Μόνο στη Ρόδο: Αποστόλου Παύλου 50 (Ανάληψη)-Βενετοκλέων (Στάδιο ΔΙΑΓΟΡΑΣ)-Ρόδου-Λίνδου (ύψος ΙΚΑ)-Λεωφόρος Κρεμαστής – Πηγές Καλλιθέας (από Μάιο-Οκτώβριο) & catering Γάμοι-Βαπτίσεις, Συνέδρια, Εκδηλώσεις

Δρ Δέσποινα Κατσώχη

Κρύβουν κινδύνους οι όζοι;

Οι όζοι είναι συμπαγείς ή γεμάτες υγρό μάζες ιστού που σχηματίζονται στο θυρεοειδή. Καλό είναι να γνωρίζουμε πώς πρέπει να τους αντιμετωπίσουμε γιατί υπό προϋποθέσεις μπορεί να είναι κακοήθεις. Η πρόληψη μέσα από την έγκυρη και έγκαιρη διάγνωση είναι το κλειδί!

Όσο αυξάνεται η ηλικία τόσο μεγαλύτερη είναι η πιθανότητα να αναπτύξουμε όζους στο θυρεοειδή. Αν και οι περισσότεροι είναι ακίνδυνοι και χωρίς συμπτώματα, ένα ποσοστό 5% μπορεί να είναι κακοήθεις. Έχει παρατηρηθεί ότι είναι τέσσερις φορές συχνότεροι στις γυναίκες, ωστόσο οι κακοήθεις όζοι είναι συχνότεροι στους άνδρες. Αν και δεν γνωρίζουμε την αιτιολογία τους, έχει παρατηρηθεί ότι η απουσία του ιωδίου από το διαιτολόγιο μας, προκαλεί τη διόγκωση του θυρεοειδούς. Επιβαρυντικό ρόλο παίζει και το αν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό παρουσίας οζώδους βρογχοκήλης ή προϋπάρχουσα θυρεοειδοπάθεια.

Οι περισσότεροι όζοι εντοπίζονται τυχαία κατά την κλινική εξέταση και το μέγεθός τους δεν ξεπερνά τα μερικά χιλιοστά. Όσοι είναι μεγαλύτερου μεγέθους είναι ορατοί καθώς μετακινούνται μαζί με τον θυρεοειδή κατά την κατάποση. Όζοι μικρότεροι των 3 χιλιοστών είναι δύσκολο να εντοπισθούν ακόμη και υπερηχογραφικά.

Ομάδες υψηλού κινδύνου

Αυξημένες πιθανότητες να εμφανίσουν κακοήθεις όζους είναι οι άνδρες, όσοι έχουν ηλικία κάτω των 20 και άνω των 65 ενώ ανησυχητικό σύμπτωμα αποτελεί και η γρήγορη αύξηση του μεγέθους τους. Στην ίδια κατηγορία ανήκουν και όσοι έχουν υποβληθεί σε ακτινοβόληση κεφαλής και τραχήλου, όσοι έχουν οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του θυρεοειδούς ενώ η δυσκολία στην κατάποση του φαγητού, ο πόνος στο λαιμό και η βραχνάδα πρέπει απαραίτητα να μας θέτουν σε εγρήγορση. Την πιθανότητα κακοήθειας αυξάνουν επίσης η σκληρότητα του όζου, η διόγκωση των λεμφαδένων της περιοχής και η χρήση θυρεοειδικών σκευασμάτων. Όταν ο όζος είναι ένας, υπάρχουν αυξημένες πιθανότητες κακοήθειας (10-20%) σε αντίθεση με τους πολλούς όζους, ιδίως αν είναι μαλακοί.

Οι πιθανότητες οι όζοι να προκαλέσουν υπερθυρεοειδισμό αυξάνονται με το μέγεθός τους ενώ εμφανίζονται και στην κυριότερη μορφή θυρεοειδίτιδας, που προκαλεί υποθυρεοειδισμό. Ο υπερθυρεοειδισμός εκδηλώνει συμπτώματα όπως : ξαφνική απώλεια βάρους , ακόμη κι αν η όρεξή είναι φυσιολογική ή έχει αυξηθεί, προβλήματα ύπνου, μυϊκή αδυναμία, νευρικότητα ή ευερεθιστότητα.

Με τις εξετάσεις αίματος διαπιστώνουμε αν υπολειτουργεί ή υπερλειτουργεί ο θυρεοειδής. Με το υπερηχογράφημα εκτιμούμε το μέγεθος και τη σύσταση των όζων, αν δηλαδή είναι συμπαγείς, κυστικοί ή μεικτοί. Αν ο όζος, δεν είναι συμπαγής αλλά γεμάτος με υγρό, χωρίς αιματική ροή, ή αν υπάρχουν πολλοί όζοι τότε οι περιπτώσεις είναι συνήθως καλοήθεος. Αν επίσης το μέγεθος του όζου δεν ξεπερνά το ενάμιση εκατοστό τότε συνήθως συστήνεται νέα κλινική εξέταση μετά έξι μήνες. Αν το μέγεθος παραμείνει το ίδιο ή μειωθεί τότε εξετάζεται εκ νέου σε ένα χρόνο. Αν είναι μεγαλύτερο ακολουθεί καθοδηγούμενη με υπερήχους βιοψία. Με το σπινθηρογράφημα ελέγχουμε τη λειτουργία του θυρεοειδούς με την χρήση ραδιενεργού ιωδίου, που εκπέμπει ενέργεια ανιχνεύσιμη μετά από λίγες ώρες, ή την επομένη ημέρα. Οι όζοι χαρακτηρίζονται θερμοί (με μεγάλη συγκέντρωση ραδιοφαρμάκου) ή ψυχροί.

Υπάρχει θεραπεία;

Αν οι όζοι είναι κακοήθεις τους αφαιρούμε χειρουργικά, όπως και αν είναι μεγάλοι και προκαλούν πίεση στη τραχεία ή στον οισοφάγο και δυσκολία στην αναπνοή (ιδιαίτερα όταν ξαπλώνουμε) ή στην κατάποση του φαγητού.

Για να μειωθεί το μέγεθος τους χορηγούνται θυρεοειδικές ορμόνες. Περίπου οι μισοί από τους όζους υποχωρούν ακόμη και χωρίς θεραπεία. Δεν είναι όμως βέβαιο και προβλέψιμο ότι όλοι οι όζοι συρρικνώνονται με την ανάλογη θεραπεία. Πάντως, η κατάλληλη δοσολογία απομακρύνει τις μακροπρόθεσμες επιπλοκές των φαρμάκων αν και κατά περίπτωση μπορεί να απαιτηθεί θεραπεία για μήνες ή και για χρόνια.