* Ο Μάνος Στεφανίδης είναι Ιστορικός Τέχνης

και Αναπληρωτής Καθηγητής στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών  

Αυτό καταντήσαμε: Κουβαλάμε την αρχαία κληρονομιά σαν περιττό, εγκεφαλικό βάρος κι όχι σαν τα φτερά που θα μπορούσαν να μας απογειώσουν. Επειδή μελετάμε τους κλασικούς όχι για να πάρουμε απλώς θέση ως προς το ιστορικό παρελθόν τους, όπως έχει υποστηριχθεί αλλά για να κατανοήσουμε εμείς το, μάλλον ανιστόρητο όσο και εγωπαθές, παρόν μας.

Εμπλουτίζοντάς το και με άλλες αξίες ή αισθητικές πέραν της πανάκειας που λέγεται τεχνολογία, εργαλειακή σκέψη ή μεταμοντέρνα αποδόμηση. Όχι με προγονοπληκτική υστερία ούτε με γεροντοκορίστικο μοραλισμό αλλά με σύγχρονη, απορηματική ματιά. Αλλά και με υστεροβουλία.

Είμαστε γλωσσικά και ιστορικά οι πιο κοντινοί τους αναγνώστες… Οι ανάξιοι, έστω, οι ανάπηροι κληρονόμοι τους. Οι ταλαίπωροι χρήστες των λόγων τους. Μέγιστο, πολιτικό πλεονέκτημα που προφανώς αδυνατούμε να υποστηρίξουμε μέσα στην οντολογική ακηδία και την ιδεολογική περιδίνηση που βρισκόμαστε. Επαρχιώτες μαζί και ιδεολογικά νεόπλουτοι. Και εδώ βρίσκεται η παρακμή μας. Όσο για τους ” προοδευτικούς” και “αριστερούς” λόγους που επικαλούνται διάφοροι ως αιτία για την αφαίρεση του τρυφερού Κρίτωνα ή της μονολιθικής Αντιγόνης από την διδακτέα ύλη, ότι δηλαδή πρόκειται για κείμενα που υπερασπίζονται την δουλοκτημοσύνη, την ολιγαρχία, τον σεξισμό ή την υπακοή σε άδικους νόμους χωρίς να προτείνεται η ατομική αντίδραση, προσωπικά διαφωνώ.

Οι λόγοι είναι σαφώς και ξεκάθαρα “χρησιμοθηρικοί” δηλαδή η ήσσων προσπάθεια και η, με κάθε τίμημα, ευκολία. Επειδή αυτό γίναμε. Κι αυτό δεν αποτελεί ευθύνη αποκλειστικά μιας παράταξης. Η γλωσσική μεταρρύθμιση Ράλλη χαιρετίστηκε ως το άκρον άωτον της προοδευτικότητας αν και προήλθε από έναν σκληροπυρηνικό της Δεξιάς. Όμοια και ο καταστροφικός Νόμος – πλαίσιο του Πασόκ. Αποκτήσαμε καλύτερη, ουσιαστικότερη παιδεία, αξιολογότερους επιστήμονες ή δασκάλους, μιλάμε καλύτερα ελληνικά στα ΜΜΕ ή το Κοινοβούλιο μετά από τόσες “επαναστάσεις “; Βελτιώθηκε έστω κατ´ ελάχιστον η εκφραστική ή αντιληπτική ικανότητα του συλλογικού σώματος ευρύτερα; Απαντήστε μόνοι σας.
Απλώς καταντήσαμε μια κοινωνία της ραστώνης, των πενηντάρηδων συνταξιούχων, των δικαιωμάτων αλλά όχι των υποχρεώσεων, των συνδικαλιστικών ” κατακτήσεων κι όχι του πνεύματος της μαθητείας και της πειθαρχίας. Αυτός είναι ο καρκίνος μας και τα Εξάρχεια είναι η δικαίωση της εκπαιδευτικής μας μεταρρύθμισης. Τί πρέπει να κάνουμε; Μα είναι προφανές! Να καρπαζώσουμε, όσο περισσότεροι τόσο ασφαλέστερα, τον Πρετεντέρη.

ΥΓ 1. Στο τμήμα θεατρικών σπουδών της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών όπου υπηρετώ, το αρχαίο δράμα διδάσκεται από μετάφραση και τα αρχαία ελληνικά έχουν περιοριστεί σε ένα (1) μόνο εξάμηνο. Όσες φορές έχω φέρει το θέμα στην συνέλευση του τμήματος οι συνάδελφοι, φιλόλογοι οι περισσότεροι, με κοιτούν συγκαταβατικά και αποφασίζουν να μην φορτώσουν κι άλλο τα παιδιά. Κι αν θέλουν καλά και σώνει τα κείμενα στο πρωτότυπο ας πάνε στην Οξφόρδη. Τουλάχιστον, αγγλικά ξέρουν…

(Το γλυπτό της εικόνας φιλοτέχνησε ο Άγγλος Anthony Gormley).

ΥΓ 2. Για να επιτύχει πλήρως η νέα παιδαγωγική απλοποίηση μήπως θα έπρεπε επίσης να αφαιρεθεί η σκηνή με το ” Έρως ανίκατε μάχαν” από το ” Ξύλο βγήκε απ’ τον Παράδεισο ” για να μην επηρεάζονται οι μαθητές;

ΥΓ 3. Χιονίζει φέτος στην Επίδαυρο μικρή Αντιγόνη. Να ντύνεσαι ζεστά.

ΥΓ 4: Και προπαντός ησυχία. Μην ξυπνήσουν οι ακαδημαϊκοί μας.