Η Μαρίνα Μόσχα είναι Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια

«Δώσε μου μια αγκαλιά!» Πόσες φορές αλήθεια, αισθάνθηκες την ανάγκη για μία αγκαλιά; Μία αγκαλιά που θα φωλιάσεις μέσα της και θα σου πάρει μακριά την ένταση; Μια αγκαλιά που θα σε ηρεμήσει, θα σε χαλαρώσει, θα σε κάνει να νιώσεις ασφάλεια και σιγουριά; Είναι τυχαίο που ακόμα και τα μωρά μόλις βρεθούν στην αγκαλιά της μητέρας τους ηρεμούν και σταματάνε να κλαίνε;

Ποιο είναι το μαγικό μυστικό λοιπόν που μία αγκαλιά μπορεί να προσφέρει;

Έχει φανεί μέσα από αρκετές έρευνες πως η αγκαλιά μπορεί να έχει θετική επίδραση πάνω μας, καθώς μπορεί να μας βοηθήσει όχι μόνο να έχουμε πιο θετικό συναίσθημα και καλύτερη ψυχολογία, όπως θα περίμενε κανείς, αλλά και καλύτερη σωματική υγεία, εφόσον μπορεί να λειτουργήσει ως «φάρμακο» για αρκετούς ανθρώπους. Ναι, μία μεγάλη και ζεστή αγκαλιά που δίνεται χωρίς πολλή σκέψη αλλά απλόχερα και αυθόρμητα, μπορεί να μας φτιάξει όχι μόνο την μέρα αλλά και τη σχέση με το σύντροφο, τα παιδιά, τους συγγενείς και τους φίλους μας!

Πως μπορεί να λειτουργήσει ευεργετικά η αγκαλιά στο πνεύμα, στην ψυχή και στο σώμα μας;

1. Απομακρύνει το στρες: Όταν η αγκαλιά δίνεται αυθόρμητα, πολλές φορές καταπραΰνει και διώχνει ή περιορίζει τουλάχιστον το άγχος, κυρίως στις γυναίκες – ίσως γι αυτό να την επιζητούν και περισσότερο, καθώς μειώνει την υπεύθυνη ορμόνη για το στρες, την κορτιζόλη. Πιο σωστά, θα λέγαμε πως η αγκαλιά, όπως και το άγγιγμα μέσω της αίσθησης της αφής, μας δίνει τη δύναμη να αντιμετωπίσουμε τις αντιξοότητες της ζωής, καθώς νιώθουμε πως δεν είμαστε μόνοι! Αυτή η μαγική αγκαλιά μας κάνει δυνατούς και ίσως πιο αποφασιστικούς. Ο κόμπος στο στομάχι μας λύνεται, οι πεταλούδες «πάνε στη φωλιά τους» και εμείς πιο ήρεμοι και εφοδιασμένοι μπορούμε να κατακτήσουμε τους στόχους μας!

Το επιβεβαιώνουν άλλωστε και ερευνητές διαφόρων πανεπιστημιακών ιδρυμάτων της Αμερικής λέγοντας πως «μία αγκαλιά βοηθάει τους ανθρώπους να ηρεμήσουν, να νιώσουν ασφαλείς και να αποβάλλουν την ένταση και το στρες». Κυρίως όταν η αγκαλιά προέρχεται από ένα δικό μας άτομο που νιώθουμε πιο οικεία και έχουμε θετικά συναισθήματα. Παρόλα αυτά όμως, κάποιες φορές σε πολύ δύσκολες και έντονες στιγμές, ακόμα και η αγκαλιά κάποιου ξένου που νιώθουμε πως δίνεται χωρίς υστεροβουλία, μπορεί και πάλι να μας βοηθήσει…

2. Διώχνει τη μοναξιά: «Πάρε με αγκαλιά! Νιώθω τόσο μόνος/η!» Αλήθεια, πόση δύναμη μπορεί να δώσει μία αγκαλιά σε στιγμές μοναξιάς που νιώθουμε πιο ευάλωτοι και αδύναμοι; Πόσο μπορεί να μας «γεμίσει» και να μας δώσει κουράγιο εφόσον νιώθουμε πως υπάρχει εκεί έξω μια ζεστή αγκαλιά που μπορεί να πάρει μακριά τις μοναχικές μας ώρες; Μήπως έτυχε να παρατηρήσετε πόσο χαίρεται ο παππούς ή η γιαγιά (και ας μην είναι τα δικά μας παππούδια) όταν τους χαρίσετε μία μεγάλη και ζεστή αγκαλιά; Πόσο λάμπει το πρόσωπό τους, πως μοιάζουν με μικρά παιδιά που τους χάρισαν το καλύτερο παιγνίδι; Στα παραπάνω συμπεράσματα καταλήγουν και έρευνες από το Πανεπιστήμιο του Ohio, υποστηρίζοντας πως όσο μεγαλώνουμε και νιώθουμε την υγεία μας – σωματική, πνευματική και ψυχική να γίνεται όλο και πιο εύθραυστη, τόσο πιο πολύ ανάγκη έχουμε από μία αγκαλιά, καθώς το γεγονός ότι μπορεί να μείνουμε μόνοι και αβοήθητοι, μας αυξάνει τα επίπεδα τους στρες και ρίχνει το ανοσοποιητικό μας σύστημα, όπως αναφέρθηκε και παραπάνω. Όταν αγκαλιαζόμαστε με έναν άλλον άνθρωπο, νιώθουμε ότι έχουμε μία πιο ουσιαστική και κοντινή σχέση, ότι δεν είμαστε και τόσο μόνοι, με αποτέλεσμα να νιώθουμε περισσότερο δυνατοί να ανταπεξέλθουμε στις απαιτήσεις της καθημερινότητας…

3. Πηγή χαράς και ευτυχίας: Οι έρευνες επίσης έδειξαν πως η αγκαλιά βοηθάει στην παραγωγή και άλλων ορμονών, όπως η ωκυτοκίνη, η σεροτονίνη και η ντοπαμίνη, που με τη σειρά τους έχει αποδειχτεί πως κάνουν πιο χαρούμενα και ευτυχισμένα τα παιδιά. Όπως αναφέρει και ο Σουηδός επικεφαλής ψυχοθερπευτής-ερευνητής δρ Γιαν Άστρεμ: «Η θετική συναισθηματική εμπειρία της αγκαλιάς ενεργοποιεί διάφορες βιοχημικές και ψυχολογικές αντιδράσεις, όπου μειώνονται οι ορμόνες του στρες και αυξάνονται οι ορμόνες της ευεξίας…», όπως η ωκυτοκίνη. Η ντοπαμίνη ή «ορμόνη της ευτυχίας» όπως λέγεται, ενεργοποιείται επίσης μέσα από την επαφή και την αγκαλιά, επηρεάζοντας τον οργανισμό μας θετικά και ανεβάζοντας την ψυχική μας διάθεση. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι κάτι σαν το φυσικό αντικαταθλιπτικό του οργανισμού μας, εφόσον υψηλά επίπεδα ντοπαμίνης μας κάνουν πιο χαρούμενους, αυξάνοντας ακόμα και την ερωτική μας επιθυμία, ενώ αντίθετα, χαμηλά επίπεδα μπορεί όχι μόνο να επηρεάσουν αρνητικά την ψυχική μας διάθεση αλλά και να προκαλέσουν ψυχικές παθήσεις.

4. Ισχυροποιεί τη σχέση: Γνωρίζουμε πως η ωκυτοκίνη επίσης θεωρείται η «ορμόνη της αγκαλιάς, του έρωτα, της αγάπης και της σύνδεσης» καθώς η έκκρισή της αυξάνει και ισχυροποιεί την εμπιστοσύνη, την εγγύτητα, την οικειότητα και τη σύνδεση, όχι μόνο στον ψυχικό δεσμό μητέρας-βρέφους αλλά και ανάμεσα στους συντρόφους. Δεν είναι τυχαίο πως το βρέφος ηρεμεί μόλις η μητέρα το πάρει αγκαλιά ή ότι ζητάμε από τον σύντροφό μας να μας αγκαλιάσει για να έρθουμε πιο κοντά! Έρευνα από το “Touch Research Institute” (2003), επιβεβαίωσε την ελλιπή συναισθηματική εμπλοκή των Αμερικανών, καθώς απέδειξε ότι οι Αμερικανοί σύντροφοι αγγίζουν πολύ λιγότερο ο ένας τον άλλον, σε σχέση με ζευγάρια άλλων ευρωπαϊκών χωρών. Άλλες έρευνες στην Αμερική, επίσης έδειξαν ότι παρουσιάζεται μεγαλύτερη παραγωγή ωκυτοκίνης στις γυναίκες που τις αγκαλιάζουν συχνότερα, σε σχέση με εκείνες που δεν αγκαλιάζονται συχνά. Επιπλέον, η ωκυτοκίνη μπορεί να παραχθεί και κατά τον οργασμό, όταν χορεύουν δύο σύντροφοι, όταν κρατιούνται από το χέρι και όταν αγκαλιάζονται. Μάλιστα, άλλη έρευνα κατέληξε πως υπάρχει πιο …θετική ανταπόκριση των γυναικών προς έναν άνδρα κατά 2/3, όταν εκείνος τις αγγίξει ελαφρά στο χέρι. Φαίνεται λοιπόν και πάλι πως το άγγιγμα, η επαφή δηλαδή, μπορεί να απομακρύνει τους ενδοιασμούς και τα ταμπού!

5. Ισχυροποιεί τη σεξουαλική επαφή: Εφόσον η αγκαλιά βοηθάει στην παραγωγή των παραπάνω ορμονών που με τη σειρά τους «μας φέρνουν πιο κοντά», αυτό σημαίνει πως και σεξουαλικά, η γυναίκα τουλάχιστον που λειτουργεί περισσότερο «εγκεφαλικά» σε σχέση με τον άνδρα, μπορεί να βιώσει μεγαλύτερη ηδονή και πιο έντονο οργασμό.

6. Μεγαλώνει ψυχικά υγιή και πιο «ανοιχτά» παιδιά: Η Virginia Satir, γνωστή οικογενειακή θεραπεύτρια συνήθιζε να λέει: «Χρειαζόμαστε 4 αγκαλιές τη μέρα για να επιβιώσουμε, 8 αγκαλιές την ημέρα για να παραμείνουμε υγιείς και 12 αγκαλιές την ημέρα για να μεγαλώσουμε».

Όταν αγκαλιάζουμε λοιπόν τα παιδιά μας συχνά, όταν μας βλέπουν να αγκαλιαζόμαστε μεταξύ μας ως ζευγάρι ή να μοιράζουμε γενικά απλόχερα αγκαλιές και όχι μόνο κάθε …Χριστούγεννα ή Πάσχα, τα παιδιά μεγαλώσουν με ασφάλεια, ψυχική ισορροπία και μαθαίνουν να εκφράζουν και αυτά τα δικά τους συναισθήματα… Άλλωστε ας μην ξεχνάμε πως το ποιοι είμαστε και εμείς οι ίδιοι σήμερα, όπως και το πώς αντιμετωπίζουμε το άγγιγμα και κατ’ επέκταση την αγκαλιά, έχει να κάνει και με αγκαλιές που μας έδωσαν (ή όχι) οι γονείς μας όταν ήμασταν και εμείς παιδιά…

7. Μεγαλώνει νοητικά πιο υγιή και πιο «έξυπνα» παιδιά: Στην Ουάσιγκτον, στην ιατρική σχολή του Πανεπιστημίου έρευνες έδειξαν ότι τα παιδιά που παίρνουν «πολύ αγάπη», φαίνεται να έχουν μεγαλύτερο ιππόκαμπο – στοιχείο σημαντικό στη μάθηση, στη μνήμη και στο στρες, σε σχέση με εκείνα που δεν έπαιρναν αγκαλιές και τόση αγάπη!

8. Βοηθάει την καρδιά μας: Έχει παρατηρηθεί από έρευνες πως μια αγκαλιά 20 δευτερολέπτων μπορεί να μειώσει την υπέρταση. Γιατί όχι άλλωστε; Όταν καταφέρνει και μας ηρεμεί, μας χαλαρώνει και μας δίνει θετικό συναίσθημα;

9. Ενισχύει το ανοσοποιητικό μας σύστημα: Άλλη έρευνα έδειξε πως η αγκαλιά είναι το καλύτερο αντίδοτο στην ίωση (Carnegie Mellon University, USA). Οι ερευνητές θεωρούν ότι λειτουργεί σαν φυσική βιταμίνη εναντίον των ιώσεων, καθώς όσες περισσότερες αγκαλιές δέχεται ένας άνθρωπος, τόσο λιγότερες πιθανότητες έχει να προσβληθεί από έναν ιό ή να αρπάξει κάποιο κρύωμα. Ακόμα όμως και αν τελικά αρρωστήσει, θα παρουσιάσει ελαφρύτερα συμπτώματα συγκριτικά με έναν άνθρωπο που αποφεύγει τις αγκαλιές, σύμφωνα με την συγκεκριμένη έρευνα. Ακόμα και η αγκαλιά με τους μικρούς μας κατοικίδιους φίλους (σκυλάκια, όπως έδειξε άλλη έρευνα) μπορεί να ενισχύσει το ανοσοποιητικό μας. Ας ακολουθήσουμε λοιπόν λίγο παραποιημένο το γνωστό ρητό: «Μια αγκαλιά την ημέρα τον γιατρό τον κάνει πέρα!»

10. Λειτουργεί ως παυσίπονο: Είναι τυχαίο άραγε που όταν χτυπήσει το μικρό σας αγγελούδι, τρέχει γρήγορα να παρηγορηθεί μέσα στην αγκαλιά σας; Θυμάστε όταν κάνατε το ίδιο και εσείς; Και ναι, μπορεί από τη μία η παρηγοριά να είναι και ευκαιρία να τρυπώσουμε ξανά σε μια ζεστή αγκαλιά, από την άλλη όμως, όπως έχει αποδειχτεί από έρευνες, η αγκαλιά βοηθάει στην παραγωγή ορμονών, όπως οι ενδορφίνες που βοηθάνε να μειωθεί ο πόνος, η ωκυτοκίνη την ώρα της γέννας που υπάρχει σε υψηλά ποσοστά και βοηθάει τη γυναίκα να αντιμετωπίσει τον πόνο.

11.Βελτιώνει τη νόσο Αλτσχάιμερ: Ένα από τα πρώτα συμπτώματα της νόσου είναι η κοινωνική απόσυρση, όπου το άτομο με Alzheimer αποσύρετε όλο και περισσότερο από τους άλλους ανθρώπους, δεν βρίσκει ενδιαφέρον στο να είναι μαζί τους, ενώ προτιμά να κοιμάται ή και να βρίσκεται μπροστά στη τηλεόραση περισσότερο από ότι πριν. Επίσης, παρουσιάζει αλλαγές στην διάθεση, γίνεται πιο ευερέθιστο, νιώθει άγχος, φόβο πολλές φορές, καταλήγοντας να νιώθει καταθλιπτικά συναισθήματα, ενώ παράλληλα μπορεί να γίνει και περισσότερο καχύποπτο προς τους άλλους. Η ζεστή αγκαλιά που δίνεται αυθόρμητα και σε τακτά χρονικά διαστήματα, μπορεί να μειώσει τα συμπτώματα αυτά και να βοηθήσει τα άτομα με τη νόσο να γίνουν πιο κοινωνικά και δεκτικά, καθώς θα νιώθουν πιο αποδεκτά από τους τρίτους και όχι μόνα τους…

Μαρίνα Μόσχα