* Ο Σπύρος Συρόπουλος είναι Αντιπρύτανης του Πανεπιστημίου Αιγαίου

και  Γενικός Γραμματέας της Συνόδου Πρυτάνεων στην European Universities Association.

Ομιλία στην εκδήλωση για την Ημέρα της Εθνοφυλακής

(95 ΑΔΤΕ, Προμαχώνας Αγ. Γεωργίου 26/10/17)

Εἷς οἰωνὸς ἄριστος, ἀμύνεσθαι περὶ πάτρης (ένας (είναι) ο άριστος οιωνός, να αμυνόμεθα για την πατρίδα).

Πόσοι θυμούνται ή ακόμη γνωρίζουν ότι η φράση που κοσμεί το έμβλημα του ελληνικού στρατού ειπώθηκε από τα χείλη ενός εχθρού, του Έκτορα.

Η φράση αυτή βρίσκεται στις σελίδες του αρχαιότερου παραμυθιού της ευρωπαϊκής λογοτεχνίας, στην Ιλιάδα του Ομήρου (ραψωδία Μ, στ. 243).

Ο Έκτορας, ο υπερασπιστής της πατρίδας, της οικογένειας, των ιδανικών και της αξίας της αγάπης για την πατρίδα, σε αντίθεση με τον Αχιλλέα που συμμετέχει σε πόλεμο επιθετικό, αναγνωρίζεται από τον ποιητή της Ιλιάδας αλλά και όλους τους Έλληνες, ως η επιτομή της φιλοπατρίας.

Φυσικά δεν είναι μόνο ο εχθρός αυτός που εκφράζει ένα ιδανικό που είναι συνυφασμένο με την ελληνική ψυχή.

Στον Σωκράτη αποδίδεται η φράση Μητρός τε καὶ πατρὸς καὶ τῶν ἄλλων προγόνων ἀπάντων τιμιώτερόν ἐστιν ἡ Πατρὶς καὶ σεμνότερον καὶ ἁγιώτερον καὶ ἐν μείζονι μοίρᾳ καὶ παρὰ θεοῖς καὶ παρ᾿ ἀνθρώποις τοῖς νοῦν ἔχουσι (Σωκράτης (Πλάτωνος Κρίτων, 51α, 51β).

Η ανάγκη για ελευθερία και την υπεράσπιση της πατρίδας ωθεί και τον Ηρόδοτο να δηλώσει ότι οι ελεύθεροι άνθρωποι οφείλουν να μάχονται με όλες τους τις δυνάμεις ενάντια σε όποιον απειλεί την ελευθερία τους και σε όποιον καταπατά τα εδάφη τους.

Η φράση-κλειδί είναι το όλες τους τις δυνάμεις.

Στην ανάγκη για την επιτυχή στρατηγική άμυνας (ή και επίθεσης), δεν υποτιμάται ο ρόλος της εφεδρείας, ανεξαρτήτως ηλικίας.

Σύμφωνα με τον Carl Philipp Gottlieb von Clausewitz (1831) «Η στρατηγική συνίσταται στην προετοιμασία και εκμετάλλευση της τακτικής νίκης και ο τρόπος δράσης μπορεί να είναι διαφορετικός στην στρατηγική από ότι στην τακτική.

Η αριθμητική υπεροχή διαδραματίζει σημαντικό ρόλο για την επίτευξη της νίκης τόσο σε επίπεδο τακτικής όσο και στρατηγικής όσο κι αν στις μέρες μας ο τρόπος διεξαγωγής πολέμου έχει αλλάξει από ένα σημείο και πέρα η αριθμητική υπεροχή μπορεί να αντισταθμίσει το ποιοτικό πλεονέκτημα.

Συνεπώς στον πόλεμο χρειάζεται η κινητοποίηση όσο το δυνατόν μεγαλύτερου αριθμού ατόμων τόσο για την έναρξη του πολέμου όσο και για το κορυφαίο σημείο της επίθεσης.

Σε τακτικό επίπεδο λοιπόν οι εφεδρείες παίζουν καθοριστικό ρόλο ενώ σε στρατηγικό επίπεδο η διατήρηση εφεδρείας θεωρείται σπατάλη πόρων».

Η ηλικία σίγουρα δεν είναι ανασταλτικός παράγοντας προκειμένου να πολεμήσει κανείς την πατρίδα του.

Ο Νέστωρ της Πύλου στην Ιλιάδα είναι ο γηραιότερος πολεμιστής, που όχι μόνο λύνει τις διαμάχες των συμπολεμιστών του αλλά μάχεται στην πρώτη γραμμή.

Και ποιος θα έλεγε ότι ο περίφημος Γέρος του Μοριά, ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης ήταν μεγάλος ή περιττός όταν πολεμούσε για την απελευθέρωση της πατρίδας στα 52 του χρόνια το 1821;

Ποιος θα έλεγε ότι ο Κωνσταντίνος Κρίκος, ο Παναγιώτης Σκλήρης και τόσοι άλλοι έφεδροι που πολέμησαν το 1940 θυσίασαν άδικα και άκαιρα τη ζωή τους για την πατρίδα;

Σημείο αναφοράς της ομιλίας του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη στη Πνύκα (1838) αποτελεί το παρακάτω απόσπασμα:

Όταν αποφασήσαμε να κάμομε την Επανάσταση, δεν εσυλογισθήκαμε, ούτε πόσοι είμεθα, ούτε πως δεν έχομε άρματα, ούτε ότι οι Τούρκοι εβαστούσαν τα κάστρα και τας πόλεις, ούτε κανένας φρόνιμος μας είπε: «Που πάτε εδώ να πολεμήσετε με σιταροκάραβα βατσέλα;», αλλά , ως μία βροχή, έπεσε σε όλους μας η επιθυμία της ελευθερίας μας, και όλοι, και οι κληρικοί, και οι προεστοί, και οι καπεταναίοι, και οι πεπαιδευμένοι, και οι έμποροι, μικροί και μεγάλοι, όλοι εσυμφωνήσαμε εις αυτό το σκοπό και εκάμαμε την Επανάσταση.

Κανένας δεν είναι περιττός στην υπεράσπιση της πατρίδας. Πίσω από κάθε αξιόμαχο στρατό, υπάρχει η καταλυτική δύναμη της εφεδρείας, της εθνοφυλακής. Διότι το να υπερασπίζεσαι την πατρίδα σου, δεν έχει ηλικία, δεν έχει χρόνο, δεν έχει καν ιδεολογία. Έχει μόνο χρώμα. Το χρώμα της σημαίας σου.

Ακολουθει έκθεση εικόνων: