Λυπάμαι για την άκρα επιφυλακτικότητα μου.Οι τίτλοι «τους ξεμπρόστιασε ο Δένδιας»κλπ με αφήνουν αδιάφορο.Το ίδιο συμβαίνει και στη Τουρκία όπου ο τύπος εκθειάζει τον Τσαβούσογλου.
Το ότι ο Δένδιας «απάντησε στις προκλήσεις» είναι σαφές και έτσι οπως εξελίχθηκε η συνάντηση αναπόφευκτο.
Όμως η όλη ιστορία, κατ’ αποτέλεσμα, δεν προετοιμάστηκε σωστά. Σε αυτό το επίπεδο επαφής δεν πας σε συνομιλίες αν δεν ξέρεις από πριν τι θα σου πει ο συνομιλητής σου. Δεν πας για να τσακωθείς γιατί δεν έχει νόημα. Αν πρόκειται να τσακωθεις δεν πας.
• Η Τουρκία ήθελε να δείξει πως το ελληνοτουρκικό είναι διμερές πρόβλημα. Η Ελλάδα ότι είναι πρόβλημα Ευρώπης και Τουρκίας. Οι πάντες στη διεθνή σκηνή γνωρίζουν ότι ισχύουν και τα δυο.Τι πήγαμε να κάνουμε στη Τουρκία; υπό τις συνθήκες που προέκυψαν δεν είχαμε λόγο να πάμε. Η επαφή αυτή δεν ήταν «ώριμη».
•Και κάτι ακόμα. Στη πολιτική δεν έχει σημασία μόνο το τι λες αλλά το πως το λες. C est le ton qui fait la musique μου έλεγε η γαλλοτραφής γιαγιά μου. Είναι ο τόνος που κάνει τη μουσική. Η ικανοποίηση του θυμικού είναι πρόσκαιρο και επισφαλές πράγμα. Ήδη η πρώτη παρενέργεια θα είναι το σχεδόν βέβαιο ναυάγιο της διάσκεψης για τη Κύπρο. Θά΄ταν πιο σωφρον να αναβληθεί για εύθετο χρόνο.
• Κάποτε η βόρεια Κύπρος έγινε βορά των Τούρκων εξαιτίας της εθνικιστικής παράκρουσης ενός ημίτρελου σκοτεινού δικτάτορα. Του Δημητρίου Ιωαννιδη. Ήταν η μεγαλύτερη ήττα του Ελληνισμού μετά την Μικρασιατική καταστροφή. Σήμερα 45 χρόνια μετά η βόρεια Κύπρος είναι κατεχόμενο εθνικό έδαφος από την Τουρκία. Τα περί κρατιδίου των Τουρκοκύπριων είναι παραμύθια για μικρά παιδιά.Η μικρή ανάσα του Μουσταφά Ακιντζι παρήλθε και ο Ταταρ είναι ο Ερντογαν αυτοπροσώπως. Ακούω για τις «πάγιες ελληνικές θέσεις» και την «μοναδική διαφορά-τις θαλάσσιες ζώνες»που μας χωρίζει με τους Τούρκους και τρελαίνομαι. Η Κύπρος; δεν είναι διαφορά; τι είναι; Αυτή είναι η κορωνίδα των διαφορών.Αυτή είναι η μητέρα των διπλωματικών μαχών.Όλα τα άλλα είναι μετά.
• Δηλαδή μας ενδιαφέρουν περισσότερο οι αχινοί των βυθών της Λιβυης και μερικές οργιές αέρα από την ενότητα της Κύπρου και την ειρηνική ανάκτηση πατρίου εδάφους σε συνθήκες σεβασμού της εθνικής ταυτότητας και της θρησκείας όλων; Τι να τις κάνω τις «πάγιες ελληνικές θέσεις»;
• Παρά την έξαρση της φάσης ο τουρκικός επεκτατισμός είναι πολύ πιο συστηματική υπόθεση από τις συγκυριακές προσεγγίσεις του Νίκου Δένδια. Αυτή τη στιγμή οι Τούρκοι επικεντρώνουν στη Κύπρο όχι στις θαλάσσιες ζώνες. Σε αυτές θέλουν μόνο να μας σπάνε τα νεύρα και να μας αποδιοργανώνουν. Πέτυχαν να έχουν την απευθείας διοίκηση των εδαφών της βόρειας Κύπρου. Άρχισαν τα πικ νικ στα Βαρόσια. Ο Τσαβούσογλου είναι εκεί για να μοιραστεί με τον Ταταρ το «όραμα»του. Η ρητορική των δυο κρατών έγινε πλέον φωναχτή και απροκάλυπτη. Κάποια ωραία ημέρα θα προσαρτήσουν ανοιχτά τη Βόρεια Κύπρο. Εμείς θα κοιτάμε αμήχανοι και θα μιλάμε για την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών.
• Από την Κύπρο αρχίζουν και στη Κύπρο τελειώνουν οι ελληνοτουρκικές διαφορές. Αν βρίσκαμε σε αυτό την άκρη η γαλάζια πατρίδα θα απομακρυνόταν από το Αιγαίο. Δεν θα υπήρχε θέμα με τα νησιά. Θα πήγαινε νότια προς Λιβύη μεριά. Εκει όπου θα ψάχνανε πετρέλαιο και θα βγάζανε σπόγγους. Σιγά τα ωα παλληκάρια της φακής.
• Αλλά για τέτοιες λύσεις χρειάζεται μεγάλη τόλμη όχι μεγαλοστομίες. Χρειάζεται και η ενσυναισθηση του μέλλοντος. Να μην παραδώσουμε στη νέα γενιά υποθηκευμένη τη χώρα για εξοπλισμούς και μνημόνια.
• Καθαρές κουβέντες δεν μ αρέσει να κρύβομαι. Θα ήθελα την ενότητα της Κύπρου σε ένα κράτος έστω και λιγότερο λειτουργικό. Με κάθε θυσία.Γιατί πιστεύω ότι η δύναμη του Ελληνισμού σε συνθήκες ειρήνης θα κυριαρχήσει σε όλους τους τομείς. Αν υπήρχε αυτή η δυνατότητα δεν θα με χάλαγε σε κάποια θέματα οι πάγιες ελληνικές θέσεις να γίνουν λιγότερο πάγιες στη νότια πλευρά της ελληνικής ΑΟΖ. Ούτε θα στενοχωριόμουν για κάποιους αεροδιαδρόμους.
• Το σημείωμα αυτό δεν έχει κομματική χροιά. Αφορά τις αντιλήψεις. Αυτό που παλιά αποκαλούσαμε ιδεολογίες. Αυτό δηλαδή που δεν υπάρχει πλέον και σβήνοντας αναμετράται συνεχώς με το «καλό»και το «κακό».
• Η πανδημία είναι μια λαίλαπα που , μεταξύ άλλων ,φανερώνει πόσο συγκεχυμένα είναι τα όρια δεξιάς και αριστεράς. Και πόσο άχρηστα σε τελική ανάλυση. Υποτίθεται ότι η δεξιά φιλελεύθερη αντίληψη κοινωνικης οργάνωσης είναι η ατομική ευθύνη. Επίκεντρο η Αμερική. Αν δεν έχεις ασφάλιση είναι πρόβλημα σου αν θα πεθάνεις στο δρόμο. Ας πρόσεχες. Η πλειονότητα εκεί αντιδρά ακόμα και στο Obama care. Που τι είναι τελικά; ένα στοιχειώδες , ούτε καν πλήρες, σύστημα περίθαλψης που υπάρχει στη γηραιά ήπειρο πάνω από ένα αιώνα, με τη μια η άλλη μορφή.
• Και ξαφνικά η εδώ δεξιά ανακάλυψε, εκ των πραγμάτων, την αξία της κοινωνικής αλληλεγγύης. Άλλο θέμα τα ελλείμματα και οι παραλείψεις μιλάω γενικά. Ανακάλυψε και την αξία του Κράτους και του δημοσίου χώρου απέναντι στη φιλελεύθερη αντίληψη της ιδιωτικής αυτό οργάνωσης. Η δεξιά ψάχτηκε και ψάχνεται αριστερά και καλά κάνει. Και αποτυγχάνει όταν ξαναγίνεται καθαρόαιμη δεξιά.
• Υποτίθεται ότι η αριστερή αντίληψη κοινωνικής οργάνωσης είναι η κοινωνική ευθύνη και η αλληλεγγύη απέναντι στην εγωπάθεια του βασιλείου της άκρατης ατομικότητας.Και ξαφνικά η εδώ Αριστερά ανακάλυψε επιτέλους ότι τα κενά του κράτους δεν αναπληρώνονται αν δεν σπεύσει να συνδράμει η ιδιωτική πρωτοβουλία.Οι πρόσφατες εξαγγελίες της, πέρα απο τα λάθη τους, δείχνουν ότι αρχίζει να αντιλαμβάνεται ότι χωρίς το ιδιωτικό επιχειρείν και χωρίς κέρδος η κοινωνία θα καταρρεύσει.Ξαφνικά επίσης ο αταβισμος της την οδηγεί να ανέχεται την απέραντη ανευθυνότητα της ατομιστικής απειθαρχίας στο όνομα των ατομικών δικαιωμάτων. Το σκουπιδαριό της πλατείας Αγίου Γεωργίου, της πλατείας Βαρναβα κλπ. Αν η αστυνομία ακουμπήσει το νυχάκι όλων αυτών των χυδαίων εγωιστών που περιφρονούν τον άλλο θα έχουμε θέμα δικαιωμάτων. Επι της ουσίας η αριστερά ψάχνεται δεξιά. Εν πολλοίς καλά κάνει.Αντί όμως να ηγηθεί ενός κινήματος κοινωνικής αλληλεγγύης , για να δείξει μια ταυτότητα ,μουρμουρίζει και ευνοεί τις χειρότερες εκδοχές εγωιστικής ατομικότητας που πλεονάζουν στην πανδημία.
• Δεν έχει καμία σημασία πια πόσο δεξιός ή πόσο αριστερός δηλώνεις ότι είσαι. Καμία. Σημασία έχει τι κάνεις. Δεν υπάρχει δεξιά κι αριστερά. Υπάρχει το καλό και το κακό και για τα δυο δεν υπάρχει μονοπώλιο. Κι αν πλεονεκτήσει το κακό καιροφυλακτεί ο λαϊκισμός. Ο κάθε είδους λαϊκισμός και η παρακμή.
• Εγώ επιμένω ότι πρέπει να ξαναστήσουμε στα πόδια της την αξιακή βάση της σοσιαλδημοκρατίας , χωρίς τις κρατικιστικες εμμονές , που οδήγησαν στην παρακμή της. Δηλαδή πρώτα και κύρια την κοινωνική αλληλεγγύη. Αυτή έδωσε τον υψηλότερο πολιτικό και κοινωνικό πολιτισμό στη σύγχρονη ιστορία. Και η πανδημία δείχνει πως η ανάκληση αυτών των ιδεών σε νέα βάση είναι ιστορική αναγκαιότητα. Το ποιο κόμμα θα τις υπηρετήσει και τι δηλώνει δεν έχει σημασία. Δέστε για παράδειγμα τους Σουηδούς. Στη διαχείριση της πανδημίας ήταν χέρι χέρι με τον Τραμπ. Δεν έχει σημασία τι δηλώνεις αλλά τι είσαι και τι κάνεις.