Γιάννης Καραχισαρίδης

WELCOME TO GREEK ISLANDS RESTAURANT-NEW YORK253-17 NORTHERN BLVD

Η Thomas Cook ήταν γνωστό εδώ και πολύ καιρό ότι αντιμετώπιζε προβλήματα. Ο πολύς ο κόσμος όμως δεν είχε υπ’ όψη του την κατάσταση. Μόνο οικονομολόγοι και χρηματιστές το γνώριζαν και το παρακολουθούσαν. Έγιναν προσπάθειες διάσωσης, κυρίως από τους κινέζους που ήθελαν να εξυγιάνουν την εταιρία και να την αγοράσουν. Την Παρασκευή 20 Σεπτεμβρίου ξεκίνησαν οι τελευταίες προσπάθειες. Είναι σίγουρο ότι στη διάρκεια του Σαββατοκύριακου έγιναν πυκνές συναντήσεις, μέσα σε δύσκολες συνθήκες. Το ερώτημα ήταν αν θα άνοιγε η εταιρία το πρωί της Δευτέρας ή θα ανακοινώνονταν η χρεοκοπία. Τελικά έγινε το δεύτερο. Έτσι ήρθε το πλήρωμα του χρόνου για μια εταιρία με τεράστια ιστορία. Μια εταιρία που ήταν η πρώτη που οργάνωσε το γύρο του κόσμου σε 222 μέρες, μετά φυσικά από τον Ιούλιο Βερν. Μια εταιρία που νοίκιαζε από τον 19^ο αιώνα ποταμόπλοια και διοργάνωνε ταξίδια αναψυχής στο Νείλο. Σ’ ένα απ’ αυτά τα ταξίδια συμμετείχε και ο Ηρακλής Πουαρό με οδηγό τη φαντασία της Αγκάθα Κρίστι.

Πρέπει να το πάρουμε απόφαση. Τίποτα δεν διαρκεί για πάντα. Ακόμη κι ένας οργανισμός που τον θεωρούμε σίγουρο κι ανέγγιχτο, επειδή επιβίωνε επί γενεές ολόκληρες, μπορεί κάποια ωραία πρωία να καταρρεύσει. Η εποχή μας έχει έφεση να υπερβάλλει στην πληροφόρηση και ν’ αντιμετωπίζει ως μείζονα καταστροφή το κλείσιμο μιας, έστω πολύ μεγάλης,  επιχείρησης. Πριν από 12 χρόνια η κατάρρευση της Lehman Brothers είχε συγκλονίσει την υφήλιο, με τρομερές οικονομικές επιπτώσεις. Έχει όμως πάψει να συζητιέται και να επηρεάζει τις εξελίξεις εδώ και καιρό. Γιατί; Απλά γιατί οι πληγές επουλώνονται, αλλά και γιατί η επιχειρηματικότητα απεχθάνεται το κενό. Όπως και με την Lehman Brothers, έτσι και με την Thomas Cook το κενό θα καλυφθεί από άλλες εταιρίες που ήδη έχουν αρχίσει να αυξάνουν το μερίδιο τους στην τουριστική αγορά.

Οι μεγάλες επιχειρήσεις δημιουργούνται από επιχειρηματίες που έχουν όραμα, είναι εργατικοί και ικανοί στο μάνατζμεντ. Μετά έρχονται οι επίγονοι, που δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι θα έχουν τα ίδια προσόντα. Η Lehman Brothers δεν θα κατέρρεε στα χέρια του Robert Lehman που πέθανε το 1969 και ήταν ο τελευταίος γόνος της οικογένειας που ίδρυσε τη φίρμα το 1850. Και φυσικά η μεγάλη εταιρία τουριστικών προϊόντων δεν θα κατέρρεε στα χέρια του ιδρυτή της του Thomas Cook που πέθανε το 1892. Με τους επιγόνους πάντα υπάρχει πρόβλημα, ειδικά όταν οι εταιρίες μετατρέπονται σε κολοσσούς. Σήμερα στα χέρια των Μπιλ Γκέιτς και του Τζεφ Μπέζος, η Microsoft και η Amazon είναι υγιέστατες εταιρίες – μεγαθήρια. Ενδεχομένως όμως το 2050 ή το 2100 να έχουν κλείσει κι αυτές στα χέρια κάποιων επιγόνων, που δεν είχαν τα προσόντα ή δεν ενδιαφέρθηκαν με το πάθος των ιδρυτών.

Η ελεύθερη αγορά έτσι λειτουργεί. Αν μια μεγάλη εταιρία χάσει το αγοραστικό της κοινό κλείνει. Αν μια μεγάλη εταιρία λόγω κακοδιαχείρισης δημιουργήσει δυσβάσταχτα χρέη κλείνει. Αν μια μεγάλη εταιρία παράγει ένα προϊόν που παύει να χρησιμοποιείται κλείνει. Φυσικά όταν κλείνει μια μεγάλη εταιρία δημιουργούνται παράπλευρες καταστροφές σε χιλιάδες άτομα ή μικρότερες εταιρίες που συνεργάζονταν μαζί της. Και φυσικά όταν κλείνει μια μεγάλη εταιρία, ανταγωνίστριες εταιρίες κερδίζουν μερίδιο της αγοράς. Σήμερα όμως που ο καπιταλισμός έχει εξελιχθεί, τα αποτελέσματα δεν είναι τόσο τραγικά όσο παλιότερα. Έχουν δημιουργηθεί πολλές ασφαλιστικές δικλείδες που κάνουν τη ζωή όσων επηρεάστηκαν πολύ πιο εύκολη. Γι’ αυτό και ο επαναπατρισμός όσων θίχτηκαν από το κλείσιμο της Thomas Cook θα γίνει αρκετά εύκολα. Οικονομικές απώλειες θα υπάρξουν, αλλά τα νούμερα που ακούγονται είναι φανταστικά και οφείλονται στη τάση που έχουν τα ΜΜΕ προς τη καταστροφολογία. Πολλά τουριστικά πακέτα θα περάσουν στα χέρια άλλων εταιριών και φυσικά κανείς πολίτης δεν θα αποφασίσει να καταργήσει τις τουριστικές του ανησυχίες επειδή έκλεισε μια εταιρία. Θα συνεχίσει να είναι πελάτης και στις επόμενες σαιζόν.

Υπάρχει φυσικά και το θέμα των θέσεων εργασίας που χάθηκαν. Ένα μεγάλο μέρος αυτού του δυναμικού θα απορροφηθεί από τις άλλες εταιρίες που θα καλύψουν το κενό της Thomas Cook, αυξάνοντας τις δραστηριότητες τους. Άλλοι μπορεί να βρουν παρεμφερείς εργασίες ή ακόμα και να αλλάξουν δουλειά. Επειδή όμως η αγορά εργασίας χαρακτηρίζεται από μια κινητικότητα είναι βέβαιο ότι κανείς δεν θα μείνει άνεργος για πάντα. Είναι δεδομένο ότι σ’ αυτές τις περιπτώσεις υπάρχουν πολλές προσωπικές τραγωδίες, αλλά σιγά-σιγά οι πληγές επουλώνονται. Αλλά συνήθως η πληροφόρηση μας σταματάει στο δράμα. Αν πάρουμε για παράδειγμα το κλείσιμο της Lehman Brothers, πολλές χιλιάδες έχασαν τη δουλειά τους εκείνη τη χρονική στιγμή. Αλλά δεν υπάρχει δημοσιογράφος να κάνει μια στοιχειώδη έρευνα και να αποκαλύψει τι απέγιναν αυτοί οι χιλιάδες άνεργοι. Ο καθένας, άλλος καλύτερα, άλλος το ίδιο, άλλος χειρότερα σε κάποιες εργασίες έχουν εμπλακεί.

Τέλος υπάρχει και η φιλολογία για τις μεγάλες αμοιβές των στελεχών. Και δικαίως ενοχλεί ειδικά όταν μεγάλες εταιρίες κλείνουν και τα στελέχη όχι μόνο δεν επηρεάζονται αλλά βρίσκονται και με παχυλές αποζημιώσεις. Αυτό είναι ένα μεγάλο πρόβλημα που οι νόμοι των δημοκρατικών χωρών δεν το έχουν αντιμετωπίσει. Κι αυτό δεν αφορά τις συζητήσεις που γίνονται για τις ανισότητες. Γιατί ο διευθύνων σύμβουλος μιας πολύ μεγάλης εταιρίας πρέπει να αμείβεται πολύ καλά και πολύ περισσότερο από όλους τους άλλους εργαζόμενους. Αλλά αυτό πρέπει να είναι η ανταμοιβή του όταν  διατηρεί την εταιρία υγιή και κερδοφόρα. Όχι όμως όταν η διαχείριση του την οδηγεί σε χρεοκοπία. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις οφείλει να χάνει και ο ίδιος κι όχι να κερδίζει.

* Το άρθρο απηχεί τις απόψεις του συντάκτη του.

The article expresses the views of the author

iPorta.gr