• Μας ενδιαφέρει η επάνοδος του ΠΑΣΟΚ με πρωταγωνιστικό ρόλο και όχι ως φτωχός συγγενής του συστήματος; Aν η απάντηση είναι όχι, μην κάνετε τον κόπο να διαβάσετε άλλο. Σας αγαπώ, σας συμπαθώ, θέλω να σας διαβάζω και να σας ακούω, αλλά αυτή η συζήτηση αφορά όσους στο ερώτημα απαντάνε ναι.

Ανάμεσά τους και εγώ. Δεν θέλω να ζήσει μακροπρόθεσμα η χώρα ανάμεσα σε μια παντοδύναμη και ανεξέλεγκτη δεξιά και μια, κατ’ όνομα, αριστερά που δεν ξέρει που πατάει και που πηγαίνει. Ούτε να στριφογυρίζουμε ανάμεσά τους γύρω γύρω όλοι. Η ολική επαναφορά του ΠΑΣΟΚ με αξιώσεις κυβερνησιμότητας είναι διακύβευμα ισορροπίας της δημόσιας ζωής, ομαλής λειτουργίας της Δημοκρατίας και προς το παρόν μιας στοιχειωδώς αποτελεσματικής και εχέφρονος αντιπολίτευσης.

• Πρώτη προϋπόθεση για να συμβεί αυτό είναι να πάμε να ψηφίσουμε στις εσωκομματικές εκλογές που πλησιάζουν. Όλοι εμείς οι πρώην, οι νυν και αεί,… και οι επόμενοι. Εάν δεν το κάνουμε και ο/η εκλεκτός/η προκύψει από μικρομηχανισμούς και νταραβέρια, ας μην γκρινιάξουμε. Ουδέν λάθος αναγνωρίζεται μετά την απομάκρυνση εκ του ταμείου, ιδίως δε αν δεν έχεις πάει καθόλου στο ταμείο.

• Δεύτερη προϋπόθεση για να συμβεί αυτό είναι να αναδείξουμε μια αξιόπιστη ηγεσία ικανή να συνδυάζει πολλά και διαφορετικά πράγματα. Την παράδοση και την ιστορία, την κυβερνησιμότητα, να είναι δηλαδή σε θέση να αναλάβει και να διεκπεραιώσει κυβερνητικές ευθύνες, και ένα σύγχρονο όραμα μιας κοινωνίας δικαίου, που αποτελεί διαχρονικά την πεμπτουσία της σοσιαλδημοκρατικής παρουσίας στην πολιτική ζωή. Σήμερα λείπει, λείπει πολύ, για να μην πω ότι ποδοπατείται στο αλώνι και την κονίστρα της αναξιοπιστίας, της αφερεγγυότητας, της ασάφειας και το καιροσκοπισμού. Κι αυτές οι επιλογές πρέπει να χαρακτηρίζονται από ρεαλισμό. Για να πω ένα παλιομοδίτικο. Στη πολιτική δεν επιλέγεις ηγέτη με τα κριτήρια που θα διάλεγες γαμπρό για τη κόρη σου. Γιατί κάποια ελαττώματα για τη κόρη σου είναι προτερήματα στη πολιτική όπως πχ η προσαρμοστικότητα στις μεταβαλλόμενες συνθήκες.

• Και ποια πρέπει να είναι αυτή η ηγεσία; Πριν από μια εβδομάδα, υποσχόμενος ότι θα επανέλθω με καθαρότητα και σαφήνεια, έγραψα ένα άρθρο υπό τον τίτλο «ΠΑΣΟΚ: Too many chiefs, but not many Indians (πολλοί αρχηγοί, λίγοι ινδιάνοι)». Αν κρίνω από τα σχόλια και τι απαντήσεις που πήρα από τους φίλους μου, όλοι θέλουν να αναδειχθεί η ηγεσία των ονείρων τους. Και νέος, και ωραίος, και σέξυ και έμπειρος και αριστερός και δεξιός και αδιάφθορος, και επικοινωνιακός, και οραματιστής, και ρεαλιστής. Το όνειρο καθενός μας τα περιλαμβάνει όλα σε ένα πακέτο. Όποιος δεν τα έχει όλα είναι ακατάλληλος. Ανεπαρκής. Συμπέρασμα : αφού δεν βρίσκουμε την ηγεσία των ονείρων μας, δεν ασχολούμαστε άλλο με το θέμα. Και εγώ δεν σας κρύβω, ότι λατρεύω την ηγεσία των ονείρων μου, απλά δεν ξέρω ποιά πρέπει να είναι. και αυτή που θέλω δεν θέλει η ίδια να εκτεθεί.Όμως προς το παρόν, και όσο δεν πραγματοποιείται το παλιό τραγούδι «Με ένα όνειρο τρελό, όνειρο απατηλό», οι υποψήφιοι για την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ προς το παρόν θα είναι τέσσερις : η Φώφη Γεννηματά, ο Ανδρέας Λοβέρδος, ο Νίκος Ανδρουλάκης, και ο Χάρης Καστανίδης. Αυτά. Προφανώς δεν είμαι εγώ αυτός που νομιμοποιείται ή έχει την αλαζονική αυτοπεποίθηση να υποδείξει σε οποιονδήποτε εάν πρέπει να πάει να ψηφίσει και πολλώ μάλλον ποιόν ή ποια να ψηφίσει, το μόνο το οποίο επιθυμώ να κάνω είναι να πω πως το σκέφτομαι εγώ. Χωρίς καμία έπαρση ή διάθεση διεκδίκησης της ορθότητας. Ποτέ άλλωστε δεν ήμουν κρυψίνους στις πολιτικές επιλογές μου. Γιατί πιστεύω ότι όποιος έχει ασχοληθεί έστω και λίγο με την πολιτική έχει υποχρέωση να λέει την γνώμη του, να μην φοβάται να εκτεθεί. Αντιπαθώ τους τύπους και τις τύπισσες στο δημόσιο βίο που είναι και «έτσι και γιουβέτσι», μιλάνε με γρίφους, κρατάνε κατά το κοινώς λεγόμενο «πισινή».

• Σε αυτές τις εσωκομματικές εκλογές θα πάω να ψηφίσω και θα ψηφίσω, μετά από σκέψη και ανάλυση των δεδομένων, τον Ανδρέα Λοβέρδο. Και οι τρείς συνυποψήφιοί του είναι συμπαθείς άνθρωποι. Καλών προθέσεων. Με απολύτως θεμιτή φιλοδοξία να ηγηθούν. Η Φώφη Γεννηματά προσπάθησε να ενώσει την δημοκρατική παράταξη. Δεν της βγήκε. Θα ήταν άκαρδο και λάθος να φορτώσει κάποιος στους ώμους της την αποτυχία του εγχειρήματος. Σε καμία περίπτωση δεν της αναλογεί όλη η ευθύνη. Too many chiefs, but not many Indians. Αυτό έφταιξε και το γνωρίζουμε όλοι. Ομως η δημοσκοπική καθήλωση ακολουθεί την προεδρία της και δεν δείχνει να αλλάζει. Η δυναμική εξαντλεί τα όρια της. Δεν τραβάει είναι το κοινως λεγόμενο. Ο Νίκος Ανδρουλάκης είναι ακόμα νέος άνθρωπος. Λέω ακόμα γιατί η νιότη διαρκεί πολύ λιγότερο απ ότι ο καθένας μας θέλει να πιστεύει. Άσε που θεωρώ ότι η νεότητα δεν είναι από μόνη της επιχείρημα, πράγμα το οποίο έχουμε διαπιστώσει πολλάκις με την νεανικότατη κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ. Ο λόγος του, κατά την ταπεινή μου άποψη, είναι ξύλινος και ασαφής. Σαν να εκπορεύεται από τα έγκατα του φαινομένου που έχει χαρακτηρισθεί ως ‘κομματικός σωλήνας’. Το ειδικό βάρος της παρουσίας του, αν και απόλυτα ευπρεπές και προοδευτικό στο πλαίσιο του Ευρωκοινοβουλίου, δεν είναι, ή εν πάσει περιπτώσει δεν είναι ακόμα, αυτό που απαιτεί η αξίωση ολικής επαναφοράς του ΠΑΣΟΚ. Για να πω την αμαρτία μου μερικές φορές που τον ακούω δεν καταλαβαίνω και καλά τι ακριβώς θέλει να πει. Ο Χάρης Καστανίδης έχει δώσει έντιμο και καθαρό δείγμα γραφής στην πορεία του. Μία τουλάχιστον φορά και με βαρύ προσωπικό πολιτικό κόστος. Τον σέβομαι, τον εκτιμώ αλλά στην πολιτική τα καίρια λάθη σε κρίσιμες περιστάσεις, όπως αυτά με το δημοψήφισμα που δεν έγινε ποτέ, σε ακολουθούν σαν ερινύες. Αυτά έχει η ζωή. Και θα το πω απλά και ειλικρινά. Δεν γίνεται και δεν έχει νόημα η ηγεσία του ΠΑΣΟΚ δι αντιπροσώπου.

• Μένει ο Ανδρέας. Η επιλογή δια της ατόπου επαγωγής δεν θα ήταν ποτέ για μένα επαρκές επιχείρημα. Όλοι μας έχουμε ψηφίσει κάποιες φορές δια της ατόπου επαγωγής. Αυτή όμως δεν είναι η περίπτωση για την οποία μιλάμε. Ο Ανδρέας Λοβέρδος, τον οποίο γνωρίζω πολύ καλά προσωπικά, είναι μια άριστη επιλογή μεταξύ αυτών που διαθέτουμε αν θέλουμε ξανά το ΠΑΣΟΚ στο προσκήνιο. Διαθέτει πολιτική εμπειρία , ωριμότητα, και γνώση της διακυβερνησης, έχει εκσυγχρονιστικό μεταρρυθμιοστικο όραμα, λίαν ενδιαφέρον και βαθιά δουλεμένο, από άξια πρόσωπα με τα οποία συνεργάζεται, έχει ρεφλέξ, είναι τολμηρός και αποφασιστικός, ξέρει να ηγείται, διαθέτει το πολιτικό προφίλ και το βάρος αλλά και το ρεαλισμό για να βάλει το άλογο μπροστά και όχι πίσω από το κάρο. Και είναι μαχητικός και οξύς όταν πρέπει. Γιατί το ζητούμενο σε αυτές ότι εκλογές δεν είναι το ιδεατό και η ομορφιά της Μόνα Λίζα, αλλά αν υπάρχουν προϋποθέσεις να βγει η χώρα από το αδιέξοδο ενός άνισου και άγονου διπολισμού μεταξύ Νέας Δημοκρατίας και Σύριζα. Αυτή τη δουλειά, που για πολλά χρόνια φαίνεται ανέφικτη, ο Ανδρέας Λοβέρδος μπορεί να τη φέρει σε πέρας.Και αυτή ακριβώς τη δουλειά χρειαζόμαστε και όχι τσάι και συμπάθεια. Και είναι μαχητικός με όλους όχι μόνο με το ΣΥΡΙΖΑ όπως λένε.

• Του έχουν σύρει πολλά και το ξέρω ότι πολλοί από εσάς θα με βομβαρδίσετε. Με την NOVARTIS, με την δημοσιοποίηση των ονομάτων κάποιων γυναικών που συνιστούσαν, κατά την κρίση του, υγειονομικό κίνδυνο, ότι είναι δεξιός και άλλα πολλά. Αληθινά δεν με ενδιαφέρουν. Ειδικά δεν με ενδιαφέρει η λάσπη στον ανεμιστήρα που εξαπέλυσαν εις βάρος του γνωστά παραδικαστικά κυκλώματα. Δεν με ενδιαφέρει σε αυτή τη φάση να μπω σε συζήτηση για το πότε πρέπει και πότε δεν πρέπει να προστατεύεις την δημόσια υγεία, ακόμα κι αν δεχτώ ότι έγινε λάθος ή υπήρξε υπερβολή. Ουδείς αλάνθαστος. Εκείνη η δημοσιοποίηση ήταν άκαιρη και λίαν επίμαχη αλλά το θέμα σηκώνει πολύ νερό. Προτιμώ έναν άνθρωπο με το θάρρος της γνώμης του, να τολμά και να σπάει αυγά, γιατί χωρίς αυγά δεν γίνεται ομελέτα, παρά τις σιγανοπαπαδιές που λουφάζουν και δεν ξέρεις τι σε περιμένει. Τέλος, σε καμία περίπτωση δεν είναι δεξιός. Άλλο ο ρεαλισμός και η κυβερνησιμότητα, που μπορεί να είναι αναγκαία για τον τόπο, και άλλο η πολιτική ταυτότητα.

• Το ότι τον λένε Ανδρέα δεν το προβάλλω ως επιχείρημα. Σημειώνω μόνο ότι με την τελευταία δημοσκόπηση, η Νέα Δημοκρατία εμφανίζει δημοσκοπική διαφορά δεκατριών μονάδων από το Σύριζα, σε μία χώρα, η πλειοψηφία της οποίας, αυτοπροσδιορίζεται στην κεντροαριστερά. Προς το παρόν η κεντροαριστερά ψηφίζει δεξιά και την κοιτάμε αμήχανοι και αποσβολωμένοι. Κάντε κάτι και εδώ είμαστε μας λέει.