Μια ακόμη παράσταση από το θέατρο του παραλόγου έλαβε χώρα πριν λίγες μέρες στη Βουλή. Η συγκεκριμένη αφορούσε τη συζήτηση για την κύρωση του Κρατικού Προϋπολογισμού του 2015. Παρόλο που σε γενικές γραμμές οι τόνοι κρατήθηκαν σε χαμηλά επίπεδα -ειδικά Σαμαράς και Τσίπρας ήταν εντελώς υποτονικοί, αν όχι υπνωτικοί-, μόνο για  πτυχές της οικονομικής πολιτικής δεν ακούσαμε. Οι αλληλοκατηγορίες στο έπακρόν τους. Οι μεν βουλευτές της συμπολίτευσης τόνιζαν τον κίνδυνο αποσταθεροποίησης της χώρας ελέω ΣΥΡΙΖΑ. Οι δε της αντιπολίτευσης εστιάζονταν και πάλι στις αποστασίες, στους ’’κουμπαράδες’’ και σε αργυρώνητους συναδέλφους τους. Κανείς τους δεν ακούμπησε τα σοβαρά προβλήματα, που συναντά στην καθημερινότητά του ο πολίτης. Καμιά κουβέντα για τη γραφειοκρατία, τη διαφθορά, τη φοροδιαφυγή, τα κλειστά επαγγέλματα, τα καρτέλ. Κανένας λόγος για συνέχιση των μεταρρυθμίσεων, για εξορθολογισμό του φορολογικού συστήματος, για αναδιοργάνωση δημοσίων υπηρεσιών, για ενίσχυση των ελεγκτικών μηχανισμών. Φωτεινές εξαιρέσεις σ’ αυτόν τον παράλογο θίασο, μετρημένες στα δάκτυλα πραγματικά του ενός χεριού, και συγκεκριμένα οι Ψαριανός, Μπακογιάννη, Λυκούδης, Μάρκου.

Παρόλα τ’ ανωτέρω, οι εξελίξεις τρέχουν. Ήδη προτάθηκε από πλευράς Κυβέρνησης ο υποψήφιος νέος Πρόεδρος της Δημοκρατίας και η εσπευσμένη διαδικασία εκλογής του ξεκινά σε λίγες ώρες. Όλοι πλέον στρέφονται σ’ έναν μαγικό αριθμό. Όσοι αποζητούν την παραμονή τους στην εξουσία, αλλά συνάμα και τη σταθερότητα και τη συνέχιση -αν όχι επανέναρξη του λιμνάζοντος από τον περασμένο Ιούνιο- μεταρρυθμιστικού έργου, ο αριθμός αυτός είναι το 180. Όσοι πάλι επιζητούν πλέον ανυπόμονα την όσο το δυνατόν πιο σύντομη αναρρίχησή τους στους κυβερνητικούς θώκους,  δίχως να λαμβάνουν σοβαρά υπ’ όψιν τους τις προκλήσεις της επόμενης μέρας, ο αριθμός αυτός φθάνει το 121.

Στους δύο (2) αυτούς αριθμούς επικεντρώνεται ο σχετικά πρόσφατος μεν, συνεχής δε δηλητηριασμός της πολιτικής μας ζωής, με τα φώτα πλέον να ΄χουν στραφεί σε 46 αντιπροσώπους του λαού, 24 ανεξαρτήτων και 22 δύο (2) παντελώς διαφορετικών κοινοβουλευτικών ομάδων. Καμία σοβαρή συζήτηση για τα σημαντικά, όπως τη συνταγματική αναθεώρηση, την αναδιάρθρωση του χρέους, τη χάραξη ενός νέου εθνικού παραγωγικού χάρτη. Μοναχά στείρες αντεγκλίσεις για την εκλογή, ή μη, Προέδρου, και κατ’ επέκταση τη διεξαγωγή, ή όχι, πρόωρων εθνικών εκλογών.

Ωστόσο, σε οποιαδήποτε χώρα που θέλει να χαρακτηρίζεται σοβαρή, και που έχει περάσει τόσα δεινά την τελευταία 6ετία, θα περίμενε κανείς μια στοιχειώδη υπευθυνότητα εκ μέρους όλων των αντιπροσώπων ανεξαιρέτως. Το παράδειγμα ήδη το έχουν δώσει η Πορτογαλία και η Ιρλανδία, χώρες που κατάφεραν μέσω μιας στοιχειώδους συναινέσεως μεταξύ των δημοκρατικών τους πολιτικών δυνάμεων να ξεπεράσουν σχετικά σύντομα την κρίση και να βγουν, με τη συγκατάθεση πάντοτε των δανειστών τους, από τα Μνημόνια. Στο δικό μας -κατά το φίλο Γρηγόρη Ψαριανό- «Κατσαπλιαδιστάν» απουσιάζει οποιαδήποτε αντίστοιχη ενέργεια και φιλοσοφία. Πρωθυπουργός και αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης αρνούνται πεισματικά να συναντηθούν, έστω και για να συμφωνήσουν ότι διαφωνούν. Η Κυβέρνηση, την ώρα που κατηγορεί την αξιωματική αντιπολίτευση για ροπή προς μονομερείς ενέργειες, βγάζει μόνη της τα μάτια της, όταν τέλη Οκτώβρη, μονομερώς πάντοτε, διακοίνωνε ότι τα Μνημόνια φθάνουν στο τέλος τους, καταρρίπτοντας εν μία νυχτί την αποκατεστημένη, από τους κόπους και τις θυσίες του λαού, εμπιστοσύνη των εταίρων της. Η αντιπολίτευση από την άλλη, προς άγραν ψήφων, συνεχίζει κατά πάγια παρελθούσα πρακτική, να επιδίδεται σε λαϊκίστικες επάλξεις, τάζοντας παροχές προς όλους και αδιαφορώντας για το πως θα διαπραγματευτεί με τους δανειστές στα μέσα Φεβρουαρίου, αν σπάσει ο διάολος το πόδι του και έχουμε οδηγηθεί ως τότε σε εθνικές εκλογές.

Κοντολογίς, σε μια σοβαρή χώρα, ήδη από χθες θα είχε επέλθει μια εθνική συμφωνία, όπως αποτυπώθηκε στην «πρόταση των 8» την περασμένη εβδομάδα, όπως διακινείται αυτή από φιλελεύθερα μέλη της Κυβέρνησης και των κοιβουλευτικών ομάδων που τη στηρίζουν (Μητσοτάκης, Μπακογιάννη, Λοβέρδος κ.α.), όπως την έχει διατυπώσει εδώ και μήνες το Ποτάμι. Ήδη δηλαδή θα είχε εξασφαλισθεί η εκλογή του νέου ΠτΔ, με αυξημένη μάλιστα πλειοψηφία, σε μια, απ’ όλες τις απόψεις, κρίσιμη περίοδο, εν τω μέσω αλλαγών και προκλήσεων στο γεωπολιτικό μας περιβάλλον. Ήδη θα είχε ξεκινήσει ένας δημιουργικός διάλογος για τη συνταγματική αναθεώρηση, προκειμένου η ολοκλήρωσή της να επέλθει όσο το δυνατόν πιο σύντομα, και όχι κατά τη συμπλήρωση των 200 ετών από την έναρξη του Αγώνα της Απελευθέρωσης. Ήδη θα είχε συγκροτηθεί μια εθνική επιτροπή για τη διαπραγμάτευση του χρέους, στην οποία θα μετείχε και ο ΣΥΡΙΖΑ, ανεξαρτήτως αν δεχόταν ή όχι να στηρίξει με την ψήφο εμπιστοσύνης του την παρούσα Κυβερνήση. Ήδη θα είχε τεθεί επί τάπητος το θέμα του εκλογικού νόμου, προς την κατεύθυνση ενός αναλογικότερου συστήματος, όπου το bonus θα διανεμόταν μεταξύ των κομμάτων που θα συμφωνούσαν να μετάσχουν σε μια Κυβέρνηση συνεργασίας. Ήδη τέλος θα είχε προκαθορισθεί ο χρόνος διεξαγωγής των εθνικών εκλογών -για τελευταία φορά πριν από τη συμπλήρωση της 4ετίας- κάποια Κυριακή του φθινοπώρου του 2015. Σε καμία δε περίπτωση, υπ’ αυτή τη συμφωνία, δεν θα κυριαρχούσε στην αγορά η αβεβαιότητα, όπως αποτυπώνεται στην κατάρρευση του Χρηματιστηρίου και στην εκτόξευση των επιτοκίων δανεισμού.

Για την επίτευξη της προεκτεθείσας συμφωνίας-συζητήσεως για το αυτονόητο, απαιτούνται υπεύθυνες πολιτικές δυνάμεις και πρωτίστως υπεύθυνες ηγεσίες. Ηγεσίες που θα είναι έτοιμες να κάνουν την υπέρβαση για το γενικό συμφέρον, ξεφεύγοντας από τους γυάλιονους κόσμους τους, που τους προσφέρει η εξουσία, ή έστω η αναμονή ανάληψής της. Ηγεσίες που αντί να κάνουν λόγο και να χαρακτηρίζουν το αυτονόητο ως ’’θεσμική εκτροπή’’ ή ’’ιδιότυπο σχέδιο αποστασίας’’, θα είναι εις θέση να παραμερίσουν τις προσωπικές τους φιλοδοξίες για το καλό όλων. Ηγεσίες επίσης, που αντί να προσφεύγουν σε απανωτά λάθη για τη συσπείρωση της εκλογικής τους βάσης, θα είναι διατεθειμένες ακόμη και να παραμερίσουν, να παραιτηθούν για τη συγκρότηση μιας «Κυβέρνησης Εθνικής Ανασυγκρότησης» ευρύτερης συνεργασίας. Δυστυχώς, η πραγματικότητα αποδεικνύει ότι συγκεκριμένες ηγεσίες εκλείπουν από τον τόπο και τον πολιτικό μας βίο. Ας ελπίσουμε πάντως, ότι το πνεύμα των Χριστουγέννων, και δη οι κρίσιμες περιστάσεις που διανύουμε, θα πεφωτίσουν τουλάχιστον τις υπάρχουσες.

Ο Νίκος Σπ. Ζέρβας είναι Πολιτικός Επιστήμονας / Υπ. Διδάκτορας Πανεπιστημίου Αθηνών, συγγραφέας του βιβλίου «Πρωθυπουργοκεντρισμός. Η δεσπόζουσα θέση του αρχηγού της Κυβέρνησης στο πολιτικό μας σύστημα» (εκδ. Μπατσιούλας, 2014)