Πόρτα σε ιστορίες/χρονογραφήματα/διηγήματα

“Ο ταλαντούχος κύριος Ρίπλεϊ” και η χαμένη ηθική του απόβλητου, της Ωραιοζήλης-Τζίνας Δαβιλά

Spread the love

 

Ωραιοζήλη – Τζίνα Δαβιλά

Βέλτιστοι γιγνόμεθα προς τους θεούς βαδίζοντες.

Πυθαγόρας, Αρχαίος Έλληνας Φιλόσοφος

Η ταινία δημιουργήθηκε το 1999. Η υπόθεση αφορά στον Τόμ Ρίπλεϊ ως κεντρικό πρόσωπο, έναν απένταρο απατεώνα που ζει από πλαστογραφίες και δουλειές του ποδαριού, στον οποίο προτείνει ο εφοπλιστής πατήρ Γκρίνφιλ με αντάλλαγμα 1000 δολάρια να ταξιδέψει στην Ιταλία όπου ζει ο γιος του και να προσπαθήσει να τον πείσει να επιστρέψει στην Αμερική. Ο Ρίπλεϊ ακολουθεί τις οδηγίες του πατέρα, μεταβαίνει στην Ιταλία, συναντά τον Ντίκι προσποιούμενος  τον συμμαθητή του από το Κολλέγιο του Πρίστον, εισβάλλει στη ζωή του, μα εντυπωσιάζεται τόσο από την πλούσια καθημερινότητα ενώ ταυτόχρονα τον ερωτεύεται, ώστε όταν αντιλαμβάνεται ότι ο Ντίκι του ζητά να επιστρέψει στην Αμερική και να πάψει να του γίνεται φόρτωμα, τον σκοτώνει, τον εξαφανίζει και χρησιμοποιώντας την πλαστογραφία και τις μιμητικές του ικανότητες τον αντικαθιστά σε όλα υποδυόμενος τον Ντίκι και απολαμβάνοντας την πλούσια ζωή του. Στην πορεία σκοτώνει άλλους τρεις προκειμένου να μην γίνει αντιληπτό ότι δεν είναι ο Ντίκι.

Οι εξαιρετικές ερμηνείες των ηθοποιών (Τζούντ Λο, Ματ Ντέϊμον, Γκουίνεθ Πάλτροου), ωστόσο, ισχυροποιούν τη θεματική της ταινίας: ένας απόβλητος όπως ο ίδιος ομολογεί σε μια σκηνή σχεδόν λεπτομερειακής δυναμικής, ένας μηδαμινός απατεωνάκος με κάποια ταλέντα βγάζει τον αδίστακτο χαρακτήρα του προκειμένου να μην χάσει αυτά που δεν του ανήκουν. Ο φθόνος, το σύμπλεγμα κατωτερότητας, η φτώχεια, η φαυλότητα που τον διακρίνει τον οδηγούν σε πολλαπλά εγκλήματα για να διατηρήσει την καλοπέρασή του. Δεν νοιώθει ενοχές, δεν έχει ηθικούς φραγμούς, δεν σταματά σε τίποτα. Όποιον διαπιστώνει ότι θα μπει εμπόδιο στον δρόμο που χάραξε απειλώντας τον εμμέσως με την απώλεια της πολυτέλειας που απολαμβάνει, τον “βγάζει” από τη μέση. Τον σκοτώνει.

Το ψυχολογικό θρίλερ του προφίλ του κυρίου Ρίπλεϊ καταδεικνύει το πρόσωπο που δεν έχει ηθικούς φραγμούς. Δεν πιστεύει σε καμιά αξία, δεν έχει σκέψη Θεού, επομένως δεν αυτοκρίνεται, είναι απολύτως αναίσθητος έχοντας υποβαθμισμένα τα θετικά συναισθήματα, ο θεός του είναι η ύλη, το χρήμα και ό,τι απορρέει από αυτό. Στην λεπτομέρεια της ταινίας ο Ρίπλεϊ εναργέστατα, ξεκάθαρα τονίζει ότι νοιώθει μηδενικό, ότι δεν κάνει τίποτα σωστό, ότι κανείς δεν τον αγαπά, ότι όλοι στο τέλος τον απορρίπτουν. Στο μυαλό του η απόρριψη, το σύμπλεγμα κατωτερότητας, τον οδηγεί στη διεφθαρμένη συμπεριφορά του. Η ταινία κλείνει αφήνοντάς τον μόνο στην καμπίνα του χωρίς να υπονοεί την τιμωρία του ή την ατιμωρησία του. Σαν να αφήνει ανοιχτούς λογαριασμούς.

Και από εδώ θα επιχειρήσω να δω την πορεία του κυρίου Ρίπλεϊ. Στην τιμωρία του ικανοποιείται το αίσθημα του Δικαίου που βάζει σε μια τάξη τα πράγματα. Γαληνεύει την ψυχή. Στην αρχαία τραγωδία αυτό λεγόταν Θεία Νέμεσις και Τίσις. Δηλαδή η τιμωρία και η συντριβή του αλαζόνα-κακού. Αν ο ταλαντούχος κύριος Ρίπλεϊ αποκαλυφθεί θα τιμωρηθεί εν ζωή για τις πράξεις του. Είναι μια κάποια δικαίωση.

Αν δεν αποκαλυφθεί ποιος θα είναι ο τιμωρός του; Ο Θεός που δεν πιστεύει; Γιατί όποιος δεν έχει πίστη Θεού δεν φοβάται κανέναν και τίποτα. Όλα τα σφάζει, όλα τα μαχαιρώνει σαν καρπούζια στις λαϊκές αγορές. Όποιος δεν έχει συναίσθηση Θεού δεν έχει φραγμούς, δεν σταματά πουθενά, λειτουργεί με αυστηρό αυταρχισμό, ατομικισμό, εγωπάθεια, αλαζονεία, σκληρότητα, μοχθηρία. Καλύπτεται πίσω από το προσωπείο του έξυπνου, μαχητικού, αγωνιστή, ικανού, καλύπτοντας έναν άθλιο, ελεεινό χαρακτήρα, μια ευτελή προσωπικότητα. Όμως….

Ο άνθρωπος που λειτουργεί όπως παραπάνω δεν ξέρει ποτέ το μέλλον. Τι του επιφυλάσσει η επόμενη στιγμή. Αν στην παγίδα που ανοίγει, πέσει ο ίδιος μέσα. Διότι η ζωή είναι απρόβλεπτη. Οι νεο-μεσσίες* κάθε τύπου έχουν ημερομηνία λήξης σαν τα jambon, με γαλλική προφορά παρακαλώ. Ζζζζαμ-ππποοον. Αν δεν τους χτυπήσει ο Θεός την πόρτα για να μετανοήσουν και να διορθώσουν αν κάτι διορθώνεται, θα τους χτυπήσει την πόρτα ο μεγαλύτερος φόβος τους. Καθημερινά χτυπά την πόρτα ο μεγαλύτερος εχθρός τους, ο φόβος της απώλειας. Όποιος είναι του καθενός. Απώλεια ευμάρειας, θέσης, το τάδε, το δεινά. Ό,τι έχουν ανάγκη για να υπάρχουν.

Υπάρχουν ταλαντούχοι κύριοι Ρίπλεϊ, δυστυχώς, αρκετοί. Και λέω δυστυχώς όχι γιατί δεν έχει πάτο η ηθική διαφθορά τους, αλλά γιατί εξακολουθούν να πιστεύουν ότι είναι άτρωτοι και ικανοί. Η μεγαλύτερη παγίδα του νεο-μεσσία*.   Διαθέτοντας ένα ταλέντο στην απατεωνιά να πιστεύει ότι είναι και θεός. Έχουμε δει, ευτυχώς, αρκετούς να γκρεμίζονται.

ΥΓ: Δεν είχα καμία αμφιβολία ότι ο Αριστοτέλης Ωνάσης εκτός από αδίστακτος άνθρωπος ήταν και βίαιος χαρακτήρας, όπως αποκαλύφθηκε προ ημερών για τις σχέσεις του με την Μαρία Κάλλας**, την οποία εκτός των άλλων, υπνώτιζε για να ικανοποιεί τις σεξουαλικές του τρέλες.  Δεν θα ήθελα να πιαστώ “με τα χώματα”, όπως θα έλεγε η γιαγιά μου, αλλά να… τίποτα στη ζωή δεν μένει αναπάντητο. Και συμφωνώ με όλο μου το είναι στη θέση της εγγονής Αθηνάς Ωνάση η οποία δεν θέλει να κάνει παιδί για να μην διαιωνισθεί η κατάρα των Ωνάσηδων. Οι ψυχολόγοι-ψυχοθεραπευτές το λένε “διαγενεαλογικό τραύμα”.-

*νεο-μεσσίας (δικός μου νεολογισμός): άτομο οποιασδήποτε ηλικίας και κοινωνικής τάξης που ελέγχει και κατευθύνει τους άλλους, καθώς πιστεύει ή τους πείθει ότι είναι ο θεός παρουσιάζοντας εαυτόν ως ιδανική προσωπικότητα.

**Άγνωστες πτυχές της βασανισμένης ζωής της Μαρίας Κάλλας φέρνει στο φως μια νέα βιογραφία για τη διάσημη σοπράνο, που βασίζεται σε μεγάλο βαθμό σε ανέκδοτες επιστολές και άλλο υλικό το οποίο συνέλεξε, μετά από κοπιαστική έρευνα, η συγγραφέας Λίντσι Σπενς.

Θα το βρείτε: σε “Πολιτεία”, “Πρωτοπορία” Αθήνας-Θεσσαλονίκης-Πάτρας, “Ιανός” Αθήνας και Θεσσαλονίκης, και σε όλα τα βιβλιοπωλεία της Ελλάδας και του εξωτερικού που θα ζητηθεί σε 2-5 ημέρες. β) ΗΠΑ μέσω του “Εθνικού Κήρυκα”. γ)στις εκδόσεις Φίλντισι on line, με μειλ ή τηλεφωνικά 210 65 40 170 – [email protected]

όλα τα συγγραφικά έσοδα θα διατεθούν σε οικογένειες με παιδικό καρκίνο.

SHARE
RELATED POSTS
Η οφειλή, του Δημήτρη Κατσούλα
Η επιστροφή, του Γιώργου Χατζηδιάκου
Σε ένα τραπέζι γνωρίζονται οι άνθρωποι, της Αναστασίας Φωκά

Leave Your Reply

*
This site is protected by reCAPTCHA and the Google Privacy Policy and Terms of Service apply.