Βαγγέλης Παυλίδης

Στις 3 του Απρίλη 1856, μια μέρα σαν και σήμερα πριν 161 χρόνια, μια έκρηξη συντάρασσε την πόλη της Ρόδου. Ψηλά απέναντι απο το Καστέλο, ο αφιερωμένος στον Αγ. Ιωάννη καθεδρικός ναός των Ιπποτών είχε τιναχτεί συνθέμελα στον αέρα, μαζί του και μεγάλο μέρος του παλατιού των Μεγάλων Μαγίστρων.

Για τα αίτια της έκρηξης πρέπει να γυρίσουμε πίσω στην ιστορία. Το φθινόπωρο του 1521 η πολιορκία της Ρόδου απο τον Σουλεϊμάν τον Μεγαλοπρεπή έμπαινε στην τελευταία φάση της. Οι πολιορκούμενοι ήταν εξαντλημένοι, τα τείχη εριπωμένα και, σύμφωνα με τον υπεύθυνο γι αυτά Καγκελλάριο του Τάγματος d’ Amaral, τα πολεμοφόδια είχαν εξαντληθεί.

Ένα βράδυ του Οχτώβρη, ψηλά πάνω στα τείχη του τομέα της Ωβέρνης συλλαμβάνεται κάποιος Blas Diez να στένει μηνύματα στους Τούρκους. Τα τυλιγμένα σε βέλη χαρτάκια έλεγαν πως η πόλη δεν άντεχε πια και πως οι Τούρκοι έπρεπε να εντείνουν τις προσπάθειές τους. Ο Ντίεζ δεν είναι τυχαίος, είναι υπηρέτης του ντ’ Αμαράλ. Με βασανιστήρια ο Ντιεζ ομολογεί, ο ντ’ Αμαράλ όμως αρνείται την όποια ενοχή, ακόμα κι όταν καταδικάζεται σε θάνατο. Στις 5 Νοέμβρη 1521 ο ντ’ Αμαράλ αποκεφαλίζεται δημόσια και το κεφάλι του παλουκώνεται ψηλά στον πύργο του Αη Γιώργη. Το σώμα του τεμαχίζεται στα τέσσερα και το ένα κομμάτι εκτίθεται στον προμαχώνα της Ωβέρνης, το δεύτερο στον Πύργο της Ισπανίας, το τρίτο στα τείχη της Αγγλίας και το τέταρτο στον Πύργο της Ιταλίας.

Έτσι, την βροχερή εκείνη μέρα, στις 3 Απρίλη 1856, ένας κεραυνός βρήκε τον δρόμο μέχρι τα υπόγεια του Αγ. Ιωάννη, τα σφραγισμένα πάνω απο τρείς αιώνες. Αποθηκευμένες εκεί βρήκε και πυροδότησε τεράστιες ποσότητες πυρίτιδας. Λέγεται πως ήταν κρυμμένες απο τον d’ Amaral.

Στην θέση του ναού του Αγ. Ιωάννη στέκεται τώρα το “Σουλεϊμανιέ”, το Τούρκικο σχολείο. Ο ναός του Ευαγγελισμού, χτισμένος απο τους Ιταλούς αρχικά ως San Giovanni, είναι αντίγραφο του ναού εκείνου των Ιπποτών.

On 3 April 1856, on a day like today 161 years ago, the city of Rhodes was shaken by a great explosion. High up, across the Grand Master’s Palace the Cathedral of St. John was blown up from its foundations together with part of the palace itself.

For the cause of the explosion one must go back in history. During the last months of 1521 the siege of Rhodes by Suleiman the Magnificent was in its final face. The defenders of the city were exhausted, great parts of the walls lay in ruins and, according to the man responsible for them Chancellor of the Order of St. John d’ Amaral, munitions were also exhausted.

Late one night of October high up on the battlements of the sector of Auvergne a certain Blas Diez, a Jew, was caught sending messages to the Turkish camp outside. The messages, wrapped around arrows, said that the city could no longer be defended and the Turks should intensify their efforts. The city would be theirs. Diez was not just anybody. He was the servant of Chancellor d’ Amaral. Under torture, Diez would confess though d’ Amaral insisted on his innocent even after he was sentenced to death. On 15 November 1521 d’ Amaral was beheaded and quartered. His head, stuck on a pole, was exhibited for all to see on the Tower of St. George. One part of his body was also exhibited on the walls of Auvergne, the second on the Tower of Spain, the third on the walls of England and the fourth on the Tower of Italy.

And so it came to pass that on that stormy day of 1856 a lightning made its way to the dungeons of the cathedral of St. John -sealed for more than three centuries- where, apparently, large amounts of gunpowder had been stored. It was then rumored that the gunpowder was hidden there by d’ Amaral.