Πάνος Μπιτσαξής

• Η μόρφωση και η παιδεία κατά κανόνα πάνε μαζί. Ο μορφωμένος άνθρωπος έχει παιδεία. Δεν είναι όμως πάντα έτσι. Έχω γνωρίσει πολλούς που έχουν μόρφωση, δηλαδή έχουν τελειώσει το πανεπιστήμιο, και στερούνται παντελώς παιδείας. Έχω γνωρίσει, επίσης, πολλούς που ενώ δεν έχουν τελειώσει το πανεπιστήμιο έχουν εξαιρετική παιδεία. Δεν διστάζω να πω ότι μεταξύ της μόρφωσης και της παιδείας το πιο βασικό είναι το δεύτερο. Τι να την κάνεις την μόρφωση αν στερείσαι παιδείας;

• Σε όσους έχουν εγκαταλείψει την προσπάθεια να παρακολουθήσουν την ελληνική πολιτική, υπενθυμίζω ότι Υπουργός Παιδείας είναι ο κ. Νίκος Φίλης. Αν σε κάποια προηγούμενη πρωταπριλιά πρόβλεπε ένας ως ενδεχόμενο ότι ο κ. Φίλης θα είναι Υπουργός Παιδείας, οποιαδήποτε παρέα γνωρίζει πρόσωπα και πράγματα, θα έσκαγε στα γέλια από την παραδοξότητα του πρωταπριλιάτικου αστείου.

Όμως η πραγματικότητα συχνά είναι πιο ευφάνταστη από τα ανέκδοτα. Ο Πρωθυπουργός ενεπιστεύθη το χαρτοφυλάκιο της παιδείας στον κ. Φίλη.

Θα μου πείτε, «είναι ο μόνος Υπουργός που έχεις δει που είναι ακατάλληλος για την θέση που κατέχει»; Βεβαίως και όχι. Από τους υπουργικούς θώκους έχουν περάσει ικανοί άνθρωποι, αποτελεσματικοί άνθρωποι, αλλά και η σάρα, η μάρα και το κακό συναπάντημα.

Αυτό που προκαλεί εντύπωση στην συγκεκριμένη περίπτωση είναι το υπουργείο που ανέλαβε ο κ. Φίλης. Το υπουργείο που στο πεδίο ευθύνης του είναι η κρισιμότερη πτυχή της δημόσιας ζωής. Η λειτουργία της εκπαίδευσης και η ποιότητα της εκπαίδευσης των παιδιών μας. Προκαλεί δε εντύπωση γιατί πολλά μπορεί κανείς να πει για την αριστερά, όμως από τον χώρο της αριστεράς προήλθαν οι σημαντικότεροι Έλληνες διανοητές, τα καλύτερα μυαλά της χώρας ιδιαίτερα στο χώρο των ανθρωπιστικών επιστημών.

Αλλά επελέγη ο κ. Φίλης. Διαδέχθηκε στον υπουργικό θώκο τον κ. Μπαλτά, στον οποίο κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει την μόρφωση και την παιδεία. Είναι ο κύριος που δήλωσε ότι είναι αντίθετος με την αριστεία και προτιμά την μετριότητα, γιατί την θεωρεί σοσιαλιστική αξία. Τουλάχιστον ήταν ειλικρινής.

• Τον κ. Φίλη τον θυμάμαι από τα αμφιθέατρα της Νομικής τα πρώτα χρόνια της μεταπολίτευσης. Τον θυμάμαι να αγορεύει από τα έδρανα των αμφιθεάτρων ως στέλεχος του Ρήγα Φεραίου, όπως όλοι μας αγορεύαμε τότε από το μετερίζι κάποιας παράταξης.

Δεν κατόρθωσε να πάρει το πτυχίο της Νομικής. Επί αυτού, ουδείς ψόγος. Η επιστήμη του δικαίου είναι απαιτητική. Θέλει κόπο, θέλει διάβασμα, θέλει προσήλωση.

Ο κ. Φίλης δεν επέλεξε αυτό το δρόμο. Προτίμησε τον εξίσου δύσκολο αλλά λιγότερο κουραστικό δρόμο της ενδιαίτησης στα κομματικά γραφεία της τότε αριστεράς και στην εφημερίδα «Αυγή».

Τα κατάφερε πολύ καλά. Έγινε Υπουργός. Απέδειξε ότι για να πετύχεις στην πολιτική δεν χρειάζεται πτυχίο ούτε επιτυχία σε επάγγελμα. Χρειάζονται μόνο κομματικές περγαμηνές.

• Έτσι προέκυψε η υπουργική «εγκύκλιος» του κ. Φίλη για την 25η Μαρτίου. Σε αυτήν ανακάλυψε πως η επανάσταση του 1821 δεν οδήγησε στο σύγχρονο ελληνικό κράτος, αλλά σε ένα «καινούριο έθνος». Το έθνος των Ελλήνων δεν υπήρχε κατά τον κ. Φίλη πριν το 1821.

Πόσο απαίδευτος, πόσο ανιστόρητος, πόσο βαθιά νυχτωμένος μπορεί να είναι κάποιος για να ξεστομίσει τέτοια κουταμάρα;

Αν το έλεγε ο πρώτος τυχών σε μια ομήγυρη, θα χαμογελούσαμε και θα τον διορθώναμε. Άλλο το «έθνος», άλλο το «κράτος», θα του λέγαμε.

Το διδάσκονται οι φοιτητές της Νομικής στο πρώτο έτος.

Το γνωρίζει κάθε άνθρωπος με γενική παιδεία, είτε έχει πάει στην Νομική είτε όχι. Προφανώς δεν θα με ενδιέφερε αν το έλεγε ο πρώτος τυχών. Αλλά το είπε ο Υπουργός Παιδείας.

Επειδή το πράγμα είναι τόσο προφανές, διερωτώμαι στα αλήθεια αν ήταν λάθος, αν ήταν «αθώα» αβλεψία ή αν σημαίνει κάτι «άλλο». Γιατί αν συμβαίνει αυτό το «άλλο» το θέμα είναι πάρα πολύ σοβαρό.

• Ίσως να μην έγραφα αυτές τις γραμμές αν δεν είχαν προηγηθεί δηλώσεις του κ. Φίλη με τις οποίες υποστήριξε την «επιστημονική» άποψη ότι δεν υπήρξε γενοκτονία των Ποντίων αλλά εθνοκάθαρση. Πρώτα απ’ όλα, από πού αντλεί το κύρος να έχει ο κ. Φίλης «επιστημονική» άποψη επί του θέματος;

Η διάκριση μεταξύ γενοκτονίας και εθνοκάθαρσης είναι μια από τις πιο σύνθετες και δύσκολες οριοθετήσεις του διεθνούς δικαίου.

Αλλά για να υπάρξει η διάκριση αυτή σε ένα συγκεκριμένο ιστορικό γεγονός πρέπει περαιτέρω να έχει συσσωρευτεί από τους ιστορικούς επιστήμονες γνώση και τεκμήρια εκτός πάσης αμφιβολίας.

Τι δουλειά, όμως, είχε ο κ. Φίλης να ασχοληθεί δημόσια με αυτό το ζήτημα; Ήταν και αυτό τόσο «αθώο»;

Αν υπήρχε ανάγκη αλλαγής της εθνικής γραμμής, της απόφασης της Βουλής και της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής στις διμερείς μας σχέσεις με την Τουρκία, αυτό θα ήταν συντεταγμένη απόφαση της Ελληνικής Κυβέρνησης διά του Υπουργού των Εξωτερικών. Δεν θα ήταν δήλωση του κ. Φίλη στα κανάλια.

• Τι να κάνουν οι έρμοι οι δάσκαλοι; Ας μην σηκώσουν τα χέρια. Ας εξηγήσουν σωστά την διάκριση κράτους και έθνους και την συνέχεια του ελληνικού πολιτισμού. Ας παραπέμψουν τα παιδιά σε δύο σπουδαία αρχαία ρητά. «Απαιδευσία πάντων κακών μήτηρ» και «Απαιδευσία μετ’ εξουσίας τίκτει άνοιαν».

• Η απαιδευσία και η ανιστορησία, ιδιαίτερα όταν υιοθετούν την λεοντή ιδεολογικής πεποίθησης, είναι ασθένειες που ενδημούν στην ελληνική δημόσια ζωή. Κανένα έθνος δεν μπορεί να επιβιώσει αν δεν έχει την συνείδηση και την γνώση της ιστορίας του. Η θέση αυτή δεν έχει καμία απολύτως σχέση με τον εθνικό σωβινισμό. Δεν σημαίνει, απεναντίας αντιμάχεται, τις αντιλήψεις εθνικής υπεροχής ή περιούσιου έθνους.

Η ιστορική αυτογνωσία αφορά τόσο την δύναμη όσο και την αδυναμία του έθνους. Τα προτερήματα και τα ελαττώματά του. Τα επιτεύγματα και τις αποτυχίες του.

Μόνο υπ’ αυτήν την έννοια η ιστορία διδάσκει και ενώνει.

• Δεν θα επεκταθώ στην απίστευτη προχειρότητα και αμετροέπεια με την οποία η κυβερνώσα Βαβέλ χειρίζεται το θέμα του ονόματος της FYROM. Θα επανέλθω.

Όμως, η εικόνα του μπαχαλομάγαζου που εμφανίζει η Κυβέρνηση στον χώρο της οικονομίας και του κράτους δυστυχώς δεν σταματά μόνο εκεί.

* Το άρθρο απηχεί τις απόψεις του συντάκτη του. 

  The article expresses the views of the author

  iPorta.gr