Δρ Δέσποινα Κατσώχη

Τι ξέρω για τον HPV;

Πόσο επικίνδυνος είναι ο HPV,ο ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων; Ενοχοποιείται για την εμφάνιση προκαρκινικών αλλοιώσεων; Υπάρχει θεραπεία;  Ο ΗPV, από πολλούς θεωρείται συνώνυμος με τα «Κονδυλώματα». Μεταδίδεται κυρίως με τη σεξουαλική επαφή και μολύνει το δέρμα και τους βλεννογόνους. Περίπου 75% του σεξουαλικά ενεργού πληθυσμού έχει μολυνθεί με κάποια μορφή του ενώ έχουν αναγνωρισθεί πάνω από 100 τύποι του.

Τα κονδυλώματα είναι ογκίδια, πάνω ή γύρω από τα γεννητικά όργανα ή στην περιπρωκτική περιοχή σε άνδρες και γυναίκες. Μεγαλώνουν σε υγρές περιοχές όπως το πέος, ο κόλπος, ο τράχηλος της μήτρας, ο πρωκτός, το όσχεο και οι μηροί. Πολύ σπάνια, εμφανίζονται στα χείλη, στο στόμα ή στο λάρυγγα μετά από στοματικό sex με μολυσμένο άτομο. Είναι συνήθως ανώδυνα, αλλά μπορεί να εμφανίσουν περιστασιακά κνησμό ή αιμορραγία ενώ μοιάζουν πολύ με τις γνωστές μυρμηγκιές οι οποίες ωστόσο οφείλονται σε άλλο τύπο του ιού και δεν μεταδίδονται στα γεννητικά όργανα.

Ένα μικρό ποσοστό εμφανίζει και εξωτερικά κονδυλώματα ενώ κάποιες από τις γυναίκες με τον ιό θα παρουσιάσουν αλλοιώσεις στον τράχηλο της μήτρας που μπορούν, σε βάθος χρόνου, να οδηγήσουν σε καρκίνο του τραχήλου. Συνεχής μόλυνση με τις «επικίνδυνες μορφές» του HPV – συγκεκριμένα τους τύπους 16, 18, 31, 33, 35, 39, 45, 51, 52, 56, 58, 59, και 68 – μπορεί να προκαλέσουν ενδοεπιθηλιακή νεοπλασία τραχήλου (CIN), του αιδοίου, του πέους (PIN) και του πρωκτού (AIN), δηλ. προ-καρκινικές δυσπλασίες που μπορεί να εξελιχθούν σε καρκίνο.

Πώς μεταδίδεται ο ιός;

Ο ιός ΗPV μεταδίδεται με τη σεξουαλική επαφή, από την επαφή δέρματος με δέρμα (γεννητικά όργανα και περιγεννητική περιοχή) ακόμα κι αν δεν υπάρξει ολοκληρωμένη σεξουαλική επαφή.

Αν και τα προφυλακτικά δεν καλύπτουν όλη την περιγεννητική περιοχή, ούτε όλα τα στάδια της ερωτικής συνεύρεσης και δεν προσφέρουν απόλυτη προστασία, ωστόσο μας προφυλάσσουν σημαντικά και από την HPV λοίμωξη και πολλά άλλα σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα.

Ο ιός μπορεί να υπάρχει στον οργανισμό μας για χρόνια πριν εμφανιστούν συμπτώματα ή γίνει η διάγνωση. Επομένως, είναι σχεδόν αδύνατον να εντοπίσει κανείς με σιγουριά από πού τον ‘κόλλησε’. Οι περισσότεροι που μολύνονται από κάποιας μορφή HPV των γεννητικών οργάνων περνάνε την μόλυνση γρήγορα, χωρίς να εμφανίσουν ποτέ κονδυλώματα ή κάποιο άλλο σύμπτωμα. Ο ιός μπορεί να μεταδοθεί, ακόμα και αν το μολυσμένο άτομο δεν έχει παρουσιάσει έντονα συμπτώματα. Εάν και εφόσον η μόνιμη σύντροφος έχει HPV, τότε θεωρείται ότι και ο άνδρας έχει μολυνθεί, ακόμη κι αν δεν έχει εμφανίσει κανένα σύμπτωμα.

Υπάρχει θεραπεία;

Συχνά μπορεί να υπάρξει και προσβολή της ουρήθρας, γι’ αυτό ο έλεγχος της, ειδικά σε ασθενείς που εμφανίζουν υποτροπές ή συμπτώματα δυσουρίας ή αιματουρίας είναι επιβεβλημένος. Αυτό γίνεται με την ουρηθροσκόπηση, μια πολύ μικρή οπτική ίνα που προωθείται στην ουρήθρα για οπτικό έλεγχο. Με το ίδιο εργαλείο μπορεί να γίνει και καυτηριασμός ενδεχόμενης ουρηθρικής βλάβης.

Η μόλυνση του τραχήλου της μήτρας δεν εντοπίζεται με απλή κλινική εξέταση αλλά με κολποσκόπηση και αν κριθεί απαραίτητο για την τυποποίηση του ιού μπορεί να γίνει βιοψία. Το τεστ-Παπ μπορεί πλέον να εντοπίσει την ύπαρξη συγκεκριμένου στελέχους του ιού HPV. Ωστόσο δυστυχώς , δεν υπάρχει αντίστοιχο τεστ για τους άνδρες.

Πρόσφατες μελέτες αναφέρουν ότι στο 70% όσων έχουν HPV, ο ίδιος ο οργανισμός θα απομακρύνει ή θα θέσει σε έλεγχο τον ιό μέσα σε περίπου 3-4 χρόνια από τη διάγνωση. Η άμεση αντιμετώπιση των αναγνωρίσιμων βλαβών ανακόπτει την πορεία εξάπλωσης και επαναμόλυνσης. Δεν υπάρχει θεραπεία για τον ιό αλλά θεραπευτικές προσεγγίσεις για τα , κονδυλώματα όπως ειδικές δερματικές αλοιφές, κρυοπηξία, διαθερμοπηξία, laser και Ραδιοκύματα.