Ο κ. Βασίλειος Μαστρογιάννης* είναι Διδάκτωρ Δημοσίου- Διοικητικού Δικαίου.

«Οι εγωϊστές της Ευρώπης θα πρέπει να ταπεινωθούν.Η Ιταλία και η Ισπανία δεν θα μας το συγχωρήσουν ποτέ. Ειδάλλως δεν θα είναι ο Covid 19 που θα καταστρέψει την Ευρώπη, αλλά ο δικός μας εγωϊσμός».

Z.Γκάμπριελ           

Είμαστε στο μέσον της μεγάλης επιδημιολογικής κρίσης, η οποία δεν ξέρουμε ούτε πότε, ούτε πώς θα τελειώσει και κυρίως δεν ξέρουμε ποια ακριβώς θα είναι τα αποτελέσματά της σε οικονομικό, αλλά και κοινωνικό επίπεδο.

Το σίγουρο είναι ότι αυτή η κρίση όχι μόνο θα ταλανίσει για πολλά χρόνια την παγκόσμια οικονομία, τη κοινωνική συνοχή και τα δυτικά κράτη ως οντότητες, αλλά θα οδηγήσει και σε νέα δοκιμασία και αμφισβήτηση την ίδια την υπόσταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Το ευρωπαϊκό οικοδόμημα διήλθε μέσα από στενές ατραπούς για να φτάσει σήμερα, παρά τις ελλείψεις και τα διαρθρωτικά του προβλήματα, να αποτελεί το καλύτερο μέρος να ζει ο σύγχρονος δυτικός άνθρωπος.

Μέσα από συγκρούσεις και συμβιβασμούς η ΕΕ κατάφερε να δημιουργήσει ένα κανονιστικό πλαίσιο λειτουργίας και συνεργασίας των 27 (μείον ένα)  κρατών- μελών, που ισορρόπησε κατά κάποιο τρόπο από την οικονομική κρίση της τελευταίας δεκαετίας, αλλά που ήρθε μοιραία ένας αόρατος εχθρός να καταδείξει τις αδυναμίες και τις δυσλειτουργίες της.

Αυτές οι αμφισβητήσεις για την αναγκαιότητα της ύπαρξής της  είναι το πεδίο όπου δρουν διαχρονικά οι Ευρωσκεπτικιστές, ένθεν –κακείθεν, οι οποίοι δια του λαϊκισμού, που γιγαντώθηκε επικίνδυνα σε όλες τις χώρες, οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στη ξεθεμελίωση  ό,τι πιο σταθερού δημιουργήθηκε στην ευρωπαϊκή ήπειρο, από τις απαρχές της Ιστορίας της μέχρι σήμερα.

Αυτή η σταθερότητα, που χτίστηκε βήμα- βήμα με τη συναίνεση των λαών (κι όχι με πολέμους) και με την εθελοντική παραχώρηση μέρους της εθνικής κυριαρχίας από τα κράτη- μέλη, διασφάλισε για πάνω από εβδομήντα χρόνια την εσωτερική ειρήνη και δημιούργησε  ένα θεσμικό οπλοστάσιο, για κάθε θέμα, πρωτοπόρο και μοναδικό σε όλο τον κόσμο.

Η πορεία όμως προς την Ευρωπαϊκή ενοποίηση και την εμβάθυνση της Δημοκρατίας στα όργανα της ΕΕ, δεν έχει ολοκληρωθεί και τα αποτελέσματα αυτής της καθυστέρησης και της ατολμίας των ισχυρών – ηγετών της ΕΕ, τα βλέπουμε σήμερα.

Η περιχαράκωση και η πρόταξη του εθνικού μικροσυμφέροντος, έναντι το γενικού καλού, όπως αυτό της υγείας των  Ευρωπαίων πολιτών στο σύνολό τους, ανέδειξε έντονα το έλλειμμα της αλληλεγγύης μεταξύ των κρατών.

Η Γερμανία ιδίως μετά την ενοποίησή της, εξελίχθηκε σε πρωταγωνιστή των ευρωπαϊκών υποθέσεων, αλλά  κυρίως τις δυο τελευταίες δεκαετίες, απέδειξε ότι δεν μπορεί να σηκώσει αυτό  το βάρος, καθώς φροντίζει με κάθε τρόπο ( όπως τελευταία με τον περιορισμό των εξαγωγών ιατροφαρμακευτικού υλικού) να δημιουργήσει την εντύπωση ότι θέλει να κυριαρχήσει επί της Ευρώπης κι όχι απλά να αποτελεί μέλος της Ένωσης ή της Ομοσπονδίας Κρατών.

Είναι σαφές ότι η Ευρωπαϊκή ενοποίηση είναι μια δυναμική διαδικασία δοκιμασίας των πολιτών σε συνεργατική αντίληψη, σύμφωνα με την βασική θεωρία του λειτουργισμού, αλλά αυτή η λογική  θα πρέπει πρωτίστως να είναι κυρίαρχη και στην πολιτική αντίληψη/πρακτική των Ηγετών των Κρατών – Μελών, ιδιαίτερα των ΄΄ισχυρών΄΄.

Ανεξαρτήτως όμως των ενστάσεων που μπορεί να έχουμε όλοι μας για τη λειτουργία της ΕΕ σε σημαντικά θέματα, όπως η εξωτερική πολιτική και η ανολοκλήρωτη Οικονομική ενοποίηση ( που θα οδηγούσε αυτομάτως στην πολυδιαφημισμένη έκδοση Ευρωομολόγου), πρέπει να αναλογιστούμε πού θα ήταν οι λαοί της Ευρώπης σήμερα, χωρίς αυτή την , έστω γραφειοκρατική και δυσκίνητη, Ευρωπαϊκή Ένωση.

Η παρούσα κρίση απέδειξε περίτρανα ότι ο μόνος δρόμος είναι ο δρόμος της συνεργασίας, της αλληλεγγύης, της συνεννόησης, των κοινών οραμάτων και της κοινής αντιμετώπισης των κινδύνων και των ασύμμετρων απειλών και όχι αυτός της απομόνωσης και του κακώς εννοούμενου εθνοκεντρισμού.

Γι΄ αυτό πρέπει να διαφυλάξουμε το κοινό μας σπίτι, που είναι η Ευρώπη του κοινού πολιτισμού και των δικαιωμάτων, με κάθε τρόπο και θα τολμούσα να πω με κάθε τίμημα,  και θα πρέπει ν’αγωνιστούμε συντονισμένα για να γίνει η μήτρα του κοινού μας μέλλοντος.

ΥΓ: “Η παγκόσμια ειρήνη δεν θα μπορούσε να διατηρηθεί χωρίς δημιουργικές προσπάθειες, ανάλογες των κινδύνων που την απειλούν»

• Robert Schuman [ διακήρυξη του 1950]

2.04.2020

* Το άρθρο απηχεί τις απόψεις του συντάκτη του.

The article expresses the views of the author

iPorta.gr