Γιάννης Σιδέρης

Η Ευρώπη έχει πρόβλημα με την ισλαμική τρομοκρατία αλλά στην καθυστερημένη χώρα των Βαλκανίων ακόμα παλεύουμε με τα ιστορικά ξεφτίδια των ένοπλων κινημάτων των δεκαετιών ’60 και ’70 στη Λατινική Αμερική και την Ευρώπη, όταν όλοι οι πρωταγωνιστές έχουν καταθέσει από δεκαετίες τα όπλα, αφού ηττήθηκαν και κατανόησαν ότι ο καπιταλισμός δεν πέφτει με δέκα δολοφονίες και άλλες τόσες εκρήξεις.

Το αντάρτικο πόλης ήταν μια ψευδαίσθηση διαφυγής από την καθεστωτική γραφειοκρατία των κομμουνιστικών κομμάτων που φάνταζαν συμβιβασμένα στα μάτια των νεαρών αριστερών της Λατινικής Αμερικής. Γεννήθηκε στις χαμοκέλες των παραγκουπόλεων, εκεί που η ζωή ήταν μίζερη και φαγητό δεν αρκούσε για όλη την οικογένεια. Εκεί που οι ξενοκίνητοι σκληροπυρηνικοί δικτάτορες έπνιγαν στο αίμα τη δημοκρατία. Εκεί που οι άνθρωποι γίνονταν σκιές και εξαφανίζονταν στα ανήλιαγα μπουντρούμια των απάνθρωπων μπανανιών ή σε μαζικούς τάφους ανωνύμων.

Ο πρώτος θεωρητικός άλλωστε, ο Βραζιλιάνος Κάρλος Μαριγκέλα που έγραψε το «Εγχειρίδιο του Αντάρτη των Πόλεων» και το οποίο κατέστη τα Ευαγγέλιο των απανταχού ανταρτών πόλεων, είχε συλληφθεί επανειλημμένα και είχε βασανισθεί από το καθεστώς του δικτάτορα Βάργας. Δολοφονήθηκε από την αστυνομία το 1969 αλλά το «εγχειρίδιο» έγινε το απόλυτο φετίχ και άλλων οργανώσεων της Λατινικής Αμερικής, όπως των «Τουπαμάρος» της Ουρουγουάης, των «Μοντενέρος» της Αργεντινής, ή της οργάνωσης «Φωτεινό Μονοπάτι» του Περού, που συνδύασε μορφές αντάρτικου πόλης και παραδοσιακού, στις απάτητες κορφές των Άνδεων.

(Το ίδιο το «Εγχειρίδιο» δεν ήταν κάτι εντελώς πρωτότυπο. Πολλά από αυτά τα είχε πει και ο παλιός ηγέτης του ΚΚΕ Νίκος Ζαχαριάδης για την «στρατιωτικοπολεμική» συγκρότηση του κομμουνιστή αντάρτη, απλώς δεν τα είχε συστηματοποιήσει. Η ειρωνεία είναι ο ότι ο Μαριγκέλα προέτασσε την ανάγκη οι αντάρτες πόλεων «να είναι καλοί στα όπλα» – και όχι να αυτοτραυματίζονται ληστεύοντας προποτζίδικα…).

Στη συνέχεια εξήχθη στην Ευρώπη, ως εγχειρίδιο χρήσης της Γερμανικής «Φράξια Κόκκινος Στρατός», γνωστή στα καθ’ ημάς με την επωνυμία των ιδρυτών «Μπάαντερ Μάινχοφ», στην Ιταλία με την «Ερυθρές Ταξιαρχίες», στην Ισπανία με την «ΕΤΑ» των Βάσκων, στην Ιρλανδία με τον «ΙΡΑ», ή στο Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο της Κορσικής (FLC.) .

Εδώ έχει σημασία να αναφέρουμε ότι το τελευταίο, μετά τις αιματηρές πολύνεκρες επιθέσεις στη Γαλλία, έστειλε μήνυμα στους Τζιχαντιστές τρομοκράτες, σημειώνοντας: «Θα πρέπει να γνωρίζουν οι κήρυκες του θανάτου πως είμαστε αποφασισμένοι να αντιμετωπίσουμε οποιαδήποτε επίθεση εναντίον του λαού μας χωρίς δισταγμό και η απάντησή μας θα είναι αμείλικτη. Οι εξτρεμιστές του Ισλαμικού Κράτους διαπνέονται από μια φιλοσοφία Μεσαίωνα».

Έχει μεγάλη σημειολογική σημασία το μήνυμα της μικρής και άγνωστης στους πολλούς αντάρτικης οργάνωσης, γιατί αφενός δείχνει τη μετατόπιση του κέντρου βάρους των κινδύνων στην εποχής μας, αφετέρου γιατί διαφοροποιείται από την αριστερή νοοτροπία της γαλλικής «Αριστεράς του Δικαιωματισμού», η οποία «κατανοεί» τους κακόμοιρους ισλαμιστές που οι Δυτικοί καταπίεσαν. Για τη γαλλική δικαιωματική αριστερά, οι καταπιεσμένοι ισλαμιστές απλώς… το παρακάνουν στις αντιδράσεις τους!

Όπως επίσης έχει μεγάλη σημειολογική σημασία και δείχνει ότι η εποχή του Αντάρτικου Πόλεων στην κοιτίδα του τη Λατινική Αμερική, έχει σβήσει, η περίπτωση του πρώην Προέδρου της Ουρουγουάης (2010 – 15) Χοσέ Μουχίκα. Υπήρξε αντάρτης πόλεων, μέλος των «Τουπαμάρος», συνελήφθη από τη δικτατορία της χώρας του, έμεινε 12 χρόνια φυλακισμένος, και στην συνέχεια, αριστερός πάντα, έγραψε το τέλος εποχής, αφού μόνο με την κοινοβουλευτική δημοκρατία είδε ότι μπορεί να καλυτερεύσει η ζωή του λαού του. Και το κατόρθωσε. Σύμφωνα με το BBC (και όχι κάποιο λατινοαμερικάνικο κανάλι), επί θητείας του το ποσοστό ανεργίας έπεσε από το 13% στο 7%, παρότι αύξησε τους μισθούς κατά 250%, ενώ μείωσε το ποσοστό της φτώχειας από το 40% στο 11% .

(Παρεμπιπτόντως χαρακτηρίστηκε ως «ο πιο ταπεινός ηγέτης του κόσμου», δώριζε το 90% του μισθού του σε φιλανθρωπικές οργανώσεις, οδηγούσε κατά τη θητεία του τον παλιό του «Σκαραβαίο» που γέρασε μαζί του, και έμενε, με την πρώην αντάρτισσα πόλεων γυναίκα του, στην ίδια φτωχική φάρμα στα περίχωρα του Μοντεβιδέο, αρνούμενος να κατοικήσει στο Προεδρικό Μέγαρο – και όχι, δεν πήγαινε με το προεδρικό αεροσκάφος στο Παρίσι να δουν τα παιδιά του την Ντίσνεϋλαντ, ούτε έκανε διακοπές στο γιοτ κάποιας εφοπλιστίνας της Ουρουγουάης. Και εκεί έχουν θάλασσα και εφοπλιστές).

Αυτά για τη μπρουτάλ χώρα μας είναι terra incognita. Αν υποθέσουμε ότι η 17Ν ήταν γέννημα της εποχής που προαναφέραμε, η άδοξη πορεία της, αφού καμία λαϊκή εξέγερση… ένοπλου λαού που θα περιφρουρούσε τα λαϊκά εργοστάσια, δεν συνέβη, η ίδια η οργάνωση θα έπρεπε να είχε καταθέσει τα όπλα, και οι επόμενες οργανώσεις να μην σκεφθούν καν να τα σηκώσουν.

Αλλά ποιος νοιαζόταν; Η πορεία τους ήταν μια αδιέξοδη πορεία ναρκισσιστικού «επαναστατισμού» και γενικόλογου εκδικητισμού κατά της κενωνίας. Ευτυχώς δεν κατόρθωσαν να ενισχύσουν το αστυνομικό κράτος, όπως έγινε εκείνη την εποχή στη Γερμανία.