Κωστής Α.Μακρής: Είναι ζωγράφος-γραφίστας και συγγραφέας και ασχολείται με το έντυπο, το κείμενο, τη διαφήμιση και την οπτική και λεκτική επικοινωνία.

Κωστής Μακρής

Το «Σχέδιο ΚΟΥΟΞ» 

(που μπορεί να γίνει και κίνημα…)

Οικονομολόγος δεν είμαι, περιβαλλοντολόγος δεν είμαι, κοινωνιολόγος δεν είμαι και με την πολιτική δεν ασχολούμαι επαγγελματικά. 

Είμαι ερασιτέχνης. Σχεδόν σε όλα. Ακόμα και σε τομείς, όπου μερικές και μερικοί με θεωρούν ειδικό ―όπως στις γραφικές τέχνες για παράδειγμα―, αναζητώ διαρκώς γνώση από ανθρώπους που γνωρίζουν περισσότερα από εμένα.

Γι’ αυτό αποφεύγω να δίνω συμβουλές και οδηγίες σε προβλήματα, τομείς και ζητήματα για τα οποία δεν έχω την επαγγελματική επάρκεια, τα τυπικά προσόντα, την εμπειρία και τις αναγνωρισμένες επιτυχίες που θα με καθιστούσαν ικανό να προτείνω λογικές, έγκυρες και επιστημονικά τεκμηριωμένες θέσεις ή λύσεις. 

Μπορώ όμως να μοιραστώ μαζί σας κάποιες σκέψεις μου σχετικά με το «Κίνημα ΚΟΥΟΞ» και πώς αυτό το (προ)σχέδιο κινήματος έχει φέρει κάποιες μικρές (θετικές) αλλαγές στη ζωή μου. 

Για να πω όλη την αλήθεια, δεν είναι ακόμα κίνημα, με την τρέχουσα έννοια της λέξης. Δεν υπάρχει δηλαδή μια μικρή ή μεγάλη ομάδα πολιτών με κοινούς στόχους και ανάλογες παρεμβάσεις. Δεν είναι επίσης μια ρηξικέλευθη πρόταση που θα σώσει το περιβάλλον, θα μας γλιτώσει από καύσωνες άνω των 50^ο C και θα πείσει όλους τους συμπολίτες μου να γίνουν «κρείττονες εαυτού», καλύτεροι δηλαδή σε ό,τι κάνουν. Ούτε είναι μια πρόταση για το πώς θα αντιμετωπίσουμε την μισαλλοδοξία, τον ρατσισμό, την ιδεοληψία, τον λαϊκισμό και τον φανατισμό. Είναι ―προς το παρόν― ένα “σχέδιο” δικό μου το οποίο εφαρμόζω εγώ και ίσως μερικοί συγγενείς και φίλοι αλλά και άνθρωποι που έκαναν παρόμοιες σκέψεις με εμένα. 

Γιατί το κοινοποιώ τώρα; 

Παρόλο που είναι ρητορικό το ερώτημα, θα σας απαντήσω… 

Δεν θέλω να πω σε καμιά και σε κανέναν ποιο κόμμα να ψηφίσει. Μπορώ όμως μέσα από τα συμφραζόμενα αυτών που γράφω για το «Σχέδιο ΚΟΥΟΞ» να υπονοήσω τι θέλω, τι ζητάω και ποιο είναι το όραμά μου για την Ελλάδα. 

Την Ελλάδα την αγαπάω πολύ αλλά δεν την θεωρώ την καλύτερη χώρα στον κόσμο. Αυτό με απομακρύνει από τον εθνικισμό αλλά όχι από την ελπίδα να γίνει η Ελλάδα, κάποια στιγμή, μια υποδειγματική χώρα, ένας πολύ καλύτερος τόπος με καλύτερους ανθρώπους που θα ομονοούν στα βασικά και δεν θα νοιάζονται μόνο για το τομάρι τους ή για το πώς θα επιβάλλουν ―με το καλό ή με το άγριο― στους άλλους τις ιδέες τους, που ―όπως έλεγε και ο Μπέρτραντ Ράσελ― «μπορεί και να είναι λανθασμένες». 

Στο κάτω κάτω, τόσες και τόσοι κοινοποιούν κάποια σχέδια και προτάσεις, ειδικά σε προεκλογικές περιόδους. Ας το κάνω λοιπόν κι εγώ. 

Και μέχρι να γίνει κίνημα, θα το λέω «Σχέδιο ΚΟΥΟΞ». 

Δεν έχει καμιά σχέση με βατράχια αλλιώς θα το έλεγα «Σχέδιο Κουάξ»· χωρίς βρεκεκέξ. 

Δεν έχει επίσης σχέση με νομίσματα ή τράπεζες. Αλλιώς θα το έλεγα «Σχέδιο ΠΕΡΣΑ», που ήταν το όνομα της μητέρας μου (από την αρχαία “Περσεφόνη”, την κόρη της Θεάς Δήμητρας) που ήταν αστέρι στην οικιακή οικονομία και στη διαχείριση. Είχε το ταλέντο και την τέχνη να μεταμορφώνει την πολύ περιορισμένη οικογενειακή μας οικονομική κατάσταση σε μια εικόνα ευμάρειας. Με μέτρο, χωρίς σπατάλες, δίχως υπερβολές, με πολλή προσωπική εργασία (από μαγείρεμα μέχρι ράψιμο ρούχων και βερνίκωμα επίπλων, παρόλο που ήταν εργαζόμενη γυναίκα) αλλά και με αυτό το αρχαίο και σοφό «φιλοκαλούμεν μετ’ ευτελείας» που δείχνει επάρκεια όχι μόνο οικονομική αλλά και αισθητική, συναισθηματική και νοητική. 

Δηλώνω με θάρρος και θράσος ότι δεν συμπαθώ τα συνθήματα (ακόμα και τα διαφημιστικά σλόγκαν [slogan], παρόλο που έχω δημιουργήσει αρκετά) και αγαπώ τα παραδείγματα. 

Οπότε θα σας περιγράψω τι κάνω με έναν κουβά, μια οδοντόβουρτσα, ένα ξυραφάκι παλαιού τύπου και με το νερό από τον νιπτήρα στο μπάνιο μας. 

Θα σας περιγράψω δηλαδή με λίγα λόγια, το δικό μου «Σχέδιο ΚΟΥΟΞ» (=Σχέδιο ΚΟΥβάς, Οδοντόβουρτσα, Ξυραφάκι). 

Εδώ και πολλά χρόνια αποφεύγω τις ξυριστικές μηχανές μιας χρήσης ―με το πολύ πλαστικό― και έχω μια παλαιού τύπου ανοιγόμενη μεταλλική ξυριστική μηχανή στην οποία τοποθετώ ένα ξυραφάκι διπλής κόψης, επίσης παλαιού τύπου, το οποίο χρησιμοποιώ για πολλές πολλές μέρες. Μέχρι να νιώσω ότι μου τραβάει τις τρίχες αντί να τις κόβει· οπότε το αλλάζω χωρίς τύψεις καθώς είναι πάμφθηνο. Το παλαιού τύπου ξυραφάκι με την αντίστοιχη ξυριστική μηχανή θέλουν αρκετή προσοχή στη χρήση, επιδεξιότητα και όχι βιασύνη· αυτό μου αρέσει επειδή δεν θέλω να κάνω κάτι βιαστικά και αφρόντιστα.

Χρησιμοποιώ επίσης μια κοινή (όχι ηλεκτρική) οδοντόβουρτσα και μια απλή οδοντόκρεμα (που όποτε υπάρχει προσφορά «μία-συν-μία-δώρο» αγοράζω κάμποσα σωληνάρια) με την οποία πλένω τακτικά τα δόντια μου. Ως εγγονός και ανιψιός οδοντιάτρων, έμαθα από μικρός ότι σημασία για την υγιεινή των δοντιών δεν έχει τόσο η ακριβή οδοντόκρεμα ή η πιο χάι-τεκ οδοντόβουρτσα αλλά το επιμελημένο, σωστό και τακτικό καθάρισμα και βούρτσισμα των δοντιών. 

Κάθε φορά που ξυρίζομαι, πλένομαι ή βουρτσίζω τα δόντια μου, τοποθετώ κάτω από την βρύση του νιπτήρα έναν μικρό πλαστικό κουβά. Το ίδιο κάνω και όταν θέλω να πλύνω τα χέρια μου και το πρόσωπό μου. 

Το νερό που μαζεύεται εκεί μέσα, στον κουβά δηλαδή, το χρησιμοποιώ μετά για να το ρίξω στην λεκάνη της τουαλέτας. Αντί δηλαδή να “τραβάω” το καζανάκι, ρίχνω εκεί μέσα το χρησιμοποιημένο νερό από το ξύρισμα, το βούρτσισμα των δοντιών ή το πλύσιμο.  Φροντίζω, εννοείται, να ξυρίζομαι το πρωί λίγο πριν τις δράσεις εκείνες που συνεπάγονται “τράβηγμα” του καζανακίου. Το ίδιο κάνω και όποτε βουρτσίζω τα δόντια μου αλλά και όποτε θέλω να πλύνω τα χέρια μου και το πρόσωπό μου. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν χρησιμοποιώ το “καζανάκι” όταν αυτό είναι επιβεβλημένο ή ό,τι βάζω πάντα τον κουβά κάτω από τη βρύση. Αρκετές φορές όμως κάνω διπλή χρήση του χρησιμοποιημένου νερού. Κάθε μέρα. 

Βλέπετε, δεν έχουμε την οικονομική δυνατότητα να δημιουργήσουμε μια πολύπλοκη εγκατάσταση με εσωτερικό υδραυλικό δίκτυο που θα συλλέγει το χρησιμοποιημένο νερό σε ξεχωριστό ντεπόζιτο για το καζανάκι. 

Αυτό είναι το «Σχέδιο ΚΟΥΟΞ» που θέλησα να μοιραστώ μαζί σας. 

Και το θεωρώ μια πράξη οικονομίας όχι μόνο σε χρήμα αλλά και σε φυσικούς πόρους όπως είναι το πόσιμο νερό. Επίσης, με τη χρήση της “ντεμοντέ” μεταλλικής ξυριστικής μηχανής μου, έχω μειώσει και τα έξοδα ξυρίσματος αλλά και πολύ περιττό πλαστικό υλικό. 

Αν ποτέ το «Σχέδιο ΚΟΥΟΞ» γίνει κίνημα, τότε ίσως να μπουν και άλλες δράσεις μέσα σε αυτό. 

Μέχρι τότε να είμαστε όλοι καλά, με το καλό να υποδεχτούμε αυτόν τον εκλογικό Μάιο και ό,τι κι αν ψηφίζετε, σκεφτείτε πως ακόμα και η πιο μικρή μας σκέψη, δράση και πράξη, ίσως έχει σημαντική επίδραση ―θετική ή αρνητική― στο μέλλον της Ελλάδας και του Κόσμου. Κάτι σαν την συμβολή του κολιμπρί, που κουβαλούσε μια σταγόνα νερό για να σβήσει την πυρκαγιά στο δάσος του. Αυτό μπορούσε να κάνει, αυτό έκανε. Το κολιμπρί… Αν κάνουμε κι εμείς το ίδιο, μπορούμε να σώσουμε και τα δέντρα και το δάσος και την Ελλάδα μας. Μεταφορικά αλλά και κυριολεκτικά μιλώντας.

Κωστής Α. Μακρής

30 Απριλίου 2023

ΥΓ. Μου αρέσει η παλαιά ξυριστική μου μηχανή και μου αρέσει επίσης και το «Ξυράφι του [Γουλιέλμου του] Όκαμ». Που μπορεί να μην “ξύριζε” (ο Γουλιέλμος του Όκαμ. ως γνωστόν, δεν ήταν μπαρμπέρης) αλλά δήλωνε ότι: «Κανείς δεν πρέπει να κάνει περισσότερες εικασίες από όσες είναι απαραίτητες». Οπότε, η απαραίτητη εικασία που κάνω για τώρα είναι ότι όσο περισσότερες και περισσότεροι ψηφίσουμε στις ερχόμενες εκλογές, τόσο μεγαλύτερη είναι η πιθανότητα να ανταποκρίνονται τα αποτελέσματα στις επιθυμίες της πλειονότητας των πολιτών. Τις οποίες επιθυμίες της πλειονότητας των πολιτών ―ειρήσθω εν παρόδω― αγνοώ παντελώς και δεν θέλω να κάνω εικασίες για το ποιες είναι. 

ΚΑΜ