Ο Μάνος Στεφανίδης είναι Ιστορικός Τέχνης και Αναπληρωτής Καθηγητής στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του ΕΚΠΑ
Συμπληρώνονται αυτό τον Σεπτέμβρη τριάντα δύο χρόνια από την πρώτη κυκλοφορία του εξαιρετικού τραγουδιού του Βαγγέλη Κορακάκη ” Πρώτο Φθινόπωρο χωρίς αγάπη”. Ηχογραφήθηκε το 1988. Πρόκειται για ένα αριστούργημα εκείνου του λαϊκού τραγουδιού που αντιστέκεται ακόμη και σήμερα στον ετοιματζήδικο – συναισθηματικό λαϊκισμό ήχων και εικόνων και που επιτρέπει σε όλους να συμμετέχουν με ταπεινότητα και αξιοπρέπεια στο μουσικό δρώμενο σιγοντάροντας όπως και στην δημοτική μουσική.
Με συγκινεί βαθιά ο τρόπος που το ερμηνεύει ο ίδιος ο συνθέτης με την ακατέργαστη, αδρή φωνή του όμως ο Δημήτρης Μητροπάνος το απογειώνει κυριολεκτικά…
Έχουμε εν προκειμένω να κάνουμε με ένα μικρό δράμα, ένα τραγουδιστικό μονόπρακτο που θυμίζει το αξεπέραστο “Σιγανοψιχάλισμα” του ’50 του Πάνου Γαβαλά και που κινείται στους αγαπημένους δρόμους της Ανατολής. Η γνωστή, πανάρχαια ιστορία ενός σμιξίματος και του συνακόλουθου χωρισμού. Τσακίσματα, μελίσματα, παρεστιγμένη, νότες περισσότερες του δυτικού κανόνα, σιωπές, βαθιές αναπνοές. Ντέρτι, σεβντάς, χαρμολύπη, παράπονο. Από εκεί που πέρασε ο Διόνυσος όταν μάς πρωτοεπισκέφτηκε εκ της Φρυγίας ορμώμενος αλλά και ο Διονύσης Σαββόπουλος στο Μακρύ του Ζεϊμπέκικο για τον Νίκο. Είναι εκείνη η μουσική που χωράει έναν ολόκληρο κόσμο ποικιλμάτων και αυτοσχεδιασμών από πλευράς του μπουζουκιού, ανάμεσα στην πρώτη και τη δεύτερη αναπνοή του τραγουδιστή… Μ’ εκείνο το παράπονο που δεν φτηναίνει ποτέ σε κλαψούρισμα. Μια γενναία αποδοχή του μοιραίου.
Αφιερωμένο στον ξάδελφο μου Μιχάλη Τωμαδάκη στον οποίο ανήκει και η φωτογραφία της πρόσφατης πανσελήνου. Μια πανσέληνος που κλαίει με αργυρά και χρυσοπράσινα δάκρυα πάνω από το κουφάρι του αδικοχαμένου Αιγέα ανάμεσα στο Σούνιο και το Πόρτο Ράφτη. Τα δάκρυα της εγκαταλειμμένης Αριάδνης;
Η άλλη φωτογραφία, λίγο παλιότερη, δείχνει φθινόπωρο σ’ ένα καρνάγιο της Σαλονίκης με τον Όλυμπο στο βάθος να διαπραγματεύεται με τα σύννεφα του λίγο φως, ένα αεροπλάνο να φλερτάρει τη Μίκρα και η γειτόνισσα θάλασσα να γελάει καλοκάγαθα. Όπως γέλαγε η Μαρίκα Νίνου με τον Τσιτσάνη όταν τραγουδούσαν όλο τσαχπινιά και τσαλίμια το τραγούδι “Στου γιαλού τα βοτσαλάκια κάθονται δυό καβουράκια”… Άλλο τραγουδιστικό μιμόδραμα αυτό.
Ήταν ακόμη ερωτευμένοι κι ευτυχισμένοι καθώς το δικό τους φθινόπωρο έμοιαζε ν’ αργεί πολύ. Όμως η αρρώστια, συμβολική και πραγματική, παραμόνευε.
Έτσι το τραγούδι “Τι σήμερα τι αύριο τι τώρα”που θα τραγουδούσαν λίγο μετά, θα ήταν προφητικό για τη σχέση τους. Τι σύμπτωση, κι αυτό δίπλα σ’ένα καρνάγιο τραγουδήθηκε, του Πειραιά ετούτη τη φορά.