ΕΝΘΑ ΜΗ ΚΑΙΝΩΝ ΓΕΝΟΜΕΝΩΝ ΤΩΝ ΠΕΡΙΕΣΤΩΤΩΝ ΠΡΑΓΜΑΤΩΝΑΝΕΦΑΝΗ ΜΗ ΑΡΜΟΤΟΝΤΑ ΕΙΣ ΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΙΝΤΑ ΝΟΜΙΣΘΕΝΤΑ ΔΙΚΑΙΑ ΕΠ ΑΥΤΩΝ ΤΩΝ ΕΡΓΩΝ
ΟΥΚ ΗΝ ΤΑΥΤΑ ΔΙΚΑΙΑ
ΕΝΘΑ ΔΕ ΚΑΙΝΩΝ ΓΕΝΟΜΕΝΩΝ ΤΩΝ ΠΡΑΓΜΑΤΩΝ
ΟΥΚΕΤΙ ΣΥΝΕΦΕΡΕ ΤΑ ΑΥΤΑ ΔΙΚΑΙΑ ΚΕΙΜΕΝΑ
ΕΝΤΑΥΘΑ ΔΗ ΤΟΤΕ ΜΕΝ ΗΝ ΔΙΚΑΙΑ
ΟΤΕ ΣΥΝΕΦΕΡΕΝ ΕΙΣ ΤΗΝ ΠΡΟΣ ΑΛΛΗΛΟΥΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΝΤΩΝ ΣΥΜΠΟΛΙΤΕΥΟΜΕΝΩΝ
ΥΣΤΕΡΟΝ Δ ΟΥΚ ΗΝ ΕΤΙ ΔΙΚΑΙΑ
ΟΤΕ ΜΗ ΣΥΝΕΦΕΡΕΝ

Εκεί όπου, χωρίς οι πραγματικές συνθήκες να έχουν αλλάξει, αποδεικνύεται, πως οι μέχρι τώρα αποδεκτές διατάξεις του δικαίου δεν συμφωνούν στην πράξη με τη γενική περί δικαίου αντίληψη, εκεί δεν αποτελούν πια δίκαιο. Όπου όμως κάτω από αλλαγμένες συνθήκες οι ισχύουσες διατάξεις δεν ωφελούν πια, εκεί αποτελούσαν δίκαιο, μόνον τότε που ωφελούσαν τους πολίτες στις μεταξύ τους σχέσεις. Ύστερα βέβαια που δεν ωφελούσαν, έπαψαν να αποτελούν δίκαιο.

Για άλλη μια φορά ο Επίκουρος κρατάει σταθερά το τιμόνι της λογικής απέναντι στις παλινωδίες και τα τερτίπια της «νομικής σκέψης», που σε παγκόσμιο επίπεδο έχει αναγάγει την δολιότητα σε «νόμο και τάξη». Κριτήριο του Δάσκαλου του Κήπου σε κάθε περίσταση είναι η αβλάβεια, χάρη στην οποία ανοίξει ο δρόμος προς την ηδονή, δηλαδή την απονία του σώματος και την αταραξία της ψυχής, με δυο λόγια τη χαρά της ζωής. Όποιος λοιπόν νόμος εξυπηρετεί την αβλάβεια και για όσο διάστημα την εξυπηρετεί είναι καλός, όποτε κι αν έχει θεσπιστεί. Και ο ίδιος νόμος όταν πάψει να εξυπηρετεί την αβλάβεια, αυτοκαταργείται.

Σίγουρα οι Κύριες Δόξες περί δικαίου παρέχουν απαντήσεις σε φλέγοντα ζητήματα της εποχής του φιλόσοφου, όπου οι πολιτικές καταστάσεις μεταβάλλονταν γρήγορα και οι πολίτες αναρωτιόντουσαν ποιους νόμους να διατηρήσουν από το προηγούμενο καθεστώς και ποιους να καταργήσουν. Κάτι που συμβαίνει και σήμερα βέβαια.

Ο Επίκουρος, λοιπόν, συμβουλεύει τους συμπολίτες του να κρατήσουν τους νόμους εκείνους που εξυπηρετούν την αρχή της αβλάβειας, και μόνον για όσο διάστημα την εξυπηρετούν, ανεξάρτητα από το πόσο ωφέλιμοι ή ανώφελοι αποδείχθηκαν κατά το παρελθόν.

Ο Μάριος Βερέττας είναι συγγραφέας και εκδότης. Περισσότερα στο www.verettasbooks.gr. Επίσης, είναι αρχισυντάκτη του φιλοσοφικού περιοδικού “Ο Κήπος του Επίκουρου”.

Αποστολή με μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείουBlogThis!Μοιραστείτε το στο Twitter