Στην ιστορία της Λογοτεχνίας πλανάται – κάποιες φορές – το ερώτημα: «Αν ένας καλός πεζογράφος θα μπορούσε παράλληλα να είναι κι ένας αξιοπρόσεκτος ποιητής που να πληροί τις εκφραστικές ανάγκες της σύγχρονης πραγματικότητας». Το αντίθετο γνωρίζουμε πως έχει συμβεί πολλές φορές, αφού οι μεγάλοι ποιητές αυτού του τόπου, μας έχουν δώσει σημαντικά δείγματα πεζογραφίας μέσα από τα δοκίμια, τα ημερολόγια και τις συνεντεύξεις τους.

Θεωρώ τον εαυτό μου από τους τυχερούς, αφού πρωτογεύτηκα τα ποιήματα της συλλογής «Ολονύχτια ανίχνευση», ενόσω ο καλός μου φίλος ο Κώστας Σκανδαλίδης μου τα εμπιστεύτηκε για μια τελευταία ματιά, προτού πάρουν το δρόμο του τυπογραφείου.

Διαβάζοντας τα ποιήματα αυτά με την ανάλογη ποικιλία τους, κατανοούσα πως δεν έρχονται να σηματοδοτήσουν το τέλος μιας εποχής ή να φανερώσουν την αρχή μιας άλλης. Πολλές φορές ο αναγνώστης καλείται να γίνει μάρτυρας μιας φωνής που έχει τη δική της διάρκεια, μιας ανθρώπινης σχέσης με την ίδια του τη φύση και τα όντα που την περιβάλλουν, τη στιγμή ακριβώς που τελειώνει ένα γεγονός. Κι αυτή η στιγμή όσο σύντομη κι αν είναι, ενίοτε διαρκεί ως πολύ βασανιστική, αφού πάνω απ’ όλα είναι ανθρωποκεντρική.

Στο συγκεκριμένο ποίημα που θ’ ακούσετε με τίτλο «Πλεόνασμα της πέτρας», όσα έζησε κι όσα μοιράστηκε ο Κώστας Σκανδαλίδης στο νησιωτικό μικρόκοσμο του Αιγαίου τα καταθέτει μ’ έναν τέτοιο τρόπο σαν όλες οι ομορφιές που φεύγουν και χάνονται ανεπιστρεπτί να δημιουργούν μια ρωγμή στη μνήμη και μια πληγή στην καρδιά μας.

Ακούγοντας λοιπόν αυτό το ποίημα, ας αφήσουμε ανοιχτά τα παράθυρα της ψυχής να ξεχυθεί μεθυσμένος ο οίστρος της σελήνης, όπως θα έλεγε κι ο Πωλ Βαλερύ.

Πλεόνασμα της πέτρας

Εδώ όπου χάνεται η γραμμή του ορίζοντα 
στο μπλε της θάλασσας και τ’ ουρανού,

εδώ στο πλεόνασμα της πέτρας 
και του θαλασσινού νερού, 
όπου αρχίζουν τα όνειρα των ταπεινών,

εδώ που η θάλασσα αγκαλιάζει τα πεύκα 
και η ομορφιά και η σαγήνη του κόσμου 
δεν έχουν λογική, μα μήτε άκρη και τέλος,

εδώ όπου η ανατολή συναντιέται με τον ήλιο 
και το φεγγάρι ταυτόχρονα κι αντικριστά 
και όλα γύρω τα ζωγραφίζει ο Θεός ο ίδιος,

εδώ που τα ελπιδοφόρα επουράνια 
συναντιούνται με τους βυθούς των θαλασσών 
και οι ανθρώπινες ψυχές γαληνεύουν, 
χαράσσοντας την ιστορία τους πάνω στα βράχια, 
με ψηφίδες πολύχρωμες και ζωγραφιές των αγίων,

εδώ όπου οι μέλισσες, η ρίγανη και το θυμάρι, 
ο δυόσμος και τα γιασεμιά αναδύουν αρώματα 
και δοξολογούν τον Δημιουργό του σύμπαντος
με τις συνοδείες κάτασπρων γλάρων πελαγινών 
και της πλουμιστής πέρδικας της στεριανής,
των δελφινιών και των ενεργών ηφαιστείων,

εδώ όπου ο έρωτας παντρεύεται με τη λύρα, 
το λαγούτο και το τραγούδι, με τη ζωή και τον θάνατο,

εδώ που ο φλοίσβος ερωτεύεται τις αμμουδιές των νησιών 
και τα παράθυρα αντικρίζουν το πέλαγος 
για να μπάζουν στα σπίτια τα μελτέμια του Αρχιπέλαγου,

εδώ που στους βιαστικούς βαρύθυμους χειμώνες 
κατοικεί η γλυκιά μελαγχολία των ανθρώπων 
και τ’ ατέλειωτα καλοκαίρια αφουγκράζονται 
τα ξεφωνητά και τα γέλια των παιδιών,

εδώ που τα χειρόγραφα και τα μνημεία 
της προγονικής ιστορίας των Ελλήνων
δένονται με το σήμερα και το αύριο των νέων,

εδώ που ο πολιτισμός συνυπάρχει με την απομόνωση 
και την αβεβαιότητα της επίγειας επιβίωσης,

εδώ όπου απ’ τα γυμνά στήθη των μανάδων 
πήρε την πρώτη ανασαιμιά το Αγιοπέλαγος

βύζαξαν γάλα ελπιδοφόρο τα παιδιά του 
κι έγραψε σελίδες ένδοξες ο μικρόκοσμος του Αιγαίου 
κι είπε στο λευκό και στο γαλάζιο να φωλιάσουν
στις θάλασσες και στις στεριές και στις ψυχές 
των ωραίων ανδρών και των όμορφων γυναικών,

εδώ είναι το σπίτι των παππούδων μου εδώ και το δικό μου.

Ρόδος 10/11/2018

Ο Σουλεϊμάν Αλάγιαλη-Τσιαλίκ είναι Επιχειρηματίας και Ποιητής