Τζίνα Δαβιλά

Μια ψυχούλα στα τρία του χρόνια αντιλαμβάνεται πως θα πεθάνει. Μόνος στη Συρία. Έτσι νοιώθει. Μόνος σε ένα κόσμο που διώκει τον τόπο του, καταδιώκει τη ζωή του, χωρίς να έχει φταίξει σε κάτι. Και με μια παιδική φράση, από αυτήν που λέγαμε για να φοβερίσουμε τους συμμαθητές μας στο σχολείο, τοποθέτησε την ζωούλα του στην βάση της παιδικής μας αθωότητας: «Θα σας μαρτυρήσω…». Το θυμάσαι; Το χες πει, όταν ήσουν φοβισμένος, θυμωμένος, μόνος ανάμεσα σε εκείνους που σου πουλούσαν μαγκιές. Από εκείνες που κάνουν οι πιτσιρικάδες, οι σκανταλιάρηδες, τα κωλόπαιδα της γειτονιάς, τα αλητάκια του δρόμου. «Θα σε μαρτυρήσω…».

Στην μάνα μου, στον δάσκαλο, στην κυρία της γωνίας με το σκουπόξυλο, στον περιπτερά. Όχι στο Θεό. Έτσι έλεγες εσύ, που ήθελες να τους φοβερίσεις για να σε αφήσουν στην ησυχία σου. Γιατί όταν είσαι μικρός και φοβισμένος, χτυπημένος από σφαίρες και την τύχη σου την μαύρη, το μόνο που σου μένει να τους πετάξεις στα μούτρα είναι «θα σας μαρτυρήσω στο Θεό…». Μήπως και βρουν κάτι να φοβηθούν. Μήπως και βρεις κάτι για να φοβηθούν. Προφανώς δεν φοβούνται τίποτα όσοι δεν θυμούνται πως κάποτε υπήρξαν παιδιά. Στραγγάλισαν φαντασία και αγνότητα, μνήμες και ευαισθησίες για να γίνουν ισχυροί. Πλούσιοι, δυνατοί, εξουσιαστές, ανέντιμοι, μοχθηροί και απάνθρωποι. Άραγε όλοι οι απάνθρωποι υπήρξαν κάποτε παιδιά; Μήπως ήταν παιδιά που πόνεσαν; Μήπως ζήλεψαν εκείνα που αγαπήθηκαν και έζησαν σεμνά και ζουμερά χρόνια; Μήπως η ανασφάλεια ταυτίζεται με την δύναμη, την διάκριση, την εξουσία, το χρήμα, την κακία, την σκληρότητα; Όλα τα ποταπά που δημιουργήσαμε για να καμωνόμαστε τους σπουδαίους. Και το αποτέλεσμα; Ένα παιδί που αντί να μετράει τ’άστρα και να διαβάζει τον Μικρό Πρίγκηπα, αργοπεθαίνει στη Συρία.

Μπορεί η φωτογραφία να μην είναι αληθινή. Είναι όμως αληθινός ο κόσμος που στηρίζεται στην απανθρωπιά και στη σκληρότητα. Και ό,τι περισσότερο με φοβίζει είναι να συνηθίσω στην εικόνα της απανθρωπιάς και της σκληρότητας. Την ώρα που άλλα παιδιά παίζουν με τα playmobil, κάποια άλλα γίνονται κινούμενα playmobil για τους εξουσιαστές, τους δυνατούς και βλαμμένους όλου του κόσμου που νομίζουν πως η ζωή βρίσκεται και αποκτά αξία στο ηλίθιο εγώ. Και αλλοίμονο: όλοι την ίδια κατάληξη θα έχουμε. Ευτυχώς δηλαδή. Αν το θυμόμασταν συχνότερα… ίσως να γεννιόταν ένας νέος φόβος για μερικούς: αν… εφόσον… όταν … στην απέναντι όχθη ένας τρίχρονος πιτσιρικάς να τους περιμένει χαμογελαστός και με την γλώσσα έξω και να τους λέει: «Σας μαρτύρησα…».

 * Το άρθρο επαναδημοσιεύεται από τις 25/1/14.