Ο αθέατος κίνδυνος πίσω από κάθε μορφή βίας- κρατική η μή- είναι η «ακύρωση» της επιθυμίας, της ιδεολογίας, της αντίδρασης. Η δε ελευθερία, δυστυχώς για μερικούς, αδιόρθωτους, παραμένει ριζωμένη στην Ιστορία : είναι η ελευθερία της έκφρασης, της ενεργητικής συμμετοχής, του «σχετίζεσθαι» και του «συνέρχεσθαι». Ξέρω ότι οι έννοιες αυτές ενδεχομένως και να προκαλούν αλλεργία σε κάποιους πολίτες αλλά είναι από τις θεμελιώδεις έννοιες και συστατικά στοιχεία της δημοκρατίας (δυστυχώς και γι’ αυτούς).
Ένα ελεύθερο λοιπόν υποκείμενο που μπορεί να ανήκει σήμερα πχ. σε μια συλλογικότητα αυτοοργάνωσης, με αντισυστημικό ιδεολογικό πρόσημο, δεν διαπράττει καμία παράβαση. Δεν είναι εγκληματίας. Ο ποινικός κώδικας θα τον χαρακτηρίσει ως τέτοιον, όταν και μόνο όταν, προβεί σε συγκεκριμένη αδικοπραξία. Κάτι που κάλλιστα μπορεί να κάνει και αυτός που ανήκει σε μια ακραία συντηρητική, εθνικιστική ή υπερπατριωτική οργάνωση.
Το να στοχοποιήσουμε λοιπόν( και πολύ περισσότερο να ποινικοποιήσουμε ) τα πιστεύω κάποιων νέων, είναι σαν να απαιτούμε ως κοινωνία την πλήρη ταύτιση με το μοντέλο του «μαζάνθρωπου» : του μονοδιάστατου δικτυωμένου ανθρωπότυπου (android) που απλά υπακούει τυφλά, ως πειθήνιος εργαζόμενος πολίτης, σε κάθε μορφής εξουσιαστική εντολή. Και αυτό είναι μια βαθιά αντιδημοκρατική νοοτροπία. Είναι υποτίμηση της ανθρώπινης νοημοσύνης. Kαι οπως σωστά είπε ο Paul Valery: «Ο φασισμός αρχίζει με την σκέψη ότι όλοι οι άλλοι είναι ανόητοι».
Οι νέοι πολίτες σήμερα, εποχή έκστασης της επικοινωνίας και της πληροφόρησης, είναι στην πλειοψηφία τους περισσότερο πολιτικοποιημένοι από τις προηγούμενες γενιές. Αν αυτό το αγνοεί η εξουσία τότε και την ίδια θα την αγνοήσει η κοινωνία, με μαθηματική βεβαιότητα.
Η αλήθεια είναι ότι πολλοί υπέρμαχοι ενός δήθεν μοντέρνου υπερφιλελευθερισμού, που στην ουσία κρύβει καλά τον σύγχρονο τεχνολαϊκισμό, βιάζονται να βαφτίσουν ως «άκρα» τις συλλογικότητες εκείνες που ακόμη και αν δεν χρησιμοποιούν βία, μόνο και μόνο επειδή έχουν συγκεκριμένο ιδεολογικό πρόσημο, είναι κάτι σαν εν δυνάμει εξτρεμιστικές ομάδες. Άσχετα αν απλά είναι νέοι, σκεπτόμενοι άνθρωποι που δεν ανέχονται την συστημική βιοπολιτική του ατομικισμού και της μαζικής εξατομίκευσης.
Ονομάζουμε λοιπόν με ευκολία ακραίους τους όποιους ακτιβιστές θα σηκώσουν ένα πανό και χαρακτηριζούμε ως «περιθωριακούς» όσους διαδηλώνουν για δικαιώματα, ειδικά όταν αυτοί αποτελούν μειονότητες.
Αυτό το φαινόμενο δεν είναι καν βαθύς συντηρητισμός. Δεν είναι καν ζήτημα παραδοσιακής διελκυστίνδας μεταξύ δεξιάς/αριστεράς. Είναι ένα καλά κρυμμένο μίσος κατά της συλλογικής έκφρασης. Είναι δογματική ιδεολογία βαθιά συνδεδεμένη με το ακραίο νεοκαπιταλιστικό υπόδειγμα : της μαζικής υπακοής, της καλλιέργειας ενός παθητικού ωφελιμιστικού ατομικισμού ( μέσω μιμητισμού/ομογενοποίησης) και καθίζησης των ενστίκτων.
Οι περισσότεροι νέοι σήμερα αυτά όλα τα αντιλαμβάνονται. Γιατί είναι περισσότερο ενημερωμένοι από ποτέ. Γιατί η διαδικασία υποκειμενοποίησης τους είναι διαδικασία διαρκούς αναζήτησης ταυτότητας.
Γιατί ξέρουν, καλύτερα από την κάθε μορφή εξουσίας, πως δομείται και πως αποκτά συνοχή ο κοινωνικός ιστός. Ξέρουν τι εστι νόμος και τι δικαίωμα. Γνωρίζουν καλά την βία της βιοπολιτικής και της καθυπόταξης των ενστίκτων : ξέρουν τι σημαίνει χαμηλός μισθός σε κάτοχο διδακτορικού τίτλου.
Το αφανές λοιπόν μήνυμα της υπερβολικής καταστολής και της καθολικής επιτήρησης είναι βαθύτατα αντικοινωνικό. Ειδικά όταν συνοδεύεται από στοχευμένη απαξίωση θέσεων και συμπεριφορών που δεν εντάσσονται στα καθιερωμένα αστικά συντηρητικά πρότυπα.
Ο κόσμος άλλαξε. Ο μακαρθισμός της ολιγαρχικής μιντιακής εξουσίας δεν θα καταφέρει, όσο και αν προσπαθεί, να βγάλει στο προσκήνιο το «αιώνιο κακό» της καπιταλιστικής ιστορίας : το φάντασμα του κομμουνισμού. Αυτό δεν «πλανιέται» πλέον πάνω από την Ευρώπη. Ας μην ποντάρουν οι εξουσίες σε αυτό…