Πάνος Μπιτσαξής

• Το επιφώνημα είναι η ακαριαία και ενστικτώδης αντίδραση της γλώσσας σ’ ένα έντονο βίωμα.

Είναι σχεδόν πάντα αμφίσημο. Θέλει μετάφραση. Ερμηνεία.

Άλλο είναι το «αχ» όταν πονάμε, άλλο όταν κάνουμε έρωτα, άλλο όταν χάνει γκολ η ομαδάρα μας. Το ηχόχρωμα δίνει συνήθως την οδό της νοηματοδότησης αυτών των παράξενων ηχητικών παρορμητικών ή αισθαντικών μηνυμάτων.

Το επιφώνημα είναι ο γλωσσικός κόμβος του ανθρώπινου είδους με τα άλλα έμβια που «συνεννοούνται» με τον απλό δικό τους κώδικα. «Γαβ – Γαβ», «Νιάου- Νιάου», «Μπε – μπε», ανάλογα με την εκφορά τους, έχουν διαφορετική σημασιολογική αξία, με κορωνίδα τους έμμονους συριγμούς των φαλαινών που δίνουν σήμα, στίγμα, καλούν, διώχνουν και ποιος ξέρει τι άλλο.

Το «ουάου» τι είναι; Δεν είμαι σίγουρος γιατί δεν το χρησιμοποιώ. Είναι επιφώνημα της ανάλαφρα επιπόλαιας ιντελιγκέντσιας ακριβών σαλονιών.

Είναι κραυγή θριάμβου; Έκπληξη; Αιφνιδιασμός; Αυταρέσκεια; Ζήτω;

Γιατί όμως ασχολούμαι με αυτό;

Φοβάμαι ότι έτσι όπως εξελίσσονται τα πράγματα, σε λίγο θα φωνάζουμε όλοι ρυθμικά «ουάου, ουάου, ωχ, ωχ».

Εξηγούμαι:

• Στην ανάλυση των γεγονότων όπως ραγδαία εξελίσσονται στον «πυκνό πολιτικό χρόνο», επικρατεί όλο και περισσότερο η λέξη «πόκερ». Σκληρό πόκερ, πόκερ για γερά νεύρα, πόκερ για δυνατούς παίκτες είναι οι συνεχώς επαναλαμβανόμενες φράσεις που σκιαγραφούν την επιχειρούμενη νέα σχέση με την Ευρώπη. Όμως η διαπραγμάτευση δεν είναι πόκερ. Το πόκερ δεν είναι διαπραγμάτευση. Όποιος μπερδεύει τη διαπραγμάτευση με το πόκερ χάνει και στη διαπραγμάτευση και στο πόκερ. Φοβάμαι πως η κυβέρνηση δεν το’χει καταλάβει αυτό.

• Το πόκερ είναι απόλυτο παίγνιο. Ή νικάς ή χάνεις. Δεν υπάρχει στην «παρτίδα» μέση οδός. Δεν υπάρχει διαπραγμάτευση ενδιάμεσης λύσης, δεν υπάρχει έντιμος συμβιβασμός. Αν μάλιστα φτάσεις στην παρτίδα μέχρι τέλους και πεις «τα ρέστα μου» ή τα παίρνεις όλα ή τα δίνεις όλα. Τόσο απλό.

Στο πόκερ τα φύλλα είναι κλειστά. Ο αντίπαλος δεν ξέρει τι κρατάς κι εσύ δεν ξέρεις τι κρατά ο αντίπαλός σου. Θέλει ικανότητα, πείρα, ψυχολογία, το κυριότερο όμως, θέλει «φύλλο» και «ρέντα».

Γι αυτό ο έμπειρος παίκτης του πόκερ, μπλοφάρει σπάνια. Ξέρει πόσο επικίνδυνη μπορεί να αποβεί η μπλόφα.

Άραγε η Κυβέρνηση ξέρει από πόκερ; Θα δείξει. Γιατί αν άρχισε να το μαθαίνει τώρα και παίζει έτσι…. Άστο μη πω τίποτα παραπάνω γιατί είναι «σε εξέλιξη η διαπραγμάτευση».

Τέλος στο πόκερ παίζεις με τα δικά σου λεφτά. Δεν παίζεις ούτε με τη χώρα, ούτε με τις «ζωές των άλλων», ούτε καν με τα λεφτά των άλλων.

• Η διαπραγμάτευση και ειδικότερα η πολυμερής διεθνής διαπραγμάτευση δεν είναι πόκερ. Στη διαπραγμάτευση, τα φύλλα είναι ανοικτά. Τα βλέπουν και τα ξέρουν όλοι. Με κάθε λεπτομέρεια, σε κάθε ίχνος. Τα πάντα έχουν περάσει από την αξονική τομογραφία των τεχνοκρατών. Στη διαπραγμάτευση όποιος μπλοφάρει χάνει. Αυτό είναι απόλυτο δίδαγμα. Στη διαπραγμάτευση υπάρχουν χιλιάδες τρόποι να διαφωνήσεις και ένας μόνο να συμφωνήσεις. Δεν αναζητείται η νίκη αλλά η μέση οδός. Η μέση οδός δεν είναι η οδός της Δικαιοσύνης. Είναι η τομή του συσχετισμού δυνάμεων. Όποιος δεν δέχεται τη σημασία του συσχετισμού δυνάμεων και προσέρχεται για να νικήσει πλήρως και απολύτως είναι επικίνδυνος Δον Κιχώτης, ιδίως όταν ασχολείται με το επουσιώδες, με τις λέξεις και όχι με την ουσία. Όταν διαφωνεί για «το φύλο του αγγέλου».

Στην διαπραγμάτευση επομένως αναζητείται το «κοινό συμφέρον» και το «αμοιβαία επωφελές», εντός των ορίων του συσχετισμού της πραγματικής δύναμης.

Μέσα στα όρια αυτά ο λιγότερο δυνατός μπορεί να κερδίσει πάρα πολλά, αν ο δυνατός εκτιμήσει ότι αυτά τα πολλά δεν είναι τόσα ώστε να χάσει ο ίδιος.
Όταν μιλάμε για την «Ευρώπη των συμβιβασμών» αυτό εννοούμε.

Η διαπραγμάτευση επομένως μόνο δευτερευόντως είναι άσκηση «δικαίου». Είναι άσκηση ψυχρού ρεαλισμού και ανάλυσης δεδομένων.

• Έχουν γραφτεί και ειπωθεί τα πάντα για την διαπραγμάτευση που εξελίσσεται. Δεν είναι ώρα να πούμε περισσότερα. Όμως δυστυχώς η Κυβέρνηση πρέπει να επανεξετάσει με προσοχή την ανάλυσή της, κι αν δεν της βγαίνει να μην επιμείνει από ιδεολογική εμμονή.

Η αριστερά βγήκε από τις εκλογές παντοδύναμη. Έχει εκτός από τη σχετική πλειοψηφία, τεράστια ποσοστά αποδοχής στο λαό. Δεν έχει στο εσωτερικό μέτωπο εχθρούς και δεν χρειάζεται να επινοεί εχθρούς. Η όποια τακτική υποχώρηση θα στηριχθεί πλήρως αν απαιτείται. Έχει ευρύτατη εντολή.

Δεν έχει όμως εντολή να οδηγήσει τη χώρα σε κατάρρευση.

Αν αυτό, ο μη γένοιτο, συμβεί τότε από την «αριστερά της ευθύνης», θα αναζητείται η «ευθύνη της αριστεράς».

Όμως σ’αυτήν την περίπτωση δεν θα πούμε μόνο «ουάου».