Στους τελευταίες μήνες της εμβρυακής ζωής, συντελείται η μετάβαση των όρχεων από την κοιλιακή κοιλότητα προς το όσχεο, που είναι η «σακούλα» που περιέχει υπό κανονικές συνθήκες τους όρχεις. Αν υπάρξει ανωμαλία σε αυτήν την μετάβαση προκαλείται κρυψορχία που είναι συχνότερη σε πρόωρα βρέφη. Σε ποσοστό 50% , οι όρχεις μετακινούνται στη σωστή θέση κατά τους πρώτους έξι μήνες ζωής. Αν αυτό δεν συμβεί, η χειρουργική αντιμετώπιση είναι απαραίτητη γιατί η παραμονή τους σε περιβάλλον με υψηλότερη θερμοκρασία απ’ ότι στο όσχεο, μπορεί να βλάψει την κανονική τους ανάπτυξη, να προκαλέσει πρόβλημα στην παραγωγή των σπερματοζωαρίων και να οδηγήσει σε στειρότητα. Οι όρχεις που βρίσκονται μέσα στην κοιλιά παρουσιάζουν μεγαλύτερο κίνδυνο. Ο συχνότερος όγκος που εμφανίζεται μετά την εφηβεία, είναι το σεμίνωμα. Σε σχέση με τους όρχεις που βρίσκονται στη φυσιολογική τους θέση είναι πιθανότερο να παρουσιάσουν συστροφή ή να υποστούν τραυματισμό. 

Πέρα από τα προβλήματα στην υγεία, η κρυψορχία προκαλεί και ψυχολογικά προβλήματα που σχετίζονται με την αυτοπεποίθηση του αγοριού που διαπιστώνει ότι το όσχεο του είναι άδειο ή δεν είναι συμμετρικό γιατί μπορεί να απουσιάζει ο ένας από τους δύο όρχεις.

Αν ο όρχις δεν εντοπίζεται από το γιατρό με την ψηλάφηση, γίνεται εξέταση με υπερήχους. Μπορεί να μην υπάρχει καθόλου λόγω ανωμαλιών κατά την εμβρυακή ζωή ή να είναι «ανασπώμενοι» δηλ. να ανεβοκατεβαίνουν και να μην είναι σταθεροποιημένοι, οπότε ο γιατρός θα αποφανθεί αν πρόκειται για πραγματική κρυψορχία και αν επιβάλλεται θεραπεία.

Η θεραπεία

Αν ο ένας ή και οι δύο όρχεις δεν κατεβούν από μόνοι τους στο όσχεο κατά τους πρώτους έξι μήνες της ζωής του αγοριού είναι απαραίτητη η χειρουργική διόρθωση της κρυψορχίας, που ονομάζεται ορχεοπηξία και τοποθετεί τους όρχεις στη σωστή τους θέση. Είναι επέμβαση απλή, ασφαλής, με άριστα αποτελέσματα. 

Είναι δυνατή και η φαρμακευτική θεραπεία- με ορμόνες που αυξάνουν την παραγωγή τεστοστερόνης- αλλά έχει χαμηλά ποσοστά επιτυχίας. Όσο υψηλότερα είναι ο όρχης τόσο μειώνονται τα ποσοστά αποτελεσματικότητας της ορμονικής θεραπείας ενώ δεν ενδείκνυται σε ασθενείς που έχουν ήδη υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση στον όρχι. Οι ασθενείς πρέπει να επανεξετάζονται κάθε 6 μήνες καθώς τα ποσοστά υποτροπής (25%) είναι πολύ υψηλά.