• Υπάρχουν αποφθεγματικές ρήσεις που μπορούν να συσσωματώσουν με τη δύναμη της εννοιολογικής πυκνότητας, τον παλλόμενο ρυθμό μιας ολόκληρης εποχής.

Οι ρήσεις αυτές, ακολουθούν τη δική τους ιδιαίτερη ιστορική δυναμική. Έρχονται και επανέρχονται στην επιφάνεια από το νευρωνικό δίκτυο της συλλογικής μνήμης.

Υπερβαίνουν τις προθέσεις των προσωπικοτήτων που τις διατύπωσαν. Είναι σαν σφαίρα που όταν βγαίνει από την κάνη, η τροχιά της παύει πια να ελέγχεται από αυτόν που πυροβόλησε.

Ας θυμηθούμε έτσι χωρίς πρόγραμμα:

«Όποιος συλλογάται ελεύθερα, συλλογάται καλά», «τις πταίει», «Η Ελλάδα ανήκει στους Έλληνες», «Ποιος κυβερνά αυτόν τον τόπο;».

• «Η συνωμοσία του καλού» είναι μια πρόσφατη εγερτήρια κατεύθυνση που απαντά στη θεμελιώδη ανάγκη της Ελληνικής κοινωνίας να βρει σε συνθήκες σύγχυσης τον βηματισμό της. Διατυπώθηκε από το Σταύρο Θεοδωράκη για το «Ποτάμι». Ούτε όμως ο ίδιος ο Σταύρος Θεοδωράκης δεν γνωρίζει αυτή την ώρα πόσο βαθύ είναι το ποτάμι και για πόσο θα ρέει.

«Η συνωμοσία όμως του καλού» εγγράφεται ως ρήση ευρύτατης σημασίας για την δημόσια ζωή της χώρας, πλοηγός στις απαντήσεις που πρέπει να δοθούν. Η καίρια βάση και η αναγκαία συνθήκη κάθε αλλαγής.

• Ποιο όμως είναι το καλό και ποιο είναι το κακό; Η διαφορική τους αντίστιξη στην θεωρία είναι ευχερής. Στην πράξη όμως είναι εξαιρετικά δυσχερής. Το καλό και το κακό στην Ελλάδα συμπορεύτηκαν και εξακολουθούν και συμπορεύονται. Διαχέονται σε όλο το πολιτικό φάσμα. Χορεύουν μαζί διαχρονικά σε ένα «ταγκό βουβό» για να θυμηθούμε το Σαββόπουλο. Το κακό χρησιμοποίησε το καλό, στηρίχθηκε πάνω του. Το κακό έπαιρνε συχνά, ως πρόσωπο του Ιανού, το προσωπείο του καλού. Αλλά και το καλό ανέχθηκε το κακό. Πολλές φορές βολεύτηκε με το κακό και συχνά πυκνά, όταν το κακό επικρατούσε, το καλό σιγούσε. Χρειάζεται, επομένως, ένας νέος, απλός και απόλυτα σαφής επαναπροσδιορισμός του καλού και του κακού στην πολιτική ζωή της χώρας.

• Η κύρια αντίθεση που χαρακτηρίζει την ιστορία της Ελλάδας μετά τη μεταπολίτευση δεν είναι ταξική. Εδώ και πάρα πολλά χρόνια η Ελλάδα έχει κατακτήσει το παγκόσμιο προνόμιο να συντίθεται σχεδόν αποκλειστικά από μια αχανή, πελώρια αστική τάξη με διαστρωματώσεις και εισοδηματικές διαφορές, όχι όμως ταξικές διαφορές. Οι περισσότεροι Έλληνες αυτοπροσδιορίζονται στον έναν ή στον άλλον βαθμό στην μεσαία τάξη.

Η κύρια αντίθεση της Ελληνικής κοινωνίας είναι η αντίθεση ανάμεσα στην δημιουργική και την παρασιτική Ελλάδα.

Η δημιουργική Ελλάδα είναι πλειοψηφική. Είναι το σύνολο των συμπολιτών μας που κρατούν την χώρα όρθια. Ιδρώνουν το ψωμί που τρώνε, παράγουν πλούτο από όπου ο καθένας έχει ταχθεί. Επιχείρηση, εμπόριο, ελεύθερο επάγγελμα, μισθωτή εργασία στον ιδιωτικό ή τον δημόσιο τομέα, πνευματική εργασία ή τέχνη. Όλοι όσοι πορεύονται με εντιμότητα και καθαρή συνείδηση. Σε αυτούς ανήκουν φύσει και θέσει οι πολίτες που βρέθηκαν ακούσια εκτός εργασίας και παλεύουν να σταθούν.

Η παρασιτική Ελλάδα, η Ελλάδα της παρακμής, είναι μειοψηφική. Είναι οι κρατικοδίαιτοι καιροσκόποι με όποιο προσωπείο και αν εμφανίζονται. Οι ιχνηλάτες της αρπαχτής, του εύκολου κέρδους, της δωροδοκίας, της ρεμούλας, της ασυδοσίας, της διαφθοράς, της διαπλοκής. Όλος αυτός ο διακομματικός και απολίτικος εσμός που κατέλαβε έντεχνα τον ευρύτερο κύκλο της δημόσιας ζωής. Όλοι αυτοί που χώνονται στις παρυφές και στους σκοτεινούς θύλακες διαγωνισμών, έργων, προμηθειών. Οι ποικιλώνυμοι μεσάζοντες και σπεκουλαδόροι. Οι μικροί και μεγάλοι λυμεώνες του δημόσιου χρήματος. Και τέλος όσοι πολιτικοί τους εξέθρεψαν εν γνώσει τους, τους εξέφρασαν, τους συγκάλυψαν, διεπλάκησαν μαζί τους προς ίδιον όφελος πολιτικό ή οικονομικό. Αλλά και αυτοί που κατασπατάλησαν τους κρατικούς πόρους για να βολέψουν τα πελατειακά τους δίκτυα, οι έμποροι της εκάστοτε ανάγκης για εξεύρεση μόνιμης εργασίας με αντίτιμο τον εξωνημένο σταυρό. Τρωκτικά που κατατρώνε τα σωθικά της χώρας, υπονομεύουν την ηθική νομιμοποίηση της δημοκρατίας, λειτουργούν όπως ο ιός του AIDS που καταστρέφει το συλλογικό ανοσοποιητικό σύστημα.

Όλοι αυτοί που για να μπουν στον ίδιο κουβά και για να τυποποιηθούν ως μια κατηγορία, το γλωσσικό αισθητήριο άντλησε μια ξεχασμένη λέξη από τα καλιαρντά: Λαμόγια. Αυτοί είναι οι πραγματικοί γεννήτορες του νεοναζισμού.

• Η αντίθεση της δημιουργικής και της παρασιτικής Ελλάδος υπαγορεύει ευθέως το ποιο είναι το καλό και ποιο είναι το κακό. Καλό είναι η δημιουργική Ελλάδα. Κακό είναι η παρασιτική Ελλάδα. Αυτήν την ασυμφιλίωτη αντίθεση, διαχρονική βάση του προβλήματος της ελληνικής δημόσιας ζωής, καλείται να λύσει η «συνωμοσία του καλού». Έχει ρεαλιστικό έδαφος αυτή η προσπάθεια; Ειλικρινά δεν ξέρω. Μακάριος όμως όποιος το προσπαθήσει και ας αποτύχει. Καλείται να δώσει έναν άνισο αγώνα. Το καλό δεν ξέρει να συνωμοτεί. Δεν έχει καν συνείδηση του εαυτού του και της δύναμής του. Ο καθημερινός μόχθος το εμποδίζει να βρει χρόνο να συνωμοτήσει ή και να σκεφθεί το πώς πρέπει να συνωμοτήσει. Αντίθετα το κακό ξέρει πολύ καλά την τέχνη της συνωμοσίας. Ξέρει πολύ καλά τους μηχανισμούς και τα κόλπα διάβρωσης της εξουσίας και ελέγχου των αποφάσεών της. Έχει μακρά πείρα στην κατάληψη του κρατικού μηχανισμού, στον πόλεμο θέσεων για την επίτευξη του επιδιωκομένου αποτελέσματος. Έχει χρόνο, χρήμα, know how, συμμάχους, ξέρει να δελεάζει, ξέρει να εκμαυλίζει, ξέρει τέλος να εκβιάζει όποιον τα βάζει μαζί του και έχει τα μέσα και τους τρόπους να νικάει.

Η «συνωμοσία επομένως του καλού» δεν είναι καθόλου εύκολη και αυτονόητη υπόθεση.

• Η δημιουργική Ελλάδα πρέπει να αποκτήσει συνείδηση της δύναμής της. Είναι ιδιαιτέρως καχύποπτη. Είναι κατακερματισμένη. Δεν δίνει καμία σημασία στις γενικολογίες και στις κενολογίες με οποιοδήποτε περιτύλιγμα και αν εμφανίζονται. Ψηφίζει άναρχα, χωρίς πεποίθηση, χωρίς ψυχή, αναζητώντας ως κινούμενη άμμος χαραμάδες ελπίδας. Ο πολιτικός σχηματισμός που θα εκφράσει τη δημιουργική Ελλάδα, με τρόπο πλειοψηφικό, φαίνεται πως θα προκύψει ως άφευκτη ανάγκη. Κανείς δε ξέρει ακόμα αν θα είναι προϊόν αφομοίωσης, σύνθεσης ή συνένωσης των υφισταμένων πολιτικών δυνάμεων. Ό,τι τελικά υπάρξει και όποτε υπάρξει, θα περάσει τα σαράντα κύματα και πρέπει να αντέξει σε σκληρές δοκιμασίες. Καθένας μας ας το παλέψει από όπου και αν βρίσκεται. Κανένας αγώνας δεν είναι μάταιος.

• Άντε και καλές εκλογές. Ελπίζω να μην παραβιασθεί η ενδέκατη εντολή που δεν διατύπωσε ο Μωυσής. «Ου μπλέξεις». Διότι όταν μπλέξεις, δεν ξεμπλέκεις εύκολα. Το ξέρουμε και από την πείρα της προσωπικής μας ζωής.

* Ο Πάνος Μπιτσαξής είναι Δικηγόρος Αθηνών, μέλος της ΟΕΣ της Δημοκρατικής παράταξης, πρώην Γενικός Γραμματέας Αθλητισμού.