Ο κ.Θεόκλητος Ρουσάκης είναι Αντιστράτηγος (εα) και Επίτιμος Διοικητής Β΄ Σώματος Στρατού

Φωτογραφία άρθρου: Άγιος Γεώργιος – Φορητή εικόνα (Δημ. Παπαδιαμάντης 1824 μ.Χ.), Ιερά Μονή Γηρομερίου

Στρατιωτικοί Άγιοι –

 Άγιος Γεώργιος ο Μεγαλομάρτυρας και Τροπαιοφόρος

Ο Χριστιανισμός των τριών πρώτων αιώνων διατηρεί στην αρχή επιφυλακτική έως αρνητική στάση έναντι του ειδωλολατρικού στρατεύματος, καθ΄ όσον, αυτό εκπροσωπούσε ουσιαστικά τους δημίους των μαρτύρων της. Ουδέποτε όμως αποδοκίμασε την στρατιωτική ιδιότητα και ουδέποτε εξανάγκασε σε παραίτηση όσα μέλη γίνανε χριστιανοί ενώ υπηρετούσαν στο στράτευμα. Έτσι η ιστορική έρευνα για την συνάντηση του χριστιανισμού με το στράτευμα αποκαλύπτει ότι στα τέλη του 3^ου και στις αρχές του 4^ου αιώνα, ένα σημαντικό ποσοστό του  ειδωλολατρικού ρωμαϊκού στρατεύματος να  είχε φτάσει να αποτελείται από χριστιανούς. Συνέβη μάλιστα και το εξής καταπληκτικό: Η κοσμοϊστορική καμπή της μεταστροφής της αυτοκρατορίας, από την ειδωλολατρία στο Χριστιανισμό να συντελεστεί πρώτα στο στράτευμα. Από το στράτευμα, επίσης, άρχισε και η επίσημη δημόσια αναγνώριση της χριστιανικής θρησκείας!

Μέσα σε αυτή την πολιτικοστρατιωτική κατάσταση της εποχής, αναδείχθηκαν και οι στρατιωτικοί Άγιοι που είναι από τις ηρωικότερες μορφές της Εκκλησίας μας. Θα γράψει ένας Αθωνίτης Μοναχός: “Μεγάλες τιμές απολαμβάνουν οι στρατιωτικοί άγιοι στον ουρανό. Γιατί ενώ εδώ στη γη είχαν αξιώματα και απολάμβαναν τιμές από τους ανθρώπους, τα παράτησαν όλα για χάρη του Χριστού. Γι΄ αυτό και λάμπουν δίπλα Του.” Τούτο ίσχυε διότι για τον στρατιωτικό του ρωμαϊκού κράτους ο όρκος πίστεως στον αυτοκράτορα ήταν ένα είδος λατρείας. Η αυτοκρατορική λατρεία ήταν μεν θεσμός πολιτικός, αλλά περιβεβλημένος με θρησκευτικό ένδυμα, γι’ αυτό άλλωστε, και πριν από οποιαδήποτε εκδήλωση πολιτική ή κοινωνική, δημόσια ή ιδιωτική, η θυσία ή το θυμίαμα στο άγαλμα του αυτοκράτορα ήταν πράξη υποχρεωτική. Όσοι δε αρνούνταν να θυσιάσουν ή να θυμιάσουν στο άγαλμα του αυτοκράτορα, συλλαμβάνονταν, φυλακίζονταν και αργότερα θανατώνονταν.

Αυτό που ενδιέφερε κυρίως τη Ρώμη ήταν η πίστη τους στην αυτοκρατορία και όχι αυτή προς τον Χριστό. Αλλά για τους χριστιανούς η πίστη προς τον Αυτοκράτορα ισοδυναμούσε με άρνηση του Χριστού και τους ήταν αδιανόητο να το πράξουν. Και ενώ μέχρι  τον 4ο αιώνα περίπου, οι στρατιωτικοί Άγιοι,  υπήρξαν η κυριώτερη αιτία της σύγκρουσης μεταξύ Χριστού και Καίσαρα, από τον 4^ο αιώνα και μετά γιορτάζονται θριαμβευτικά, συγχρόνως με τη νίκη των Μαρτύρων, ενώ τα θαύματά τους σημαίνουν τη συμφιλίωση Χριστού και Καίσαρα.

Το παράδειγμα των στρατιωτικών αγίων διήγειρε διαχρονικά το χριστιανικό πνεύμα για πνευματικούς αγώνες και αφύπνιζε αγωνιστικά τη χριστιανική συνείδηση όταν αυτή άρχισε πνευματικώς να εφησυχάζει. Έτσι και σήμερα εορτάζουμε έναν από τους πιο γνωστούς και αγαπημένους Αγίους όχι μόνο στον ελληνικό πληθυσμό, αλλά σε όλον το χριστιανικό -και όχι μόνο- κόσμο. Τον Άγιο Γεώργιο το Μεγαλομάρτυρα και Τροπαιοφόρο, που ανήκει στη χορεία των μεγαλομαρτύρων της Εκκλησίας.

Ο λαοφιλής Άγιος Γεώργιος ο μεγαλομάρτυρας και Τροπαιοφόρος γεννήθηκε περίπου το 275 μ.Χ. στην Καππαδοκία, από γονείς χριστιανούς. Ο πατέρας του, μάλιστα, πέθανε μαρτυρικά για το Χριστό όταν ο Γεώργιος ήταν δέκα χρόνων. Η μητέρα του τότε τον πήρε μαζί της στην πατρίδα της την Παλαιστίνη, όπου είχε και τα κτήματα της. Όταν έγινε 18 χρονών, στρατεύθηκε στο ρωμαϊκό στρατό. Αν και νέος στην ηλικία, διεκπεραίωνε τις στρατιωτικές του υποχρεώσεις τέλεια. Όλοι τον θαύμαζαν για το παράστημα του. Γι’ αυτό, γρήγορα τον προήγαγαν σε ανώτερα αξιώματα και του έδωσαν τον τίτλο του κόμη και ο Διοκλητιανός τον εκτιμούσε πολύ.

Η απεικόνισή του, που τον παριστά πάνοπλο και έφιππο να σκοτώνει έναν τρομερό δράκο, είναι αρχέτυπη και έχει μεγάλη αποτρεπτική σημασία. Όπως ο Άι-Γιώργης σκοτώνει τον δράκο, έτσι πιστεύει ο λαός μας ότι θα συνθλίψει και τους εχθρούς που επιβουλεύονται τα εδάφη και την ελευθερία μας. Από τον 11ο αιώνα και μετά, ο Άγιος Γεώργιος συνδέθηκε με αυτήν την παράδοση, που καθόρισε και όλες τις μετέπειτα απεικονίσεις του: τον φόνο ενός δράκοντα που απαιτούσε να τον ταΐζουν με ανθρώπους, για να αφήνει τους υπόλοιπους να παίρνουν νερό από την πηγή. Όταν είχε φθάσει η σειρά της κόρης του βασιλιά, εμφανίσθηκε ο Άγιος και σκότωσε το θηρίο. Ο δράκοντας είχε το πολλαπλό νόημα του κακού, του εχθρού και της αρρώστιας. Από την άλλη, ο θάνατός του απελευθερώνει την πρόσβαση στο νερό, το οποίο είναι πηγή ζωής και υγείας.

 Όταν ο αυτοκράτορας Διοκλητιανός το 303 μΧ όρισε ότι οι Χριστιανοί θα εξέπιπταν από τα αξιώματά τους και αν επέμεναν στην πίστη τους, θα καταδικάζονταν σε θάνατο, ο 28χρονος Γεώργιος διακήρυξε θαρραλέα την πίστη του μπροστά στον αυτοκράτορα. Όταν οι προσπάθειες του Διοκλητιανού να τον μεταστρέψει απέτυχαν, υπέστη διάφορα μαρτύρια μέχρι να αποκεφαλιστεί. Αποτέλεσμα της γενναιότητάς του ήταν να μεταστραφούν στο χριστιανισμό πολλοί εθνικοί, μεταξύ των οποίων και η γυναίκα του Διοκλητιανού.

Ο πιστός υπηρέτης του Αγίου, Πασικράτης, εκτελώντας την επιθυμία του Αγίου, παρέλαβε το Άγιο λείψανο του Μάρτυρα μαζί με αυτό της μητέρας του Αγίας Πολυχρονίας και το μετέφερε στη Λύδδα της Παλαιστίνης. Από εκεί, όπως βεβαιώνουν οι πηγές, οι Σταυροφόροι πήραν τα ιερά λείψανα της Αγίας Πολυχρονίας και τα μετέφεραν στη Δύση.

Από παραφθορά του ονόματός του (Γιωργής=Οργής) ο Άγιος συνδέεται και με την «οργή του Θεού». Γι’ αυτό και ο λαός μας πιστεύει ότι όποιος εχθρός μας απειλήσει, θα χαθεί από «οργή Θεού»!

Ο Άγιος Γεώργιος είναι προστάτης του Στρατού Ξηράς  και εορτάζει 23 Απριλίου. Φέρει τα επώνυμα Μεγαλομάρτυς, Ταξιάρχης, Καλλίνικος και Τροπαιοφόρος. Η εικόνα του έφιππου Αγίου συνόδευε τις εκστρατείες του Βυζαντινού στρατού ξέχωρα από των άλλων στρατιωτικών μαρτύρων, Δημητρίου, Προκοπίου και των δύο Θεοδώρων. Η απελευθέρωση του Ελληνικού Κράτους και νέα περίοδος πολιτικής ελευθερίας, δεν μπορούσε παρά να συνδέσει τον άγιο με την προστασία του στρατού, ο οποίος απελευθέρωσε το υπόδουλο γένος και όφειλε να εκπληρώσει το πάντα ζωντανό εθνικό όραμα της αποκατάστασης της χαμένης χριστιανικής αυτοκρατορίας.       

Αρχείο: 23.4.2020

Αντγος (εα) Θεόκλητος Ρουσάκης

Επίτιμος Διοικητής Β΄ Σώματος Στρατού