Διακρίσεις, στερεότυπα και προκαταλήψεις . Έννοιες και φαινόμενα άλλης εποχής;

Ή μήπως κάτι τέτοιο συμβαίνει και σήμερα στον κόσμο, που αναπνέουμε και ζούμε και μεις; Tον κόσμο τον “πολιτισμένο”;

Οι “φυλετικές” διακρίσεις και ο ρατσισμός δεν είναι ακαδημαϊκά φαινόμενα ,δυστυχώς. Είναι καθημερινά βιώματα. Είναι ο τρόπος, που αντιλαμβανόμαστε το “εμείς” και το “άλλοι”.

Επανέρχομαι όμως στο περιστατικό, που δίνει την αφορμή για το σημερινό άρθρο…και τη γυναίκα, που αγωνίστηκε να εξαλείψει τέτοιου είδους φαινόμενα…

Υπήρξαν εποχές, και όχι πολύ πίσω στο χρόνο, που ο αμερικάνικος κόσμος ήταν κόσμος διαχωρισμένος στους λευκούς και …στους άλλους…τους μιαρούς!

O νόμος του “διαχωρισμού” ήθελε τους μαύρους να κάθονται στο πίσω μέρος του λεωφορείου και να δίνουν τη θέση τους στους λευκούς.

Ανισότητες και διακρίσεις καθόριζαν και στοιχειοθετούσαν τους όρους της κοινωνικής και πολιτικής ζωής.

Φυλετικές ανισότητες, θεσμικά κατοχυρωμένες, στις οποίες οι νέγροι αντιστάθηκαν με νύχια και δόντια. Την κοινότητα των μαύρων πλημμύριζε ένα ισχυρό αίσθημα αγανάκτησης.

Μια μέρα σαν κι αυτή, 1 Δεκέμβρη του 1955,ο αυτοσεβασμός και η αξιοπρέπεια μιας σαραντάχρονης μοδίστρας, της Ρόζας Παρκ, την οπλίζουν με θάρρος να αρνηθεί να παραχωρήσει τη θέση της σ’ έναν λευκό .

Δεν ανέχεται άλλο τον εξευτελισμό και την υποτίμηση, που είχαν βιώσει τόσους αιώνες οι πρόγονοί της.

Πράξη για την οποία συλλαμβάνεται και καταδικάζεται. Παραβίαση των νόμων της εποχής, βλέπεις. Η πράξη της, πράξη ανυπακοής!

Στη συνέχεια, ασκεί έφεση αμφισβητώντας επίσημα τη νομιμότητα και την ισχύ του φυλετικού διαχωρισμού.

Η ίδια στην αυτοβιογραφία της αναφέρει : “Η αιτία, που δεν παραχώρησα τη θέση μου, δεν ήταν επειδή ήμουν κουρασμένη…Η μόνη κούραση που είχα, ήταν αυτή του να υποχωρώ”.

Η πράξη της πυροδότησε ένα ολόκληρο κίνημα στην Αμερική.

Ήταν η μικρή σπίθα που φούντωσε μια τεράστια πυρκαγιά για την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Η Ρόζα έγινε έμβλημα κατά του ρατσισμού. Η άγνωστη μοδίστρα απ’το Μοντγκόμερι της Αλαμπάμα έγινε σύμβολο και δίδαξε πως: “Τίποτα δεν χαρίζεται! Όλα κερδίζονται με αγώνα και διεκδίκηση αν τα θέλουμε με την ψυχή μας!”

Το 1996 της απονεμήθηκε το Προεδρικό Μετάλλιο Ελευθερίας από τον πρόεδρο Κλίντον.

Όταν πέρυσι, στην 100ή επέτειο από τη γέννησή της, ο πρόεδρος Ομπάμα αποκάλυψε το άγαλμά της στο Καπιτώλιο, δήλωσε: “Σε μία μόνο στιγμή, με την απλούστερη των κινήσεων, βοήθησε να αλλάξει η Αμερική, να αλλάξει ο κόσμος!”

Έχει αλλάξει, όμως; Ή οι σύγχρονες κοινωνίες στερούν ακόμα τα αυτονόητα…σεβασμό, αξιοπρέπεια, ελευθερία;

Ελπίδα Νούσα