Κωστής Α.Μακρής: Είναι ζωγράφος-γραφίστας και συγγραφέας και ασχολείται με το έντυπο, το κείμενο, τη διαφήμιση και την οπτική και λεκτική επικοινωνία.

Κωστής Μακρής

Woke στην αγγλική σημαίνει «στάση επαγρύπνησης ιδίως κατά των φυλετικών προκαταλήψεων και των εξ αυτών διακρίσεων».

Πλέον, στον δυτικό κόσμο, από κοινωνικές δυνάμεις, προσδίδεται αρνητική χροιά και απαξία στην κουλτούρα που συνδέεται με αυτόν τον όρο, ενώ οι πολιτικές που προωθούνται βάσει της σχετικής κουλτούρας κατηγορούνται ως υπερβολικές και ότι ένας πολίτης που εμφορείται από αυτήν την κουλτούρα καταλήγει ο ίδιος να παραβιάζει την ίδια την αρχή της ελευθερίας του λόγου.

Οι ίδιες κοινωνικές δυνάμεις θεωρούν ότι η woke κουλτούρα χρησιμοποιείται από το εκμεταλλευτικό σύστημα του Καπιταλισμού που κυριαρχεί και ως προπέτασμα με σκοπό να προωθήσει νεοφιλελεύθερες πολιτικές υπό τον μανδύα δικαιωμάτων διάφορων κοινωνικών ομάδων

(όπως ΛΟΑΤΚΙ+, φεμινίστριες, ακτιβιστές του BLM κ.ά.)

Πηγή: https://el.wikipedia.org/wiki/Woke

Ο Όσκαρ Ουάιλντ έγραψε το κείμενο/επιστολή «De Profundis» (Εκ Βαθέων) στη φυλακή όπου είχε εγκλειστεί (περί το 1897-1898) μετά από την καταδίκη του για το έγκλημα του «σοδομισμού». Η ομοφυλοφιλία ήταν τότε ποινικό αδίκημα στην Αγγλία και συνεχίζει να είναι σε κάποιες χώρες. Ο Όσκαρ Ουάιλντ πέθανε άπορος στο Παρίσι, τον Νοέμβριο του 1900, σε ηλικία 46 ετών.

Όταν πρωτοδιάβασα το βιβλίο αυτό, ήμουν περίπου 13 χρόνων και είχα συγκλονιστεί. Έχω ξαναγράψει ότι η οικογενειακή/πατερομητρική μας βιβλιοθήκη δεν είχε «απαγορευμένα» βιβλία και όλα τα βιβλία ήταν στη διάθεσή μας. Ακόμα και το «Δεκαήμερο» του Βοκάκιου, «Ο εραστής της λαίδης Τσάτερλυ» και η Βίβλος, που έχει πολλά ακατονόμαστα μέσα της ― όπως, ας πούμε, οι προσπάθειες του Αυνάν, εγγονού τού Ιακώβ,  να μην γονιμοποιήσει τη Θάμαρ, χήρα του αδελφού του Ηρ, κληροδοτώντας στην ανθρωπότητα έναν νέο (για τότε) ορισμό για την πράξη της αυτοϊκανοποίησης.

Σαν παιδί είχα δει αρκετά αρσενικά σκυλιά να συνευρίσκονται, χωρίς βέβαια να κατανοώ τους μύχιους σκοπούς τους αλλά έχοντας ήδη γνώση τού πώς γεννιούνται τα σκυλάκια. Όπως και για να φτιαχτούν τα παιδάκια, χρειάζεται (ή, μάλλον, χρειαζόταν) η συνεύρεση ενός ―βιολογικά― ώριμου θηλυκού με ένα ώριμο ―βιολογικά― αρσενικό. Όλα αυτά πριν την IVF (Ιn Vitro Fertilisation) δηλαδή την τεχνητή ή εξωσωματική γονιμοποίηση.

Γράφω αυτή την εισαγωγή για να καταδείξω ότι η πρόσληψη  ενός πλήθους πληροφοριών για πολλές ―ας πούμε― «αποκλίσεις» από κάτι που πολλές και πολλοί θεωρούν «φυσιολογικό», δεν με εμπόδισαν να γνωρίζω από παρατήρηση, εμπειρία και μελέτη τους συνήθεις τρόπους αναπαραγωγής πολλών ειδών που μοιάζουν με τον άνθρωπο ή διαφέρουν πολύ από αυτόν.

Είχα πληροφορηθεί ότι υπάρχουν ερμαφρόδιτα πλάσματα, είχα διαβάσει για την παράξενη ―σε σχέση με τον άνθρωπο― σεξουαλική συμπεριφορά των σαλιγκαριών, την επιλογή φύλου κατά περίπτωση και την παράξενη, για τα ανθρώπινα δεδομένα, περιπέτεια της αναπαραγωγής τους.

Όλα αυτά με οδήγησαν, καθώς μεγάλωνα, σε μια κάπως πιο ανεκτική στάση απέναντι σε κάθε τι που έμοιαζε να μην είναι φυσιολογικό ―σε σύγκριση με τα δικά μου δεδομένα― και να στοχάζομαι αρκετά πάνω στην έννοια του «φυσιολογικού» χωρίς να καταφέρω ποτέ να ορίσω με ακρίβεια τι είναι φυσιολογικό και τι δεν είναι· καθώς κάθε μου προσέγγιση, σε άλλες θρησκείες, άλλες δοξασίες, άλλα ήθη και έθιμα από αυτά με τα οποία είχα (με είχαν) μεγαλώσει, με μπέρδευαν και με οδηγούσαν σε έναν κυκεώνα από πληροφορίες που έκαναν τον κόσμο γύρω μου ολοένα και πιο ακατάληπτο.

Παρατηρούσα και αποδεχόμουν, παρατηρώντας τη ζωή γύρω μου, την ικανότητα της φύσης να αγκαλιάζει μέσα της τα πιο ποικίλα πλάσματα χωρίς καμιά προκατάληψη και χωρίς να καταδικάζει κανένα πλάσμα με τρόπο πιο βίαιο ή πιο γρήγορο από εκείνον της φυσικής επιλογής που είχε παρατηρήσει διεξοδικά ο Κάρολος Δαρβίνος και είχε διατυπώσει στο αξιοθαύμαστο βιβλίο του «Η καταγωγή των ειδών».

Παρατηρούσα και αποδεχόμουν, μέσα από τη ζωή, την ικανότητα πολλών ετερόκλητων πλασμάτων της φύσης να ζουν, να δρουν, να πράττουν και να αναπαράγονται χωρίς καμιά προκατάληψη και χωρίς να καταδικάζουν τίποτε, όσο κι αν διέφερε από αυτά.

Εντελώς φυσικά είχα αποδεχτεί, με τον καιρό, τη λογική της γάτας να αποδιώχνει τα γατιά της όταν εκείνα είχαν από καιρό απογαλακτισθεί και πλέον δεν έπρεπε να την έχουν ανάγκη για να ζήσουν τη ζωή τους. Και σχετικά αργά είχα σκεφτεί ότι οι γάτες, όπως και πάρα πολλά άλλα ζώα, μεγαλώνουν τα παιδιά τους για να γίνουν ενήλικα, αυτάρκη και ικανά για επιβίωση άτομα και να πάψουν να είναι εσαεί «παιδιά» (ή «παίδες» όπως οι Έλληνες), εξαρτημένα δηλαδή από τη γονεϊκή (ή άλλη, όπως η κρατική, παραδείγματος χάριν) φροντίδα.

Αυτές οι παρατηρήσεις με ώθησαν, αργότερα, να είμαι λιγότερο επιεικής σε ανώριμες εκδηλώσεις ενηλίκων, όπως ο θυμός απέναντι σε κάθε τι διαφορετικό από τον τρόπο που ζούν, σκέφτονται, αντλούν ηδονή ή οραματίζονται για το μέλλον της ανθρωπότητας.

Όπως επίσης με έκανε ―η παρατήρηση της φύσης, εννοώ― να βλέπω με απορία την στάση μερικών ανθρώπων που, επειδή έχουν τον έναν ή τον άλλον τρόπο ζωής, επιδιώκουν να τον επιβάλλουν, πολλές φορές με προκλητικές ή ανοίκειες πράξεις και μεθόδους, σε ολόκληρο τον κοινωνικό τους περίγυρο.

Κι αυτό πάντα μου θύμιζε τον μύθο τού Αισώπου για την αλεπού την κουτσονούρα που προσπαθούσε να πείσει τις άλλες αλεπούδες ότι η κομμένη ουρά είναι της μόδας, αρνούμενη να δεχτεί τη δυστυχία της, να έχει δηλαδή χάσει την όμορφη ουρά της όταν της την έκοψε το δόκανο των κυνηγών.

Και, εννοείται, δεν είχε ποτέ υποπέσει στην αντίληψή μου, ούτε είδα να έχει γραφτεί κάτι σχετικό με παρέλαση σαλιγκαριών, κατά την οποία να διαδήλωναν την περηφάνια τους για τον, τόσο αποτελεσματικό για την αναπαραγωγή τους, ερμαφροδιτισμό τους.

Τώρα, τι σχέση έχει η γουόκ ατζέντα με εμένα ή ποια σχέση έχω εγώ με αυτήν;

Να σας πω την αλήθεια, από παλιά ήμουν κατά των φυλετικών προκαταλήψεων, των διακρίσεων λόγω σεξουαλικών προτιμήσεων ―στον βαθμό που δεν με προσέβαλε ή δεν με απειλούσε άμεσα κάποιος ή κάποια―  και όλων των εξ αυτών διακρίσεων.

Οπότε, δεν χρειάζομαι την «γουόκ ατζέντα» ή την «γουόκ κουλτούρα» για να επαγρυπνώ απέναντι σε διακρίσεις και να σέβομαι την πλευρά του «άλλου» και, κυρίως, της φύσης· που ρυθμίζει πολύ περισσότερα απ’ όσα όλες οι νομοθεσίες όλων των ανθρώπων. Δεν χρειάζομαι επίσης και τους πολέμιους κάθε επιθυμίας, διάθεσης και εκδήλωσης πολλών ανθρώπων να ορίζουν κατά τη βούληση και κατά την επιθυμία τους το σώμα τους.

Αλλά στον ίδιο βαθμό που δεν διατυμπανίζω τις δικές μου προτιμήσεις ―γευστικές, πολιτικές, σεξουαλικές, φυλετικές, καλλιτεχνικές, θρησκευτικές, κομματικές, μουσικές και άλλες― ως την πεμπτουσία του «φυσιολογικού», του «πολιτικά ορθού» και του «προτιμητέου», έτσι δεν γουστάρω να μου ανεμίζει ο οποιοσδήποτε άλλος ή η οποιαδήποτε άλλη μια παντιέρα με τις δικές του/της προτιμήσεις στη μούρη, δίκην θεόπνευστων εντολών, κανόνων και ιδανικού τρόπου ζωής.

Κρατάω κιόλας πολύ γερά μέσα μου, από τους πατερο/μητρικο/προγονικούς μου θησαυρούς, το «Μηδέν άγαν», το «Μέτρον άριστον», το «Γνώθι σαυτόν» και το «Αγάπα τον πλησίον σου ως σεαυτόν».

Αυτά προς το παρόν γιατί το μέλλον ―το δικό μου και γενικά― το αγνοώ.

Όσο για το μέλλον του ανθρώπινου είδους μας δεν ξέρω πολλούς τρόπους διαιώνισης. Ακόμα και η τεχνητή ή εξωσωματική γονιμοποίηση, χρειάζεται ―προς το παρόν― και ωάρια και σπερματοζωάρια και δύο ανθρώπους: δότη και λήπτη. Και ονομάστε τους όπως θέλετε και όπως σας αρέσει.

Κι εγώ θα χρησιμοποιώ ―στη γλώσσα που μου έδωσαν Ελληνική― το θηλυκό άρθο για τις γυναίκες, το αρσενικό για τους άνδρες και το ουδέτερο για τα παιδιά.

Κωστής Α. Μακρής

09 Δεκεμβρίου 2024