Πόρτα στην Ιστορία

Κτήρια και συνοικίες της παλιάς Αθήνας

Spread the love

Ξεκινώ μια καινούργια ενότητα αυτό το φθινόπωρο με κτήρια και συνοικίες της παλιάς Αθήνας (Πλάκα, Μοναστηράκι, Ψυρρή), σαν ένα μικρό φόρο ευχαρίστησης που γύρισα στο σπίτι μου… Κτήρια και συνοικίες ξεχασμένες, μεταμορφωμένες σήμερα, που όμως η μαγεία και η ιστορία τις κατέγραψε και το άρωμά τους εξακολουθεί να κυκλοφορεί στους δρόμους, όταν ο κόσμος φεύγει.

Κέντρο Λαϊκής Τέχνης και Παράδοσής Δήμου Αθηναίων και Ριζόκαστρο

Πρόκειται για μια τριώροφη οικία που κτίστηκε την περίοδο 1924-1927 από τον αρχιτέκτονα Αριστοτέλη Ζάχο (1872-1939), που είχε επιρροές τόσο από την ελληνική λαϊκή αρχιτεκτονική, όσο και από τη βυζαντινή τέχνη.

Υπήρξε κατοικία της λαογράφου Αγγελικής Χατζημιχάλη (1895-1965). Η ίδια επιμελήθηκε τον εσωτερικό διάκοσμο, εμπνεόμενη από την παραδοσιακή τέχνη.

Μετά τον θάνατό της, η οικία δωρήθηκε από την οικογένειά της στον Δήμο Αθηναίων.

Στην διάρκεια της δικτατορίας ανακαινίστηκε πρόχειρα, με αποτέλεσμα να υποστεί σημαντικές ζημιές. Αργότερα αποκαταστάθηκε και από το 1980 λειτουργεί σαν Μουσείο, το «Κέντρο Ελληνικής Λαϊκής Τέχνης Αγγελικής Χατζημιχάλη».

Σκοπός του είναι η διάσωση, συντήρηση, μελέτη και προβολή του ελληνικού λαϊκού πολιτισμού. Μαρμάρινη προτομή της Αγγελικής Χατζημιχάλη, έργο του γλύπτη Νικόλα (1971) στήθηκε από τον Ροταριανό Όμιλο Αθηνών στον κήπο της οικίας που βρίσκεται στο νούμερο 6 του ομώνυμου δρόμου της Πλάκας ( Αγγελικής Χατζημιχάλη ).

Η περιοχή της σημερινής Πλάκας που ξεκινά από την συμβολή των οδών Τριπόδων και Επιχάρμου και φθάνει μέχρι την οδό Μάρκου Αυρηλίου, αποτελούσε ιδιαίτερη συνοικία με το όνομα Ριζόκαστρο. Επρόκειτο για παλιά αρχοντική συνοικία στη βόρεια πλευρά της Ακρόπολης «στα ριζά του Κάστρου». Η οδός Διοσκούρων αποτελούσε το σύνορο με την συνοικία Βρυσάκι, που εκτεινόταν εκεί, όπου σήμερα είναι ο χώρος της Αρχίας Αγοράς. Η συνοικία Ριζόκαστρο ήταν γνωστή και με το όνομα Γερλάδα.


«Δεν ήτο τόσον ακάθαρτος τότε η συνοικία αύτη, κατοικία νυν πλυντριών και τρώγλη επαιτών. Απετέλει, προς τα κάτω μάλιστα, το αρχοντικώτερον των Αθηνών μέρος, αφ’ ού καταβαίνων τις την λιθόστρωτον κλιμακωτήν οδόν, ευρίσκετο μετ΄ολίγον εν μέσω της τύρβης και του κόσμου της φεσοφορούσης αγοράς και της λαμποκοπούσης από της λευκής φουστανέλλας «Ωραίας Ελλάδος». Καθαραί και λευκαί οικίαι εστόλιζον τότε την συνοικίαν από της οποίας σήμερον ολονέν αποσύρεται η Πρωτεύουσα με όλον τον κόσμον της και τον πολυτάραχον βίον, ως να μη θέλη να ενοχλήσει την ιεράν του θείου χώματος σιγήν»(αυτά έγραφε ο Αλέξανδρος Μωραϊτίνης στο έργο του “Το Τάξιμον” για την συγκεκριμένη συνοικία το 1921).

Η πιο παλιά συνοικία της Αθήνας, η Πλάκα, χαρακτηρίζεται από μνημεία όλων των εποχών που δείχνουν ότι εδώ χτυπάει η καρδιά της πόλης από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα: Πολλές μικρές εκκλησίες, αλλά και ένα τζαμί, ένα χαμάμ και το πρώτο πανεπιστήμιο της Ελλάδας, χωρίς να λείπει και η ρωμαϊκή αγορά, συνθέτουν το πολιτιστικό μωσαϊκό της πόλης. Και μετά την περιήγηση στα στενά της, ένα ποτήρι κρασί σε κάποιο από τα πολλά ταβερνάκια κάτω από την Ακρόπολη!







Δήμητρα Παπαναστασοπούλουεπικοινωνείστε: [email protected]

SHARE
RELATED POSTS
D-Day, του Γιώργου Σαράφογλου
Giannis Sideris
Το Ωραιόκαστρο είναι το μοντέλο του μέλλοντος. Να πάει επί τόπου ο Φίλης, του Γιάννη Σιδέρη
Το μεγαλείο της οντότητας του Αστεροσκοπείου Αθηνών

Leave Your Reply

*
This site is protected by reCAPTCHA and the Google Privacy Policy and Terms of Service apply.