Η Δρ. Δέσποινα Κατσώχη είναι ογκολόγος – ακτινοθεραπευτής, εξειδικευμένη στις νεότερες τεχνικές της ακτινοθεραπευτικής ογκολογίας και στους συνδυασμούς των θεραπευτικών ογκολογικών σχημάτων.

Γιατί ξαφνικά χάνω κιλά;

Η απότομη αλλαγή βάρους κρύβει κινδύνους για την υγεία. Αν χάσουμε πάνω από το 10% του βάρους μας σε έξι μήνες έως έναν χρόνο χωρίς να το επιδιώξουμε, τότε, με τη βοήθεια γιατρού πρέπει να διερευνήσουμε τα αίτια που προκάλεσαν την ανεξήγητη απώλεια βάρους, η οποία συνήθως προειδοποιεί για προβλήματα υγείας.

Ασθένειες που προκαλούν απότομη απώλεια βάρους, είναι μεταξύ άλλων:

Υπερθυρεοειδισμός. Ο θυρεοειδής παράγει τις ορμόνες που ρυθμίζουν το μεταβολισμό: όταν υπερλειτουργεί και παράγει περισσότερες ορμόνες από αυτές που απαιτούνται, τότε αυξάνεται και η κατανάλωση ενέργειας από τον οργανισμό, άρα και θερμίδων, οπότε είναι πιθανή   η ανεξήγητη απώλεια βάρους. Ταυτόχρονα εκδηλώνονται κόπωση, μυϊκή αδυναμία, αϋπνία, ταχυκαρδία, τρόμος στα χέρια και ευερεθιστότητα ή νευρικότητα.

Κατάθλιψη. Η απώλεια βάρους οφείλεται στη μειωμένη αλληλεπίδραση ανάμεσα σε υποθάλαμο, υπόφυση και επινεφρίδια, που δύναται να επηρεάσει και το γαστρεντερικό σύστημα. Τα επινεφρίδια, παράγουν ορμόνες όπως η κορτιζόλη που συμβάλει στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης, της γλυκόζης και του μεταβολισμού. Η κατάθλιψη παρουσιάζει διαταραχές στην όρεξη, που αυξάνεται είτε μειώνεται.

Προβλήματα πεπτικού συστήματος. Δυσκολίες κατάποσης λόγω οισοφαγικού, μυϊκού ή νευρικού  προβλήματος, παγκρεατίτιδα δυσαπορρόφηση, κοιλιοκάκη, φλεγμονώδεις παθήσεις του εντέρου, ελκώδης κολίτιδα, νόσος του Crohn, ισχαιμία του λεπτού εντέρου. Η νόσος του Crohn μπορεί να προκαλέσει φλεγμονή σε οποιοδήποτε σημείο του γαστρεντερικού σωλήνα ενώ η ελκώδης κολίτιδα, επηρεάζει μόνο το παχύ έντερο. Οι φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου οδηγούν σε υποσιτισμό για ο οργανισμός δυσκολεύεται στη λειτουργία της πέψης ή της απορρόφησης διάφορων ουσιών.  Συνοδεύονται από διάρροια, πόνο στην κοιλιά, αίμα στα κόπρανα λόγω αιμορραγίας από το γαστρεντερικό σωλήνα, κόπωση και πυρετό.

Παθήσεις των δοντιών. Προκαλούν δυσκολίες μάσησης, οπότε μειώνεται η ποσότητα τροφής που καταναλώνουμε.

Μείωση Μυϊκής Μάζας. Συρρίκνωση και καταστροφή των μυών, που μπορεί να προκαλέσει ανεξήγητη απώλεια βάρους είτε εξαιτίας ενός τραυματισμού ή εγκεφαλικού ή από ασθένειες όπως η πολλαπλή σκλήρυνση. Η μείωση της μυϊκής μάζας είναι συχνή και στην τρίτη ηλικία, λόγω γήρανσης του οργανισμού: προλαμβάνεται με κατάλληλη διατροφή και άσκηση. Η φυσιοθεραπεία μετά ένα τραυματισμό ή εγκεφαλικό επεισόδιο μπορεί ν’ αποτρέψει την απώλεια μυϊκής μάζας.

Ρευματοειδής Αρθρίτιδα. Αυτοάνοσο που προκαλεί φλεγμονή στις αρθρώσεις. Αν και οι περισσότεροι ασθενείς είναι υπέρβαροι, ωστόσο η  χρόνια φλεγμονή που προκαλεί η ρευματοειδής αρθρίτιδα μπορεί ν’ αυξήσει την κατανάλωση ενέργειας από τον οργανισμό ή να οδηγήσει σε απώλεια μυϊκής μάζας, επειδή δεν μπορούν ν’ ασκηθούν. Ενίοτε, φαρμακευτική αγωγή για τη ρευματοειδή αρθρίτιδα μπορεί να προκαλέσει διάρροια ή απώλεια της όρεξης.

Καρκίνος. Η απώλεια βάρους είναι συχνή στον καρκίνο του πνεύμονα και σε καρκίνους που πλήττουν το γαστρεντερικό σωλήνα (παγκρέατος παχέος εντέρου, ήπατος, στομάχου, χοληδόχων και οισοφάγου). Παράλληλα εμφανίζονται κόπωση, πυρετός, διαταραχές από το γαστρεντερικό- στη λειτουργία εντέρου και κύστης- επόμονος βήχας και αλλαγές στο δέρμα.

HIV. Το ανοσοποιητικό ενός ατόμου θετικού στο Αίητζ, πρέπει να εργαστεί σκληρότερα για ν’ αποτρέψει τις επιπλοκές που προκαλεί ο ιός, οπότε έχει ανάγκη μεγαλύτερης ποσότητας ενέργειας.

Νόσος του Αντισον. Αυτοάνοσο που προκαλεί βλάβες στα επινεφρίδια και περιορίζει την παραγωγή κορτιζόλης και αλδοστερόνης. Ταυτόχρονα εμφανίζει κόπωση, ναυτία, ίλιγγο, μυϊκές κράμπες, υπόταση ενώ κάποιες περιοχές στο δέρμα αποκτούν σκούρο χρώμα. Τα επίπεδα νατρίου στο αίμα είναι υψηλά ενώ η γλυκόζη και το νάτριο έχουν χαμηλές τιμές.