Για το Κείμενο έχουμε την εξής διαδικασία: υπάρχει μόνο μέσα στην διαφορετικότητά του (όχι όμως και την ατομικότητά του)˙ η ανάγνωσή του είναι γεγονική ακολουθία (έτσι κάθε επαγωγική-αφαιρετική επιστήμη γίνεται ψευδαισθητική: δεν υπάρχει «γραμματική» του κειμένου), και ωστόσο υφαίνεται εντελώς από αναφορές, σημειώσεις, απηχήσεις: πολιτισμικές γλώσσες (ποια γλώσσα δεν θα μπορούσε να είναι;), άλλων εποχών ή σύγχρονες, που το διέρχονται εν μέρει μέσα στην απέραντη στερεοφωνία [αναπαραγωγή από περισσότερους διαύλους προέλευσης]. Το διακειμενικό εντός του οποίου είναι μεταφερόμενο κάθε κείμενο, γιατί το ίδιο είναι το εν-κείμενο ενός άλλου κειμένου, δεν μπορεί να συγχέεται με κάποια προέλευση του κειμένου: η αναζήτηση των «πηγών», των «επιδράσεων» ενός έργου είναι ικανοποιητική για τον μύθο της γενεαλογικής αλληλουχίας˙ οι αναφορές από τις οποίες παράγεται το κείμενο είναι ανώνυμες, απρόσβλητες˙ και ωστόσο ήδη αναγνωσμένες: πρόκειται για αναφορές εκτός εισαγωγικών.

Το Κείμενο, υπό την μοντέρνα σημασία, πραγματικό, υπαρκτό, που δοκιμάζουμε να δώσουμε σε αυτή την λέξη, διακρίνεται θεμελιωδώς από το λογοτεχνικό εργο: δεν είναι αισθητικό προϊόν, είναι πρακτική σημαίνοντος δεν είναι δομή, είναι δόμηση (structuration) δεν είναι αντικείμενο, είναι εργασία και παιγνίδι δεν είναι σύνολο κλειστών σημείων, είναι όγκος από ίχνη που μετατοπίζονται, μετατίθενται, εκτοπίζονται η έμφαση του Κειμένου δεν είναι η σημασία, αλλά το Σημαίνον, στην σημειωτική αποδοχή του όρου το Κείμενο πλεονάζει σε σύγκριση με το αρχαίο λογοτεχνικό έργο υπάρχει, για παράδειγμα, ένα Κείμενο του Βίου.

Η λευκή γραφή, εκείνη του Καμύ (Camus), του Μπλανσό Blanchot) ή του Καϊρόλ Cayrol) για παράδειγμα, ή η ομιλούμενη γραφή του Κενώ (Queneau), είναι το τελευταίο επεισόδιο ενός Πάθους της γραφής, που ακολουθεί βήμα προς βήμα την διάσπαση της αστικής συνείδησης. Κανείς δεν μπορεί, χωρίς επιτηδεύσεις, να καταχωρεί την συγγραφική του ελευθερία στην σκιερότητα (αδιαφάνεια) της γλώσσας, γιατί μέσω αυτής είναι η Ιστορία στο σύνολό της που εξαρτάται, ολοκληρωμένη και ενωμένη από τον τρόπο μιας Φύσεως.

Επιπλέον, για τον συγγραφέα, η γλώσσα δεν είναι παρά μόνο ένας ανθρώπινος ορίζοντας που καθιδρύει από μακριά μια συγκεκριμένη οικειότητα, εντελώς αρνητική άλλωστε: να πούμε ότι ο Καμύ και ο Κενώ μιλούν την ίδια γλώσσα, το μόνο που κάνουμε είναι να εικάζουμε, με μια λειτουργία διαφοροποιητική, όλες τις γλώσσες, αρχαϊκές ή φουτουριστικές, που δεν μιλιούνται: μετέωρη ανάμεσα στις αθετημένες μορφές και τις άγνωστες μορφές, η γλώσσα του συγγραφέα είναι μάλλον λιγότερο ένα φόντο παρά ένα ακραίο όριο είναι ο γεωμετρικός τόπος για κάθε τι που δεν θα μπορούσε να μιλήσει χωρίς να χάσει, όπως ο Ορφέας όταν γυρίζει για να κοιτάξει, την στερεά σημασία της πορείας της και το βασικό νεύμα της κοινωνικότητάς της.

Παναγιώτης Δελλής