Ο Φίλιππος Πετσάλνικος πέθανε σε ηλικία 69 χρόνων στις 13 Μαρτίου 2020. Γεννήθηκε την 1η Δεκεμβρίου 1950 την Καστοριά και προερχόταν από αγροτική οικογένεια. Ήταν δικηγόρος , βουλευτής Καστοριάς του ΠΑΣΟΚ (1985 – 2012), πολλές φορές υπουργός σε διάφορα υπουργεία και πρώην Πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων (2009 – 2012). Ανασύρουμε από το αρχείο (19.02.2020) την αυθόρμητη και απρογραμμάτιστη συζήτησή μας από τον Φεβρουάριο του 2016 με αφορμή την έκθεση “Ανένδοτος” που πραγματοποιήθηκε στο Μουσείο Νεοελληνικής Τέχνης του Δήμου Ρόδου.
13.03.2020
Το 1981 θυμάμαι τον πατέρα μου να πανηγυρίζει στην πρώτη εκλογή του ΠΑΣΟΚ. Ήμουν 12 χρόνων, η πολιτική μου συνείδηση ναρκωμένη, «κατέγραφα» απλώς τις εικόνες πολιτικών προσώπων και τις όποιες συζητήσεις ηχογραφούσε ο νους μου χωρίς να τις επεξεργάζεται.
Σήμερα στην έκθεση του Ιδρύματος Ανδρέας Παπανδρέου που μεταφέρθηκε για λίγες μέρες στη Ρόδο βρήκα κομμάτια της πρόσφατης πολιτικής ιστορίας της Ελλάδας που με βοήθησαν να συνθέσω το πάζλ των χρόνων της πολιτικής μου αφέλειας μέχρι το σήμερα. Πήρα απαντήσεις γιατί ο Ανδρέας γοήτευε απίθανα γυναίκες και άνδρες… και ξανά ξεπήδησε η επιθυμία μου να έχω γεννηθεί μια δεκαετία νωρίτερα.
Τυχαία στον εκθεσιακό χώρο του Νεστοριδίου ήταν η συνάντηση και η συζήτηση που προέκυψε με τον Φίλιππο Πετσάλνικο, δικηγόρο, πρώην Πρόεδρο της Βουλής, πρώην Υπουργό και πρώην βουλευτή του ΠΑΣΟΚ. Ευγενής, απλός, άμεσος σε μια ξενάγηση του εκθεσιακού υλικού που αποτελείται από πανό, χειρόγραφα και φωτογραφίες των τελευταίων 50 χρόνων, ο ίδιος στάθηκε σε δυο εμβληματικές και πολύ οικείες μας φωτογραφίες με τον Ανδρέα Παπανδρέου. Στη μια είναι ο Ανδρέας του πάθους και της ορμής, της έντασης και του ενθουσιασμού της 18ης Οκτωβρίου του 1981 με τα χέρια ανοιχτά που «κοίταξε πώς αγκαλιάζει όλο το πλήθος, ολόκληρη την Ελλάδα», όπως μου είπε, και στην άλλη ο Ανδρέας που ατενίζει μειδιώντας και με απόλυτη αυτοπεποίθηση το αύριο. «Ο Ανδρέας της αγκαλιάς και της γαλήνης» θα τιτλοφορώ από δω και πέρα τις δυο θαυμάσιες φωτογραφίες που τυπώθηκαν σε πανό και που για τριανταπέντε χρόνια ‘κλείδωσαν’ όνειρα, οράματα, ελπίδες, θριάμβους, επιτυχίες, απογοητεύσεις, αμφισβητήσεις και χαλάσματα. Σημαντικούς αφοσιωμένους φίλους του Ανδρέα και αριβίστες.
Είτε υπήρξες ΠΑΣΟΚ, είτε όχι, η έκθεση αξίζει του χρόνου και της προσοχής σου. Ένα περπάτημα στο χθες με κλικαρίσματα μαγικά που αποτυπώνουν το ακριβό συναίσθημα των πρωταγωνιστών. Και αν σου διαφύγει θα στο υπενθυμίσω εγώ: τούτη η στιγμή της φωτογραφίας της Μελίνας και του Ανδρέα είναι πολύτιμη για το αληθινό χαμόγελο που παραπέμπει σε δακρυσμένα από αγάπη μάτια. Έχεις αγαπήσει τόσο που να δακρύζεις; Κάπως έτσι πορεύτηκε το ΠΑΣΟΚ τότε που γήτευε άπασας και άπαντας σαν τον πιο απίθανο μάγο.
Ευχαριστώ τον κ.Πετσάλνικο για την αυθόρμητη κουβέντα μας.
“Έχασα στα δύο μου χρόνια τον πατέρα μου. Δεν θυμάμαι σχεδόν τίποτα από αυτόν. Από την μητέρα μου είχα μια τεράστια αγκαλιά με πολλή αγάπη που κάλυπτε όσο μπορούσε την απουσία. Επειδή δεν είχα το πρότυπο του πατέρα μεγαλώνοντας το έχτισα μόνος μου. Είναι ο μόνος δρόμος για να επιβιώσει κάποιος σε παρόμοια περίπτωση.
Κατάγομαι από αγροτική οικογένεια. Τα πηγαίνω θαυμάσια με τις αγροτικές εργασίες. Έχω κλειδώσει στη μνήμη μου μυρωδιές, χρώματα και εικόνες από τα παιδικά και φοιτητικά μου χρόνια. Από τα χωράφια μας που καλλιεργούσα μέχρι τη δουλειά μου σε εργοστάσιο με πλακάκια για να έχω χρήματα ως φοιτητής.
Θαυμάζω στους ανθρώπους την αθωότητα και τον αυθορμητισμό των παιδιών.
Απεχθάνομαι την υποκρισία και την προδοσία.
Η ψυχή μου μπορεί να είναι αφιερωμένη στο ΠΑΣΟΚ, τώρα όμως στηρίζω το Κίνημα Σοσιαλιστών Δημοκρατών. Νοιώθω βαθιά πληγωμένος για το πώς κατακερματίστηκε το ΠΑΣΟΚ και στη συνέχεια συνεργάστηκε με τον Σαμαρά και την ΝΔ πληρώνοντας το τίμημα.
Ο Γιώργος Παπανδρέου ανετράπη, συνεπώς δεν μπορεί να κριθεί από την Ιστορία γιατί δεν του επέτρεψαν να ολοκληρώσει το σχέδιό του, στο οποίο δεν υπήρχαν τα deals που υποσχέθηκε και εφάρμοσε τελικά ο Αντώνης Σαμαράς. Αναφέρομαι στις συμφωνίες με ΟΠΑΠ, Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, παραχώρηση της παραλιακής Γλυφάδας… Έτσι, όμως, δεν κάνεις Πολιτική για τον τόπο, αλλά για τους επιχειρηματίες.
Ο εγωκεντρισμός καταστρέφει και την Πολιτική και τον πολίτη που δεν ξέρει να συνεργάζεται.
Κουρασμένος ο όρος «κεντροαριστερά». Θέλω τον προοδευτικό χώρο με την σοσιαλδημοκρατική ιδεολογία που θα εφαρμόσουν συγκεκριμένες δεσμεύσεις, ριζοσπαστικές, οραματικές και εφαρμόσιμες, ώστε οι Ελλάδα να βγει από την κρίση.
Η χώρα πορεύεται χωρίς αναπτυξιακό εθνικό σχεδιασμό. Είναι αυτονόητο ότι χρειαζόμαστε εθνικό σχέδιο ανάπτυξης που θα στηρίζεται σε συγκεκριμένες δεσμεύσεις τόσο προς τους εαυτούς μας, όσο και προς τους πολίτες. Η Ελλάδα έχει τομείς όπου δύναται να διαπρέψει, όπως ο πρωτογενής τομέας και ο Τουρισμός. Επιβάλλεται η άμεση αποδόμηση της νοοτροπίας που παραγκωνίζει τις ριζικές αλλαγές στη συνείδησή μας, ενώ απαιτείται δημιουργία ευνοϊκού κλίματος για επενδύσεις που θα στηρίζονται σ’ένα δίκαιο φορολογικό σύστημα με την δέσμευση ότι θα ισχύσει για μια οκταετία τουλάχιστον .
Η Ελλάδα για την διαπραγμάτευση με τους δανειστές χρειάζεται πρόσωπα που να έχουν άριστη γνώση, πυγμή, αποφασιστικότητα και στόφα ηγέτη ώστε να διαμαρτυρηθούν εντόνως για το πλαίσιο της συμφωνίας προσαρμόζοντάς το στο πλαίσιο που μπορεί η Ελλάδα να ανταποκριθεί.
Τον Θεοδωράκη τον ήξερα και ως δημοσιογράφο. Ως πολιτικός δεν έχει το βάρος που απαιτεί η Πολιτική. Δεν έδωσε στίγμα πολιτικό και τον πλησίασαν όσοι ήθελαν να γίνουν βουλευτές, βρήκαν την ευκαιρία να ανελιχθούν. Οι καλές προθέσεις δεν αρκούν για να επιβιώσει κάποιος στην Πολιτική.
Δεν θα ξεχάσω την Θάτσερ που έλεγε για τον Ανδρέα Παπανδρέου ότι ανεξάρτητα από τις τεταμένες σχέσεις που είχε μαζί του, εκτίμησε το πάθος του για την υπεράσπιση της χώρας του που μεταφραζόταν σε οφέλη για την Ελλάδα. «Ποτέ δεν έφυγε χωρίς να πάρει κάτι για την χώρα του», έλεγε.
Για αυτό η έκθεση του Ιδρύματος Ανδρέας Παπανδρέου είναι ένα πολύ σημαντικό και συγκινητικό τμήμα της πρόσφατης πολιτικής Ιστορίας της Ελλάδας”.
Ακολουθεί έκθεση εικόνων. Προσωπικό Αρχείο: Σταύρος Φλαμπουριάρης – Τζίνα Δαβιλά
* Το άρθρο απηχεί τις απόψεις του συντάκτη του.
The article expresses the views of the author
iPorta.gr