Πάνος Μπιτσαξής

• Είμαι ειλικρινής. Ο σουρεαλισμός στην τέχνη αλλά και ο σουρεαλισμός ως ρεύμα σκέψης, ποτέ δεν μου πρόσφερε αληθινή καλλιτεχνική ή πνευματική συγκίνηση. Είτε δεν τον καταλάβαινα, είτε βαριόμουν να τον καταλάβω, είτε το επάγγελμα που ασκώ αλλά και η δημόσια δραστηριότητά μου με έχει ποτίσει με μια όψη του κόσμου που δεν είναι καθόλου σουρεαλιστική. Είναι απολύτως πραγματική, μαχόμενη, απτή. Επειδή όμως διάφοροι φιλότεχνοι φίλοι μου, που σέβομαι την ευαισθησία τους και συχνά συμβάλλουν στην πολιτιστική μου «εξημέρωση», επέμεναν ότι είναι σπουδαίο πράγμα ο σουρεαλισμός, κατά καιρούς κάτι προσπάθησα να καταλάβω. Τον «Μεγάλο Ερωτικό» του Εμπειρίκου τον παράτησα αμέσως. Τον ποιητή Ζακ Πρεβέρ επίσης. Τις μορφές του Εγγονόπουλου, όταν έχω την ευκαιρία να τις δω σε εκθέσεις ζωγραφικής, αν τις είχα στο σπίτι μου θα μου προκαλούσαν άγχος. Ο «Μπολιβάρ» παραδόξως μου άρεσε. Αυτό, όμως, που μου έχει εντυπωθεί στη μνήμη μου και ταιριάζει τόσο πολύ στις μέρες μας είναι ένας πασίγνωστος πίνακας του Νταλί. Ηλιοκαμένη έρημος, διάσπαρτα οστά και κεφαλές νεκρών ζώων και ένα λιωμένο ρολόι στο οποίο ο χρόνος έχει σταματήσει. Η παραβολή της ματαιότητας, όπως τη φαντάστηκε ο ζωγράφος με το τσιγκελωτό μουστάκι.

Οι μέρες που ζούμε, οι εβδομάδες που τροφοδοτούν τη σκέψη του Γιάννη Καραχισαρίδη, δείχνουν πόσο άδικο είχα. Έπρεπε να είχα θητεύσει στο σουρεαλισμό, να τον έχω μάθει τέλεια. Γι’ αυτό τώρα έχω αναλυτικές δυσκολίες και κάποια πράγματα δεν χωρούν στο μυαλό μου. Μόνο ο σουρεαλισμός μπορεί να εξηγήσει και να ερμηνεύσει πλέον την ελληνική δημόσια ζωή.

• Μετά το ραντεβού στους δρόμους της φωτιάς που μας έδωσε η Ραχήλ Μακρή, μετά την έφοδο στο νομισματοκοπείο και τις μεγάλες προοπτικές και τους εναλλακτικούς δρόμους που θα άνοιγε η έφοδος αυτή, ο δημόσιος διάλογος εξελίσσεται ως εξής. Οι συνιστώσες της προεδρικής πλειοψηφίας λένε: «Δεν συμφωνώ με αυτούς που συμφώνησα, συμφωνώ με αυτούς που διαφώνησα, άρα οι δρόμοι μας πρέπει να χωρίσουν». Από την άλλη μεριά, οι πλατφορμιστές απαντούν: «Συμφωνούμε στο ότι δεν συμφωνείτε με αυτούς που συμφωνήσατε, διαφωνούμε στο ότι συμφωνήσατε με αυτούς που δεν συμφωνείτε, άρα ας πάμε παρέα». Σε αυτό τον καταπληκτικό διάλογο παρεμβαίνει και η αντιπολίτευση. «Δεν συμφωνούμε με τη συμφωνία, διαφωνούμε με την Κυβέρνηση, αλλά συμφωνούμε με μια συμφωνία». Ο διάλογος είναι σουρεαλιστικός. Έχει όμως ένα πολύ δυσάρεστα αληθινό διττό αποτέλεσμα. Δεν έχουμε Κυβέρνηση και συγχρόνως δεν έχουμε και αντιπολίτευση. Η συμπολίτευση αντιπολιτεύεται τον εαυτό της και η αντιπολίτευση συμπολιτεύεται με την συμπολίτευση. Χάος. Έτσι, το κράτος αγγίζει όρια διάλυσης που δεν έχουν προηγούμενο, τουλάχιστον στη δική μου ζωή. Δεν λειτουργεί τίποτα. Δεν κουνιέται φύλλο. Η ακυβερνησία και η αταξία επιτείνονται κάθε μέρα που περνά, η χώρα βαλτώνει και ο Πρωθυπουργός μιλάει, μιλάει, μιλάει, αλλά δεν κάνει τίποτα. Η μόνη δύναμη διακυβέρνησης στην οποία φαίνεται να εναποτίθεται σταδιακά όλη η εξουσία είναι η ΤΡΟΙΚΑ ως κουαρτέτο, που εγκαταστάθηκε για τα καλά στην Αθήνα με επικεφαλής και ηγερία, την συνομήλικη του κ. Τσίπρα, Ρουμάνα καλλονή, με το ψευδώνυμο «Δρακουλέσκου». Καλή τύχη παιδιά. Κι ενώ γίνονται όλα αυτά, ο Βαρουφάκης, όπως σας είχα προαναγγείλει, επανήλθε. Στοιχείο και αυτός του σουρεαλισμού διηγείται ιστορίες για την «ακροδεξιά» μαμά του που κατασκόπευε τον «κομμουνιστή» πατέρα του. Έλεος. Ο Νταλί θα σήκωνε τα χέρια. Θα έλεγε: «παιδιά αυτό με ξεπερνά».

• Η σουρεαλιστική εικόνα συμπληρώνεται με την απίστευτη ανοησία της αναζήτησης ποινικών ευθυνών του Βαρουφάκη για εσχάτη προδοσία και άλλα συναφή. Άλλο που δεν ήθελε ο θλιβερός αυτός νάρκισσος για να κάνει τον καμπόσο. Να βρει οδό ηρωοποίησης της ασυναρτησίας του. Ακόμα δεν έχουμε καταλάβει ότι το έγκλημα που συντελέστηκε αυτό το εξάμηνο αφορά ολόκληρη την Κυβέρνηση και όχι μόνο τον Βαρουφάκη. Ότι το plan b και οι θεωρίες συνωμοσίας ήταν το plan a, στο οποία είχαν επενδύσει τα πιο σκοτεινά συμφέροντα της παρασιτικής ολιγαρχίας της χώρας. Αυτά δεν είναι θέματα που επιλύονται σε Ειδικά Δικαστήρια. Πέφτουν σε παγίδα όσοι τα υποστηρίζουν. Είναι και αυτοί σουρεαλιστές. Αλλά υπάρχει κι ένας πρόσθετος λόγος που δεν μπορεί να οδηγήσει τον Βαρουφάκη σε ποινικό Δικαστήριο. Είναι ανίκανος προς καταλογισμό. Με νομική ορολογία στερείται καταφανώς της ικανότητας αντίληψης του αδίκου λόγω σοβαρής διατάραξης των πνευματικών των λειτουργιών και πρόδηλης διαταραχής της συνειδήσεως. Ο άνθρωπος είναι αθώος.

• Πήραμε μια αναπνοή όταν ο Πρωθυπουργός κατάλαβε ότι η καταστροφή της χώρας θα κατέστρεφε και τον ίδιο. Είναι ακράδαντη η πεποίθησή μου ότι δεν πιστεύει στην ευρωπαϊκή πορεία της χώρας. Κέρδισε χρόνο για να σώσει τον εαυτό του και τίποτα άλλο. Πολύ σύντομα θα ξαναβρεθούμε στο ίδιο σημείο. Στο ίδιο δίλημμα. Στο ίδιο σταυροδρόμι. Ήδη το κεφάλι μας βυθίζεται πάλι κάτω από το νερό. Ενώ θα έπρεπε η εθνική προσπάθεια να συγκεντρωθεί στη διαπραγμάτευση, η Κυβέρνηση έφαγε 15 μέρες ψάχνοντας σε ποιο ξενοδοχείο θα κοιμηθεί η «Δρακουλέσκου». Καταλαβαίνετε τι έχει να γίνει μετά. Δεν έχω καμιά αμφιβολία ότι μια απονευρωμένη οικονομία με την τραπεζική πίστη σε κατάρρευση δεν μπορεί να συνέλθει με αυτές τις προϋποθέσεις. Είναι αστείο και να το σκέφτεται κάποιος. Για να είμαι έντιμος πρέπει να αναγνωρίσω και τις εξαιρέσεις. Τον Πανούση, τον Μάρδα, τον Κοντονή, τον Κουρουπλή και ελάχιστους άλλους που πασχίζουν να διατηρήσουν στοιχειωδώς όρθιους τους κρατικούς αυτοματισμούς. Δυστυχώς ελάχιστα καταφέρνουν. Κατά τα λοιπά, όλοι οι παραπάνω, εκτός από λίγους, θα μπορούσαν να αποτελούν μια πανίσχυρη διακομματική σουρεαλιστική συνιστώσα που διαπερνά όλο το φάσμα του πολιτικού συστήματος και δυστυχώς κατεδαφίζει τη χώρα. Ακόμα και το ΠΟΤΑΜΙ που είναι δύναμη λογικής το βλέπω το τελευταίο καιρό να έχει σωπάσει.

• Κύριο γνώρισμα των ηλιθίων δεν είναι ότι δεν μπορούν να καταλάβουν τις αποτυχίες τους. Αυτό είναι αναμενόμενο. Το κύριο γνώρισμα των ηλιθίων είναι ότι δεν μπορούν να καταλάβουν τις επιτυχίες τους. Έτσι, δεν καταλαβαίνουν ότι η συμφωνία που έγινε με μια χώρα ρημαδιό από ευθύνη τους, είναι μια καλή συμφωνία. Κλαυθμηρίζουν για το ΦΠΑ, για τον φόρο των αγροτών και κάτι σαραντάχρονες συνταξιούχες. Πράγματι ο εσπρέσο πήγε από 1,20 1,30. Τι να κάνουμε; Θα επιβιώσουμε. Να δούμε πώς θα επιβιώναμε και από ποιά σκουπίδια θα τρώγαμε αν είχε γίνει πραγματικότητα το βασικό τους σχέδιο.

• Η σουρεαλιστική συνιστώσα δημοσκοπείται σε ποσοστά περίπου στο 45%. Αν μπορούσε θα έκανε κάθε μέρα εκλογές. Αδύνατον να σκεφτεί πως άλλος δρόμος από την εθνική συνεννόηση δεν υπάρχει.