Ελπίδα Νούσα

Κάθε χρόνο , αυτές τις μέρες στην Α’ Γυμνασίου συνηθίζω να αναφέρομαι στον Εθνικό μας Ύμνο, όχι μόνο γιατί πλησιάζει η γιορτή της 28ης Οκτωβρίου, αλλά και γιατί σήμερα είναι η γενέθλια επέτειος αυτού που τον μελοποίησε.

Τιμητικά λοιπόν, μια ολιγόλεπτη αναφορά στο όνομά του, επιβάλλεται.

Και κάθε χρόνο πέφτω πάνω στον ίδιο τοίχο!

Αγνοια από όλα τα δωδεκάχρονα στο όνομα “Νικόλαος Μάντζαρος”!

Ευτυχώς , τουλάχιστον γνωρίζουν το Διονύσιο Σολωμό.

Και πάντα έχω την ίδια απορία…Έξι χρόνια στο Δημοτικό, τόσες σχολικές γιορτές, τόσες φορές τραγουδισμένος ο Υμνος μας και δεν ειπώθηκε από κανέναν το όνομα αυτού, που μελοποίησε τη Σολωμική ποίηση;

Κι όμως! … Για τη σύνθεσή του αυτή ο Νικόλαος Μάντζαρος τιμήθηκε με τον Αργυρό και Χρυσό Σταυρό του Βασιλικού Τάγματος του Σωτήρος. (Το ανώτερο Τάγμα Αριστείας της Ελλάδος στο πρότυπο της γαλλικής Λεγεώνας της Τιμής).

Η σύνθεση του “Υμνου εις Την Ελευθερίαν” χρειάστηκε να μελοποιηθεί τρεις φορες από το συνθέτη, ώσπου το 1844 να σταλεί στην Αθηνα αφιερωμένη στον Όθωνα, ο οποίος την έστειλε με τη σειρά του στο Μόναχο προκειμένου ειδικοί να εκτιμήσουν της αξία της.
Η απάντηση ήταν:”ΑΞΙΟΛΟΓΟΤΑΤΗ!”

Από το 1865 και μετά από αίτημα του βασιλιά Γεωργίου του Α΄οι δυο πρώτες στροφές του καθιερώθηκαν ως ο Εθνικός Ύμνος της Ελλάδος.

*****

Ο Μάντζαρος γεννήθηκε στην Κέρκυρα στις 26 Οκτωβρίου 1795, από πλούσια οικογένεια. Λόγω της ευγενικής του καταγωγής είχε τον τίτλο του ιππότη.

Φωτισμένη προσωπικότητα του καιρού του, δούλεψε ακούραστα για τη μουσική παιδεία του τόπου κι όμως τι κρίμα να΄ναι τόσο περιορισμένες οι γνώσεις μας για τον άνθρωπο που μας κάνει να σηκωνόμαστε όρθιοι όταν ακούμε το πατριωτικό “σε γνωρίζω από την κόψη”!

Η μουσική του Νικολάου Χαλικιοπούλου Μάντζαρου εξαίσια, συγχωνεύει ιταλικά, γερμανικά και γαλλικά στοιχεία με την ιδιαίτερη ελληνική παράδοση…

Είναι ένας συνθέτης, που διατεινόταν ερασιτέχνης, λάτρης της μουσικής, αφού ποτέ δεν θεώρησε τον εαυτό του επαγγελματία. Και επειδή ήταν ακριβώς ερασιτέχνης, δεν πληρώθηκε ποτέ για τη δουλειά του!

Όταν το 1828 ο Διονύσιος Σολωμός εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Κέρκυρα συνδέθηκε με βαθιά φιλία με το Μάντζαρο, και μελοποίησε πολλά από τα ποιήματά του.

Λέγεται πως τα βράδια οι κανταδόροι συνήθιζαν να τραγουδούν με την κιθάρα τους αποσπάσματα από τον “Ύμνον εις την Ελευθερίαν”.

Η πρώτη ολοκληρωμένη μελοποίηση του σολωμικού ποιήματος έγινε για τετράφωνη ανδρική χορωδία και πιάνο και εκδόθηκε σε παρτιτούρα το 1873 στο Λονδίνο , “δαπάνη των εν Αγγλία ομογενών”.

Ακούστε στο 3:28 το 2ο μουσικό μοτίβο…”Με τα ρούχα αιματωμένα…”

Τρυφερή μελωδία, αγγελικές φωνές, έξοχη ενορχήστρωση στο 21:00…

“Στη σκιά χειροπιασμένες …

κρινοδάχτυλες παρθένες…”

{youtube}5Eg6O9vifEY{/youtube}