τρία χρόνια, να γράψει ένα έργο για τον πολιούχο μας και σήμερα από το αποτέλεσμα και τη συμμετοχή του κόσμου αισθάνομαι δικαιωμένος…» ανέφερε μεταξύ άλλων επιστεγάζοντας, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτη Ρόδου κ. κ. Κύριλλος, που είχε θέσει υπό την αιγίδα του την εκδήλωση.

«Δημήτρη Μπρούχο, είσαι Ροδίτης…» είπε ο Δήμαρχος Ρόδου Φώτης Χατζηδιάκος, φανερά συγκινημένος, προσθέτοντας: «Μας έκανες να αγαπήσουμε τον Άγιό μας, με ένα έργο που θα μείνει στην Ιστορία».

«Τίποτα από όλο αυτό δεν θα είχε συμβεί, αν δεν ήσασταν όλοι εδώ», είπε χαρακτηριστικά ο ποιητής ευχαριστώντας την οικογένειά του, τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη κ. κ. Κύριλλο, τον Δήμαρχο Ρόδου κ. Φώτη Χατζηδιάκο, τον Πρόεδρο του Δ.Ο.Π.Α.Ρ. κ. Στέφανο Κυριαζή, τον Γενικό Διευθυντή του «Ροδίων Παιδεία» κ. Κυριάκο Κυριακούλη, την παρουσία της Χορωδίας Νέων Αρίων όσο και στη Χορωδία Ενηλίκων Ροδίων Εμμέλεια, των Εκπαιδευτηρίων «Ροδίων Παιδεία», που συνεισέφερε την ερμηνευτική πληρότητα τόσο σε κύρια, όσο και σε ενδιάμεσα μέρη του έργου, υπό τη διεύθυνση και την καθοδήγηση της κυρίας Ευανθίας Κρητικού και το Διεθνές Κέντρο Συγγραφέων και Μεταφραστών και την κα Νάνσυ Τρυποσκούφη, που όλοι τους ως συνδιοργανωτές συνέβαλαν στην επιτυχία της παρουσίασης του ορατορίου και φυσικά όλους τους παρευρισκόμενους.

Ολοκληρώνοντας ένα κείμενο που χρωστώ ένα χρόνο: σπούδασα στη Θεολογική με στόχο την εμβάθυνση στη Φιλοσοφία, την Επιστήμη που κατά την γνώμη μου συμπλέει με τη Φυσική, απέρριψα τα πάντα με το θράσος της νιότης μου υποστηρίζοντας ότι τίποτα δεν υπάρχει από αυτό που θωρώ, έχοντας διαρκώς τη βεβαιότητα ότι αν τελικά κάτι υπάρχει, θα το βρω. Θυμάμαι τον καιρό εκείνο την μητέρα μου να εξανίστατo λέγοντάς μου «δεν είσαι καλά παιδάκι μου». Τις απαντήσεις μου τις έλαβα μάλλον νωρίς και ίσως τις μοιραστούμε κάποια στιγμή. Αυτό που μπορώ με βεβαιότητα να πω είναι ότι η δεκτικότητα είναι η σπουδαιότερη πόρτα που ανοίγει στην ψυχούλα του ο καθένας μας. Μια πόρτα ανοιχτή χωρίς ειρωνεία, χλευασμό ή απαξίωση. Η συμμετοχή το ορατόριο για τον Άγιο Κωνσταντίνο τον Υδραίο ήταν η υπέρβαση πάνω από τα γήινα. Ένα επίπεδο πάνω από το χώμα που πατάμε. Και δεν είναι μόνο η δεκτικότητα που σχεδόν πάντα με χαρακτηρίζει. Είναι η Θεία γαλήνη που με συνεπήρε και που δεν μπορώ ακόμα να ερμηνεύσω. Και που, τελικά, δεν έχει και κανένα νόημα.

Δημήτρη, σ’ευχαριστώ.

Χρόνια Πολλά στη Ρόδο που σήμερα γιορτάζει.

14.11.2018

* Το άρθρο απηχεί τις απόψεις του συντάκτη του.   

The article expresses the views of the author      

iPorta.gr