Νίκος Σταθόπουλος

Εν αρχή ήν το στομάχι. Τα προηγούμενα δεν είναι του παρόντος, οπότε παραλείπονται. Είδεν λοιπόν η Εξέλιξη ότι το στομάχι ήτο καλόν και είπε: Ας μην εξαφανιστεί το στομάχι μετά τη φυσική του φθορά και ανακύκλωση, οπότε γεννηθήτω η αναπαραγωγή. Έστωσαν δε φύλα δύο και μεταξύ των φύλων έστω έλξις ισχυροτάτη, αμοιβαία και αμφίπλευρος, ίνα συμβαίνει συνεύρεσις και έσονται οι δύο εις σάρκα μία.

Και εγεννήθη το σεξ. Και συν αυτώ, εγεννήθη η ερωτική επιθυμία, ήτοι ακαταμάχητο μάρκετινγκ για να συμβαίνει η αναπαραγωγή. Ίνα πληρούται το θαυμάσιον ρηθέν παρά του Ησιόδου περί έρωτος, ότι ούτος, ούτε λίγο ούτε πολύ, ‘ισχυρότερος θνητών τε και αθανάτων’ εστί.

Και είδεν η Εξέλιξη ότι καλόν και είπεν: Αφού τώρα το στομάχι θα αναπαράγεται εις τον αιώνα, ας αποκτήσει σιγά-σιγά επίγνωση και συνείδηση του κόσμου. Γενηθήτω το μυαλό, και έλλογος νούς ας κατοικήσει εν αυτώ.

Έλα όμως, που το δόλιο το στομάχι, για να συντηρείται, χρειάζεται να γεμίζει κάθε μέρα. Να γεμίζει με άλλα δημιουργήματα της Εξέλιξης, αφότου έπαψε να αρκείται στους καρπούς: αρνάκια, ψαράκια, μοσχαράκια, μαρουλάκια, ντοματούλες με ρίγανη και φέτα, καρπουζάκια, πεπονάκια αργίτικα με προσούτο Πάρμας, σταφυλάκια. Δύσκολο πράγμα να τα αποκτήσεις, αν δε στα χαρίζουν.

Ας όψεται η άκαρδη και αμείλικτη τιμωρία που υπέστη εκείνο το πρώτο ζευγαράκι, από αυτόν που τους δημιούργησε, όπως διδάσκονται τα παιδιά στην υποχρεωτική εκπαίδευση, έτσι, για να ‘χουν κάποιον να φοβούνται σε όλη τους τη ζωή. Η ιουδαϊκή παράδοση, που η εκκλησία μας την πήρε και για δική της, λέει ότι αυτά τα συνταρακτικά γίνανε σ’ ένα ωραίο μέρος που το λέγανε παράδεισο. Η λέξη παράδεισος είναι, φαίνεται, περσική και σημαίνει περίκλειστος κήπος, περιφραγμένο περιβόλι.

Εκείνος, που ήξερε τι κόπος και τι πόροι χρειάστηκαν για να γίνει το εργαστήριο, το μάντρωσε κι έκανε τα γενετικά του πειράματα σε προστατευμένο χώρο. Ας παραδειγματίζονται όσοι αρμόδιοι για τα πανεπιστήμια θέλουν να αντιμετωπίζονται ως κατ’ εικόνα και ομοίωσή του. Και τι ποινή όρισε, όταν το ζευγαράκι που έφτιαξε, αποφάσισε με την ελεύθερη βούλησή του (κάπως επηρεασμένη από μια διαφήμιση) να απολαύσει τον καρπό ‘του δέντρου της γνώσης του καλού και του κακού’, αντίθετα με τους κανόνες του εργαστηρίου; Τους πέταξαν χωρίς πολλές κουβέντες έξω, όπως πετάνε τώρα τους μεθυσμένους τουρίστες από τα μπαρ στα νησιά.

Από κείνη τη μέρα, δύσκολο πράγμα να θρέψεις το στομάχι, αν δεν έχεις φροντίσει να είναι γεμάτο το ψυγείο και το ντουλάπι, για να μαγειρέψεις. Μπορείς βέβαια να παραγγείλεις ντελίβερι, ή να πας να φας έξω, αλλά και στο εστιατόριο, κάποιος γεμίζει το ψυγείο και το ντουλάπι για να μπορεί να βάλει κατσαρόλα και να τα βρεις εσύ έτοιμα.

Όπως και να ’χει το πράγμα, το σίγουρο είναι, ότι χωρίς αντίτιμο, φαΐ δεν έχει.

Το κατάλαβαν αυτό από νωρίς οι άνθρωποι και άρχισαν να μοιράζουν τις δουλειές, ώστε να υπάρχει τροφή για όλους. Σε κάποιες κοινωνίες, βέβαια, αυτή η μοιρασιά γίνεται πιο δίκαια απ’ ότι σε άλλες. Όταν έγιναν πολλοί, επινόησαν και τα νομίσματα, για να μπορούν να ανταλλάσσουν πιο εύκολα μεταξύ τους τα αγαθά και τις υπηρεσίες που παρήγαγε ο καθένας.

Επειδή, όμως, πάντα κάποιοι εξυπνάκηδες βρισκόντουσαν για να λουφάρουν ή να αισχροκερδούν, οι ευσυνείδητοι αγανακτούσαν. Βγήκε λοιπόν ο Χριστούλης, που ήταν πάνω απ’ όλα δίκαιος και είπε τη μεγάλη κουβέντα «ο μη εργαζόμενος μηδέ εσθιέτω», που έχει το ίδιο νόημα με τη σοφή λαϊκή παροιμία «αν δε βρέξεις κώ#ο, δεν τρως ψάρι».

Λίγο με την πίστη των οπαδών του, λίγο με την πολιτική, λίγο με τη βία, ο χριστιανισμός επικράτησε στη Δύση, της οποίας τον πολιτισμό έχουμε την τύχη να απολαμβάνουμε. Του πήρε ίσαμε δεκαπέντε-δεκάξι αιώνες βέβαια μέχρι να καθιερωθεί, όχι σαν το facebook, που σε δέκα γρήγορα χρονάκια, έφτασε να έχει Ένα Δισεκατομμύριο Επτακόσια Εκατομμύρια πιστούς, που προσέρχονται στο ναό του κατά μέσο όρο τρεις φορές τη μέρα και κάθονται εκεί με τις ώρες. Όπως και πολλά άλλα σοφά και φιλάνθρωπα συστήματα όμως, λίγο τα κατάφερε και ο χριστιανισμός στην πράξη: Πάντα συνεχίζουν να υπάρχουν οι τζαμπατζήδες, που θέλουν να καρπώνονται τη δουλειά των άλλων και δεκάρα δε δίνουν για το τι ζημιά κάνουν στο κάρμα τους, ή στα δημόσια έσοδα.

Η απληστία δεν έρχεται από το πουθενά. Εγώ υποστηρίζω ότι ξεκινάει σαν υπεραναπλήρωση της φτώχιας. Δεν ξέρω αν το έχουν δει κι άλλοι έτσι, αλλά κι ο λαός διακρίνει τη συμπεριφορά των χορτάτων ανθρώπων από των άλλων. Κι αν δε χορτάσει το μάτι, δε χορταίνει ο άνθρωπος. Από αυτούς λοιπόν που ζούσανε την ακραία φτώχια, δεν επέλεξαν όλοι να μοχθήσουν ώστε να ξεφύγουν απ’ αυτήν. «Δούλεψε για να φας και κλέψε να ‘χεις», λέει η λαϊκή σοφία. Κάποιοι άρχισαν να επιδιώκουν με λύσσα, με πάθος, με αφοσίωση, με κάθε μέσον, ρισκάροντας ακόμα και τη ζωή τους, σίγουρα τις ζωές άλλων, να αποκτήσουν όσα περισσότερα αγαθά γίνεται, προσδοκώντας ότι έτσι θα αισθανθούν σιγουριά και δύναμη και ασφάλεια, ότι ξέφυγαν για πάντα από τη μαύρη πείνα.

Εμ, έλα που, το πώς νιώθει κανείς γεννιέται και υπάρχει μόνο μέσα στο μυαλό του και δεν έχει σχέση με την πραγματικότητα! Θα το έχετε σίγουρα προσέξει: το ίδιο ερέθισμα, τον ένα τον αφήνει αδιάφορο, τον άλλο τον αγριεύει, τον τρίτο τον κάνει να γελάει, τον άλλο να σιχαίνεται. Καθένας ζει την αλήθεια του συναισθήματός του, ανάλογα με το τι έχει από πριν μέσα στο κεφάλι του και αντιδρά ανάλογα με το θυμικό ή την εκπαίδευσή του.

Πόσω μάλλον, που εδώ μιλάμε για ανθρώπους που δεν πήραν καμιά παιδεία της προκοπής, για ανθρώπους που δε φιλοσόφησαν τι είναι η ζωή και πόσο μικρή είναι, για ανθρώπους που χαμπάρι δεν έχουν πάρει, ότι όλοι είμαστε αλληλένδετοι και ότι τα πάντα ρει.

Μιλάμε για ανθρώπους που ξεκίνησαν πάρα πολύ πεινασμένοι, για φαγητό και για σεβασμό, ανθρώπους που έμαθαν να λειτουργούν μόνο με το στομάχι, ανθρώπους που πέρασε και δεν τους άγγιξε το ‘αγάπα τον πλησίον σου ως σεαυτόν’, ούτε το ‘ο έχων δύο χιτώνας να δίδει τον ένα’ και, βέβαια, δεν άκουσαν ποτέ ότι ‘ουκ εν τω πολλώ το ευ, αλλ’ εν τω ευ το πολύ’. Η πιο πρόσφατη μαρξιστική αντίληψη για την υπεραξία, όχι μόνο δεν τους απέτρεψε, αλλά μάλλον τους βοήθησε να οργανώσουν καλύτερα το modus operandi τους. Το Δελφικό ‘μηδέν άγαν’ είχε ούτως ή άλλως ξεχαστεί από την εποχή του Θεοδόσιου, εκείνου του αγροίκου Ισπανού μισθοφόρου, που απέκτησε τόση ισχύ προμηθεύοντας πόρνες στις κεφαλές του Βυζαντίου, ώστε στο τέλος τον έχρισαν αυτοκράτορα και επειδή μετά απαγόρεψε δια νόμου την αρχαία θρησκεία και διέταξε το κλείσιμο των ναών και το γκρέμισμα των βωμών, τον λέμε Μεγάλο.

Οι άνθρωποι αυτοί, που ποτέ δεν άκουσαν την ιστορία του Σόλωνα και του Κροίσου, τελικά τα κατάφεραν. Επικράτησαν μάλλον γιατί βρήκαν απέναντί τους μόνο συνδικαλιστές και κομμουνιστές, οπότε, τους κατατρόπωσαν ή τους εξαγόρασαν, γιατί έπαιζαν στο γήπεδό τους, το γήπεδο των ανθρώπινων αδυναμιών. Οι άνθρωποι του πνεύματος δεν τους αντιπαρατάχθηκαν, ίσως γιατί δεν κατάλαβαν έγκαιρα, ότι το κήρυγμα της ελευθερίας τους ήταν προκάλυμμα χυδαίου υλισμού.

Οι πρώην και αιώνια πεινασμένοι πέτυχαν το σκοπό τους, νίκησαν και επέβαλαν ως κορυφαίο πρότυπο της κοινωνίας την απόκτηση πλούτου, τη συσσώρευση πλούτου, την επίδειξη του πλούτου. Ισχύς μου ο πλούτος μου, αυτό είναι το μότο των νέων ηγεμόνων. Η νέα τάξη πραγμάτων βασίζεται σε αυτόν.

Έλα όμως που ο πλούτος, για να είναι πλούτος, πρέπει να αντιστοιχεί σε αγαθά και αυτό δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι συμβαίνει σήμερα!

Διακόσιες εβδομήντα φορές παραπάνω κεφάλαια, λέει, απ΄ όσα αντιστοιχούν στην πραγματική οικονομία, κυκλοφορούν στο διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα. Συλλαμβάνετε τι θα πει αυτό; Το διανοείστε; Ζούμε μέσα σε μια γιγαντιαία, εξωπραγματική οικονομική φούσκα, 270 φορές μεγαλύτερη από την πραγματικότητα!

Όπως αντιλαμβάνεται με τρόμο ή με κυνισμό πια η ελίτ, το τεράστιο, άναρχο και χαοτικό παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα κρατάει σήμερα στα χέρια του την εύθραυστη μοίρα του κόσμου, έχοντας επικυριαρχήσει πάνω στις τέσσερις γνωστές εξουσίες (πάντα είχα την απορία, γιατί δεν αναγνωρίζεται ως εξουσία όπως οι άλλες και η στρατιωτική εξουσία, αλλά αυτό είναι διαφορετική συζήτηση). Για τη σωτηρία των τραπεζών αποκεφαλίζονται υπουργοί, πέφτουν κυβερνήσεις, πληρώνει το πόπολο.

Με την εκθετική πρόοδο της τεχνολογίας, σοβαροί άνθρωποι, μετά λόγου γνώσεως, όπως ο Μπιλ Γκέιτς, προβλέπουν ότι σε καμιά δεκαριά χρόνια θα έχουν δουλειά μόλις οι μισοί εργαζόμενοι απ’ ότι σήμερα κι αυτοί θα εργάζονται με τρόπους που ούτε τους φανταζόμαστε ακόμα.

Τι θα τρώνε οι υπόλοιποι, που δε θα εργάζονται; Θα εξαερωθούν οι συντάξεις και η κοινωνική πρόνοια; Θα μεταμορφωθούν τα αστικά κέντρα σε φαβέλες;

Εκρηκτική προοπτική. Όχι πολύ παλιά, τέτοιες ανισορροπίες οδηγούσαν σε επαναστάσεις, ή σε πολέμους. Αίμα, βία, πόνος, τρόμος, καταστροφή.

Τώρα, μπορεί να αποβλακώνεται επιτυχώς ο περισσότερος κόσμος με τα reality show, τα games, τα ναρκωτικά, τις μόδες, την ποπ μουσική και τα αθλητικά, μπορεί παράλληλα να εκφοβίζεται αποτελεσματικά με την Κόλαση, τον ιό των πτηνών, την Αλ Κάιντα και το ISIS, αλλά δυστυχώς η πραγματικότητα του στομαχιού είναι πολύ επίμονη, δεν εξαλείφεται οριστικά με αντιπερισπασμούς.

Ένα είναι απολύτως σίγουρο. Χρειάζεται επειγόντως ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο, αντίστοιχο του σημερινού κόσμου και του επιπέδου του πολιτισμού του.

Μήπως θα ήταν σώφρον να ξεκινήσουν, δειλά-δειλά, να το επεξεργάζονται νουνεχείς και φιλοσοφημένοι άνθρωποι, που καταλαβαίνουν την πολιτική οικονομία και την κοινωνική ψυχολογία;

Αν τρέφουν και θετικά συναισθήματα για το ανθρώπινο είδος, ακόμα καλύτερα.

* Το άρθρο απηχεί τις απόψεις του συντάκτη του. 

The article EXPRESSES  the views of the author

iPorta.gr