Ο Μάνος Κοντολέων είναι συγγραφέας.

Αλίκη Χιωτάκη – Αλεξάνδρα Ζερβού

«Έλα τώρα τέλειωνε!»
Εικονογράφηση: Γιώργος Γούσης

Κέδρος

Τα βιβλία που απευθύνονται σε παιδιά και διατηρούν από τη μια ένα λογοτεχνικό ύφος αφήγησης, ενώ παράλληλα έχουν και φροντίσει οι κεντρικοί χαρακτήρες της αφηγούμενης ιστορίας να είναι αρκούντως έως και πλήρως αληθοφανείς, πολύ συχνά χρησιμοποιούν τη συναισθηματική φόρτιση που η αφήγηση τους δίνει, για να ‘περάσουν’ στους αναγνώστες τους και βασικά στοιχεία γνώσης.

Λέγοντας ‘στοιχεία γνώσης’ δεν έχω κατά νου τόσο τις διάφορες πληροφορίες πάνω σε ιστορικά, πολιτιστικά ή επιστημονικά θέματα, όσο τα στοιχεία εκείνα που θα βοηθήσουν τον ανήλικο αναγνώστη να κατανοήσει τους άλλους ή τον ‘άλλον’ –εννοώ τόσο εκείνους που τον περιβάλλουν και τον συντροφεύουν όσο και τον ίδιο του τον εαυτό.

Τα τελευταία χρόνια τέτοιου είδους κείμενα βλέπουν πολύ συχνά το φως της δημοσιότητας κι έτσι μπορούμε να πούμε πως υπάρχει πλέον στα χέρια του κάθε ευαίσθητου πολίτη και συνειδητοποιημένου ενήλικα, ένας ικανός αριθμός βιβλίων (με πολύ ή λιγότερη εικονογράφηση) που μπορεί να χρησιμοποιηθούν ως εργαλείο ανάπτυξης της κοινωνικοποίησης των παιδιών.

Κείμενα που αγγίζουν τις προδιαγραφές μιας λογοτεχνικής αφήγησης, αλλά που στην ουσία έχουν στρέψει την προσοχή τους προς μια όσο περισσότερη αποτελεσματική και απολύτως στοχευμένη διάθεση να κάνουν το παιδί που θα τα ξεφυλλίσει να συνειδητοποιήσει –και να αποδεχτεί- πως γύρω του υπάρχουν και άτομα (συνομήλικά του ή όχι) που μπορεί να έχουν διαφορετικές δεξιότητες από το ίδιο, να διανύουν μια άλλη ηλικιακή φάση, να προέρχονται από μια άλλη φυλή.

Αυτού του είδους τα βιβλία για παιδιά δεν θα πρέπει πιστεύω, να τα αντιμετωπίζει κανείς και να τα κρίνει ως να φιλοδοξούσαν να ήσαν καθαρώς λογοτεχνικά έργα, αλλά αντίθετα να προσπαθεί να κατανοήσει τους στόχους τους και να αφεθεί –ναι, γιατί όχι;- και ο ίδιος στην δυνατότητα που του προσφέρουν να διευρύνει τις δικές του γνώσεις και τοποθετήσεις πάνω στα ζητήματα που θέτουν κάθε φορά.

Ένα τέτοιο βιβλίο είναι και το έργο που υπογράφουν οι Αλίκη Χιωτάκη και η Αλεξάνδρα Ζερβού.

Ένα κείμενο με σαφείς αποχρώσεις λογοτεχνικής δόμησης που στόχο του έχει να γνωστοποιήσει τον τρόπο σκέψης, αντίδρασης και κατά συνέπια και κατανόησης των παιδιών με αυτισμό.

Οι δυο συγγραφείς με τις επιστημονικές τους ιδιότητες εγγυώνται την ποιότητα και τη συνέπεια του αποτελέσματος.

Η Αλίκη Χιωτάκη είναι ψυχολόγος ειδικευμένη στη παρακολούθηση μικρών ατόμων με αυτισμό και η Αλεξάνδρα Ζερβού μια από τις πλέον ενημερωμένες πανεπιστημιακές καθηγήτριες σε θέματα της λογοτεχνίας για παιδιά και νέους.

Ενώνοντας τις ικανότητες τους δημιούργησαν ένα ολοζώντανο αφηγητή –τον Άλεξ.

Ένα αγόρι με αυτισμό που αφηγείται την καθημερινότητά του. Το πως αντιμετωπίζει τους άλλους και πως οι άλλοι τον αντιμετωπίζουν, το τι θέλει και το τι δεν θέλει, το τι αγαπά και το τι τον κάνει να θυμώνει.

Σε τι το ίδιο υπερέχει από τους άλλους, σε ποια σημεία οι δικές του προσλαμβάνουσες είναι διαφορετικές από αυτές της πλειοψηφίας.

Μέσα από την δική του πρωτοπρόσωπη αφήγηση, λοιπόν, ο στόχος των δυο συγγραφέων επιτυγχάνεται πλήρως.

Και βέβαια αυτός ο στόχος δεν είναι παρά να κατανοήσουμε εμείς –οι ‘άλλοι’- τον τρόπο σκέψης και αντίδρασης κάποιων που ίσως να είναι μειονότητες, αλλά που σίγουρα… Ναι, σίγουρα μπορεί εμείς να είμαστε για εκείνους μη κατανοητοί.

Ο κόσμος μέσα στον οποίον ζούμε δεν ανήκει μόνο σε όσους, που με την έπαρση της πλειοψηφίας, τον θεωρήσανε αποκλειστικό τους κτήμα. Ανήκει στο κάθε άτομο –άλλωστε και για το όποιο διαφορετικό άτομο, άλλος ο καθένας από εμάς είναι.

Ένα κείμενο γραμμένο με γλώσσα αυθόρμητη –που βγαίνει με γνησιότητα από τον ήρωα.
Κείμενο που δείχνει την βαθιά και ουσιαστική γνώση που έχουν η κάθε μια από τις δυο συγγραφείς στον δικό της τομέα.

Να σημειώσω την απλότητα της εικονογράφησης. Και να τονίσω επίσης πως οι τελευταίες σελίδες περιλαμβάνουν ασκήσεις – παιχνίδια κατανόησης της συμπεριφοράς των ατόμων με αυτά τα ιδιαίτερα χαρίσματα, όπως και μια σύντομη επεξήγηση για το γιατί γράφτηκε όλο αυτό το βιβλίο.

 * Το άρθρο απηχεί τις απόψεις του συντάκτη του.  

The article expresses the views of the author

iPorta.gr