Ανοιχτή επιστολή προς την ΕΝΩΣΗ ΜΑΣΤΙΧΟΠΑΡΑΓΩΓΩΝ ΧΙΟΥ (Ε.Μ.Χ. – Προϊόντα ΕΛΜΑ, Μαστίχα Χίου)

Τσίκλα ή τσίχλα;

Αξιότιμοι εκπρόσωποι και μέλη της Ένωσης Μαστιχοπαραγωγών Χίου (Ε.Μ.Χ.),

Στις 25 Ιουνίου 2017 είχα δημοσιεύσει το πιο κάτω κείμενο:

«Αγαπητοί γραφιάδες, συγγραφείς, επιμελητές και διορθωτές κειμένων, δημοσιογράφοι, κειμενογράφοι και λοιποί συγγενείς…

Εσείς τι μασάτε;

Τσίκλα ή τσίχλα;

Θα πείτε ότι ασχολούμαι με πολύ μικρά πράγματα…

Αλλά όταν γράφω «μασάει τσίκλα» δεν θέλω αυτό να σημαίνει ή να διαβάζεται: «μασάει τσίχλα».

Ισχύει και αντιστρόφως: αν γράψω «έπιασε μια τσίχλα και την έφαγε αλλά δεν χόρτασε» δεν θέλω ο αναγνώστης μου να καταλάβει ότι κάποιος μουρλός «έπιασε μια τσίκλα και την έφαγε αλλά δεν χόρτασε».

Η τσίκλα προέρχεται από τη λέξη Chiclet που είναι εμπορική ονομασία (brand name) της σακχαρόπηκτης μασώμενης μαστίχης (candy-coated chewing gum) της εταιρείας Cadbury Adams και που έχει γίνει συνώνυμη του προϊόντος σε τέτοιο βαθμό που ακόμα και τη χιώτικη μαστίχα τη λέμε τσίκλα (και πολλές και πολλοί «τσίχλα»). Όπως λέμε «μπικ» (Bic) και εννοούμε στυλό ή λέμε «βαλβολίνες» (από την εταιρεία VALVOLINE Inc., Λέξινγκτον, Κεντάκι, ΗΠΑ) και εννοούμε λιπαντικά κιβωτίου ταχυτήτων του αυτοκινήτου ή γενικότερα «λάδια».

Η τσίχλα είναι μικρό πουλί της οικογένειας των κοσσυφιδών.

Η τσίχλα, το πουλί, υποθέτω ότι μασιέται κι αυτή αλλά μαγειρεμένη ή ψητή· κάτι που δεν έχω μασήσει ποτέ μου.

Το αρχαίο ελληνικό της όνομα είναι (ήταν) κίχλη.

Γνωστή κι από την ομώνυμη ποιητική συλλογή του Γιώργου Σεφέρη.

Λοιπόν;

Εσείς τι μασάτε;

Τσίκλα ή τσίχλα; »

Έτσι έκλεινε εκείνο το κείμενό μου.

Σήμερα, 03 Δεκεμβρίου 2018, έχοντας δει στο περιοδικό «Κ» της Εφημερίδας «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ» (Κυριακή 02 Δεκεμβρίου), τη διαφήμιση της ΕΛΜΑ με κύριο σύνθημα (slogan, στη διαφημιστική διάλεκτο)
ΕΛΜΑ Η ΤΣΙΧΛΑ ΤΩΝ ΠΡΩΤΑΘΛΗΤΩΝ,

έπαθα μια γλωσσική, διαφημιστική και νοητική σύγχυση.

Σε όλους τους διαδικτυακούς τόπους και τις συσκευασίες της Ε.Μ.Χ. (ΕΛΜΑ) το προϊόν με τη ΜΑΣΤΙΧΑ ΧΙΟΥ, αναφέρεται ως «ΤΣΙΚΛΑ» και στο (εικονιζόμενο) κουτί (ELMA classic) ως «τσίκλα Χίου Π.Ο.Π.».
Αυτό με χαροποιούσε ανέκαθεν επειδή είμαι λάτρης αυτής της «τσίκλας ΧΙΟΥ» από τα παιδικά μου χρόνια και λάτρης της ελληνικής γλώσσας την οποία συνεχίζω να μελετώ όσο μπορώ.

Τι ήταν αυτό που σας έκανε να γράψετε φαρδιά πλατιά ότι η ΕΛΜΑ είναι η τσίχλα (το πουλί;) των πρωταθλητών;
Μήπως ήρθε η στιγμή να αλλάξετε και το «ΤΣΙΚΛΑ» στις συσκευασίες της ΕΛΜΑ όπου το προϊόν περιγράφεται ως «ΕΛΜΑ, τσίκλα Χίου Π.Ο.Π. (Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης) με Μαστίχα Χίου»;

Με κίνδυνο να φανώ γραφικός ή ανεδαφικός «γλωσσοαμύντορας», σας παρακαλώ, αγαπητοί εκπρόσωποι και μέλη της Ένωσης Μαστιχοπαραγωγών Χίου, να συνεχίσετε να ονομάζετε τσίκλα το εξαιρετικό και παγκοσμίου μοναδικότητας προϊόν σας και να το προστατεύετε από τις απομιμήσεις.
Σας παρακαλώ όμως, επίσης, να δείξετε και την ανάλογη φροντίδα και έννοια και για την ελληνική γλώσσα που θα δεινοπαθεί όταν, επιχειρώντας να μασήσει μια «τσίχλα», θα φτύνει τα πούπουλα ενός δόλιου πουλιού που καμιά σχέση δεν έχει με την «τσίκλα».

Με τιμή,

Ο ―επί σειρά ετών― μασών «τσίκλα» (και όχι «τσίχλα») με Μαστίχα Χίου,

Κωστής Α. Μακρής

03 Δεκεμβρίου 2018

Κωστής Μακρής

* Το άρθρο απηχεί τις απόψεις του συντάκτη του.  

The article expresses the views of the author

iPorta.gr